Accessibility links

Кайнар хәбәр

Ğiraq xristiannarı tupraqlı möxtäriät sorıy


Ğiraqta şığıylar belän sönnilär ber bersenä qarşı açıqtan açıq suğış alıp barsa, ildä yäşäwçe xristiannarğa, bigräk tä ässüriännärgä qarşı arta baruçı höcümnär turında äle küplär belmi. Uzğan ayda Rim papasınıñ İslam turında möselmannarnı qotırtqan çığışı utqa may sipkändäy buldı. Ğiraq xristiannarı biredä AQŞ citäkçelegendäge koalitsion täre höcümnäre okupatsiäse belän bäyle dip qarala. Elek Ğiraqnıñ waqıtlı xökümätendä migratsiä häm yortsız qalğannar mäsäläläre ministrı bulıp eşlägän ässüriän xristianı Paskal Warda xäzer Waşingtonda söyläşülär ütkärä. Ul Ğiraqnıñ ber öleşendä xristiannar häm başqa dini azçılıqlar öçen ayırım imin häm tınıç urın buldıru öçen tırışa.

Şartlatılğan çirkäwlär, başı kiselgän ruxani häm üterelgän 13 xatın-qız. Bu uzğan ayda Ğiraqtağı xristiannarğa qarşı qılınğan höcümnärneñ iñ zurları ğına. Alardan başqa da küp kenä höcümnär bulıp tora.

Mosulda Rim Papası Benedictnıñ İslam turında äytkännäre öçen üç aluçılar xristian ruxaniın urladı. Soñraq anıñ kisep alıp gäwdäse östenä quyılğan başı häm qul ayaqları tabıldı. Küptän tügel Bağdadta Märyäm Ana çirkäwe şartlatıldı. Soñğı 3 yılda ildä şartlatılğan çirkäwlär sanı 30ğa citä.

Könyaqtağı Basrada xristian xatın qızlar üzlärenä höcümnärdän qurqıp päräncä kiep yöri.

Ğiraqta inde 2 meñ yıl çaması yäşägän ber million 200 meñläp xristianğa qarşı näfrät üzara suğışuçı şığıylar belän sönnilärne dä berläşterä diärgä mömkin.

Säddam Xösäin xakimiättä bulğanda biredä xristiannar sönnilär häm şığıylar belän bergä tatulıqta yäşi ide. Ämma Säddam qulğa alınğannan soñ alarğa qarşı näfrät häm höcümnär başlandı.

Yış qına alar, küplär İslamğa qarşı yaña täre höcüme alıp baruçı dip isäplägän AQŞ häm Brtian xärbiläre belän bäyläp qarala.

Alar şulay xämer kibetläre totqan öçen dä höcümnärgä duçar bula.

Ğiraqta xristiannar öçen ayırım imin cir buldırırğa täqdim itüçe Warda "Bügen bezgä ayıruça höcümnär bara. Bu berençe märtäbä genä tügel. Bu inde köndälek qurqu. Bez üzebez öçen çınnan da qara könnär başlandı dip äytergä telibez. Bezgä ni öçen höcüm itälär, belmibez. Äyye, höcümnär barlıq ğiraqlılarğa qarşı bara. Ämma bügen xristian ässüriännär, monda inde bik küptännän yäşägän cirle xalıq azçılıq bularaq bik qurqınıç xäldä qaldı" di.

Warda Waşingtonda prezident George Bush idaräsen Ğiraqta dini azçılıqlar öçen aftonom ölkä buldıru täqdimen xuplarğa ügetli.

Anıñ törle räsmilär belän oçraşuları inde ber atna däwam itä. Şul uq waqıtta ul jurnalistlar belän dä oçraşıp alarğa üz xällären söyli.

Ğiraq suğışı başlanğannan birle ildän 200-300 meñläp xristian qañçqan. Warda Ğiraqtağı xristiannarğa qarşı höcümnärne, xristiannarnıñ kitüen tuqtatırğa barı şundıy avtonom ölkä tözü genä yardäm itä alaçaq di. Hä bu ölkäne Mosuldan tönyaq könbatışta tözü täqdim itelä.

Wardanı Waşingtonğa kitergän Ğiraq Nigezle Demokratiä Proyektı citäkçese Michael Youash äytüençä, Ğiraq xristiannarı törkeme inde Däwlät İminlek Şurası, Däwlät Departamentı häm vitse prezident Dick Cheney idaräse wäkilläre belän oçraşqan. Alarnı cılı qabul itsälär dä söyläşülär älegä bik ük ömetle bulmağan.

Naif Aqmal, Praga.
XS
SM
MD
LG