Bu höcümne kem oyıştırğanı äle dä açıq tügel. Uzğan cäydä üterelgän Çeçen suğışçan köçläre citäkçese Şamil Basayev ul çaqta bu höcüm öçen cawaplılıqnı üz östenä alıp monı Mäskäwgä qarşı cihadnıñ yaña öleşen başlaw dip atağan ide. Bu höcüme öçen cawaplılıqnı Kafkaz Frontı dip atalğan häm Yarmuk törkeme dä üz östenä aldı.
Höçüm üñışlı bulıp çıqtı dip äytep bulmıy. Xakimiätlär tarafınnan terrorçılar dip atalğan höçümçelärneñ kübese yäş, täcribäsez, yünläp qoral da tota belmägän keşelär bulıp çıqtı.
Höcüm waqıtında üterlgän digän 92 keşeneñ tuğannarı tieşençä cirläw öçen xakimiätlärdän alarnıñ mäyetlären taläp itä. Qayberäwlär isä höcümnän soñ aña bernindi bäyläneşe bulmağan yäş keşelär yuqqa çıqtı dip belderä.
Nalçikta yäşäwçe Ali Pşigotıjev "Bu yılnıñ 12 ğiwarında minem ulım yuğaldı. Anıñ maşinası urmanda tabıldı. Aña ni bulğanın bez belmibez. Berkem berni kürmägän" di.
Xoquq yaqlawçılar Pşigotıjevnıñ 29 yäşlek ulı Zaur 2005-neñ üktäber waqıyğalarınnan soñ qulğa alınğan, sorawğa tartılğan, azaplawlarğa duçar itelgän küpsanlı keşelärneñ berse bulırğa mömkin di.
Bu höcüm din totuda respublikadağı räsmi İslamnan az ğına bulsa da çitkä taypılğan yözlärçä keşene ezärlekläw öçen säbäb bularaq qullanıla dilär alar.
Pşigotıjevlar oçrağına kilgändä, 30 yıl däwlät radiosında eşlägännän Ali diñgä nıq birelgänlege arqasında eştän quılğanlığın belderä.
Anıñ äytüençä, ulı dä mäçetkä yöri torğan bulğan. Häm şunıñ belän militsiäneñ iğtibarın cälep itkän. Ali elek yuridik fakultetta uqığan, soñraq taksist bulıp eşlägän ulınıñ Nalçik höcümenä ber qatnaşı da bulmağan dip isäpli.
"13-14 üktäber xällärenä kilgändä, militsiä sin ul höcümdä qatnaşqansıñ dip 15 üktäberdä anı qulğa aldı. İrtän eşkä kitkändä anı maşinasınnan tartıp çığarğannar. Ul çınnan da qatnaşmağan ide. Soñraq aña utırıp barğan keşelär dä mondı rasladı, kürşelär dä anı öydä yäki balkonda kürüläre turında äytte. Ul şul könnärneñ härber minutı turında xisap birä ala ide. Ämma anı haman qıynağannan, azaplağannar. 15 üktäberdä bezgä berni äytmiçä anı alıp kittelär. Anıñ qayda buluın bez 3 kön ütkäç kenä beldek" di Pşigotıjev.
Soñraq militsiä Zaurnı öyenä qaytarıp cibärgän. Ämma berniçä atnada soñ ul yuqqa çıqqan.
Qabarda-Balqarda küplär bu ezärlekläwlärdä däwlät yaqlawına irä bulğan räsmi möselman diniä idaräse iyıştırğan di. Alar äytüençä, Räsmi idaräneñ eşne naçar alıp baruı küp kenä möselmannarnı annan çitkä etärgän bu isä andıylarnı dini ekstremizmda ğäyepläwlärgä säbäp bulğan.
Ber yıl elek bulğan Nalçik höcümennän soñ Qabarda Balqarda küplär ezärlekläwlärgä, qulğa alularğa, azaplawlarğa häm başqa xoquq bozularğa zarlana. Ämma bu ğämällärgä riza bulmawçılarnıñ keçkenä genä bulsa da uñışlarğa ireşü oçraqları da bar. Tuğannarınıñ mäyetlären tieşençä cirläw öçen qaytarunı taläp itüçe berniçä ğailäneñ möräcäğäte Strassburgtağı Yewropa Keşe xoquqları mäxkamäsendä qarala.
Naif Aqmal, Praga.
Höçüm üñışlı bulıp çıqtı dip äytep bulmıy. Xakimiätlär tarafınnan terrorçılar dip atalğan höçümçelärneñ kübese yäş, täcribäsez, yünläp qoral da tota belmägän keşelär bulıp çıqtı.
Höcüm waqıtında üterlgän digän 92 keşeneñ tuğannarı tieşençä cirläw öçen xakimiätlärdän alarnıñ mäyetlären taläp itä. Qayberäwlär isä höcümnän soñ aña bernindi bäyläneşe bulmağan yäş keşelär yuqqa çıqtı dip belderä.
Nalçikta yäşäwçe Ali Pşigotıjev "Bu yılnıñ 12 ğiwarında minem ulım yuğaldı. Anıñ maşinası urmanda tabıldı. Aña ni bulğanın bez belmibez. Berkem berni kürmägän" di.
Xoquq yaqlawçılar Pşigotıjevnıñ 29 yäşlek ulı Zaur 2005-neñ üktäber waqıyğalarınnan soñ qulğa alınğan, sorawğa tartılğan, azaplawlarğa duçar itelgän küpsanlı keşelärneñ berse bulırğa mömkin di.
Bu höcüm din totuda respublikadağı räsmi İslamnan az ğına bulsa da çitkä taypılğan yözlärçä keşene ezärlekläw öçen säbäb bularaq qullanıla dilär alar.
Pşigotıjevlar oçrağına kilgändä, 30 yıl däwlät radiosında eşlägännän Ali diñgä nıq birelgänlege arqasında eştän quılğanlığın belderä.
Anıñ äytüençä, ulı dä mäçetkä yöri torğan bulğan. Häm şunıñ belän militsiäneñ iğtibarın cälep itkän. Ali elek yuridik fakultetta uqığan, soñraq taksist bulıp eşlägän ulınıñ Nalçik höcümenä ber qatnaşı da bulmağan dip isäpli.
"13-14 üktäber xällärenä kilgändä, militsiä sin ul höcümdä qatnaşqansıñ dip 15 üktäberdä anı qulğa aldı. İrtän eşkä kitkändä anı maşinasınnan tartıp çığarğannar. Ul çınnan da qatnaşmağan ide. Soñraq aña utırıp barğan keşelär dä mondı rasladı, kürşelär dä anı öydä yäki balkonda kürüläre turında äytte. Ul şul könnärneñ härber minutı turında xisap birä ala ide. Ämma anı haman qıynağannan, azaplağannar. 15 üktäberdä bezgä berni äytmiçä anı alıp kittelär. Anıñ qayda buluın bez 3 kön ütkäç kenä beldek" di Pşigotıjev.
Soñraq militsiä Zaurnı öyenä qaytarıp cibärgän. Ämma berniçä atnada soñ ul yuqqa çıqqan.
Qabarda-Balqarda küplär bu ezärlekläwlärdä däwlät yaqlawına irä bulğan räsmi möselman diniä idaräse iyıştırğan di. Alar äytüençä, Räsmi idaräneñ eşne naçar alıp baruı küp kenä möselmannarnı annan çitkä etärgän bu isä andıylarnı dini ekstremizmda ğäyepläwlärgä säbäp bulğan.
Ber yıl elek bulğan Nalçik höcümennän soñ Qabarda Balqarda küplär ezärlekläwlärgä, qulğa alularğa, azaplawlarğa häm başqa xoquq bozularğa zarlana. Ämma bu ğämällärgä riza bulmawçılarnıñ keçkenä genä bulsa da uñışlarğa ireşü oçraqları da bar. Tuğannarınıñ mäyetlären tieşençä cirläw öçen qaytarunı taläp itüçe berniçä ğailäneñ möräcäğäte Strassburgtağı Yewropa Keşe xoquqları mäxkamäsendä qarala.
Naif Aqmal, Praga.