Accessibility links

Кайнар хәбәр

Yanukoviç belän Yuşçenko, qarşılıqlarğa qaramastan, bergä eşlärgä mäcbür


Avgust ayında Viktor Yanukoviçnıñ Ukraina xökümäte citäkçelegenä kilüe ul elekke prezident saylawlarındağı köndäşe, prezident Viktor Yuşçenko belän bergä eşli alırmı digän soraw quyğan ide. Şunnan soñ uzğan çor isä alarğa bergä eşläw öçen kübräk tırışırğa kiräk bulaçağın kürsätte.

Sintäber başında Yanukoviç prezidentnıñ 7 qararın tormışqa aşırudan baş tartta. Premyer ministr ul qararlarda üz imzasınıñ da bulmawın sıltaw itte. Şul uq waqıtta ul Yuşçenkodan prezidentqa tuğrılıqlı 5 töbäk başlığın wazıyfalarınnan alunı taläp itte.

Soñraq Yuşçenko Yanukoviçnıñ xökümät utırışında qatnaşırğa çaqıruın kire qaqtı.

İke säyäsätçe arasında kemneñ östenräk buluın açıqlaw başlanğanğa oxşıy.

Xäyer elek tä qayber prezident qararlarında premyer ministrnıñ häm ul qararnı ütäw öçen cawaplı ministrnıñ imzası bulırğa tieş ide.

Ämma elekke prezident Leonid Kuçma çorında ber genä premyer ministrnıñ da, şul isäptän Yuşçenko belän Yanukoviçnıñ da prezident qararlarına alay qarşı çıqqanı bulmadı.

Bu yıl başınnan ğämälgä kergän konstitutsion üzgäreşlär premyer ministrnıñ häm parlamentnıñ xakimiäten küpkä arttırdı. Xäzer premyer ministr belän prezident çağıştırmaça ber däräcädä xakimiätkä iä.

Älege ike citäkçe ike säyäsi köçne genä wäkillek itmi. Yanukoviç ilneñ könçığış belän bäyläp qaralsa, Yuşçenko könbatış Ukraina wäkile sanal. Häm alarnıñ qarşılığı däwam itkän sayın bu büleneş tä köçäyä bara.

2 ay elek Yuşçenko bu xälgä üx çişeleşen täqdim itte. Ul üze citäkçlägän Bezneñ Ukraina partiäsen Yanukoviçnıñ Töbäklär partiäse citäklägän xökümät koalitsiäsenä kerergä künderde. Bu koalitsiägä şulay uq sotsialistla belän kommunistlar da kerde.

Yuşçenko şulay uq Bezneñ Ukraina, Töbäklär häm Sotsialistlar partiälären eçke häm tışqı säyäsättä milli berdämlek kileşüen imzalatuğa da ireşte. Bu NATO belän Yewropa Berlegenä integratsiälänü säyäsäten dä xuplawnı añlata ide.

Ämma bu çişeleş qısqa ğömerle bulıp çıqtı.

Uzğan ayda Yanukoviç Brüsseldä ildä xalıqnıñ citärlek waqlawı bulmaw säbäple Ukrainağa quşılu niätennän baş tarta dide.

Yuşçenko Yanukoviçnıñ bu belderüe ilneñ mänfäğätlärenä turı kilmi dide.

Yaña koalitsiä kileşüe säyläşüläre uñışsızlıqqa duçar buldı häm 4 üktäberdä Bezneñ Ukraina citäkçese Roman Bezsmertnıy partiäneñ oppozitsiägä kitüen iğlan itte, häm xökümättäge üz partiäse wäkillären dä yä Yanukoviç xökümättenän çığarğa, yä partiädän kitärgä çaqırdı.

Ämma Bezneñ Ukraina xökümät koalitsiäsennän kitkän oçraqta, koalitsiädä Yanukoviçnıñ Sotsialistlar belän Kommunistlar partiälärenä bäylelege artaçaq. Alarnıñ nığraq täesire isä Yanukoviçnı xäzerge liberal yuldan, bazar reformalarınnan baş tartırğa mäcbür itä, qısqası eşne tağın da qıyınlaştıra ala.

Monı sizgändä 5 üktäberdä Yanukoviç kiñ koalitsiä söyläşülärendäge uñışsızlıqnı keçeräytebräk kürsätergä tırıştı, äle mömkinleklär qala dip belderde.

"Bez kiñräk koalitsiä tözü eşen äle tämamlamadıq dip ışanam. Bez prezident Viktor Yuşçenko belän kileşülärgä ireşkän idek. Ul äle dä Bezneñ Ukraina citäkçese bulıp qala birä. Häm xökümättäge Bezneñ Ukraina wäkilläre bezneñ kileşülär nigezendä eşli dip isäplim" dide Yanukoviç.

Şul uq könne kiñ koalitsiä söyläşülärendä kileşügä ireşü mömkinlekläre äle bip prezident Yuşçenko da belderde.

Şulay itep üzara zur qarşılıqlar buluğa qaramastan, ministrlarğa ni genä buluğa qaramastan Yuşçenko belän Yanukoviç kiläçäktä bergä eşlärgä mäcbür bulaçaq.

Yuşçenko prezident bularaq veto xoquqına iä. Yanukoviçqa parlametta vetonı ütü öçen 60 tawış citmi. İkençe yaqtan Yuşçenko NATO häm Yewropa Berlegenä yaqınayu säyäsäten Yanukoviç yaqlawınnan başqa däwam itä almıyaçaq.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG