Rusiä könendä tatarnı kimsetü

Fiker beleşülärgä qarağanda, rusiälelär 12 iyünne milli berdämlek köne dip sanıy. Räsmilär isä bu könne ilneñ ikençe zur milläte bulğan tatarğa üzençälekle "büläk" äzerläde.
12 iyün – Rusiä könendä ilneñ prezidentı ğadättägeçä Kremldä däwlät büläklären öläşte. Bıyıl bu yuğarı büläkkä layıq buluçılar arasında "Kulikovo qırı" muzey-tıyulığı xezmätkärläre dä bar.

Dmitriy Medvedev imzalağan qararda äytelgänçä, bu büläk alarğa "watan tarixınıñ iñ ähämiätle waqıyğaların icadi çağıldırğan öçen, tarixi-mädäni häm tabiğıy mirasnı saqlağan öçen häm dä rusiälelärneñ patriotik tärbiäsenä öleş kertkän öçen" birelgän.

1380 yılda "Kulikovo qırında" bulğan suğış rusiälelärneñ patriotik tärbiäsenä nindi öleş kertäder, ämmä "urıslar tatarlarnı ciñgän" dip sanalğan bu suğışqa qarata tatarlarnıñ üz qaraşı bar.

3-4 yıl elek bu mäsälä qalqıp çıqqaç, tatar cämäğätçelege, ğalimnär, räsmilär, xättä tatar generalları üz fikeren beldergän ide. Cıyıp äytkändä ul fiker şunnan ğıybärät:

1. Kulikovo suğışı xärbi yaqtan ähämiätle suğış bulmağan.

2. Kulikovo suğışı Altın urda belän Mäskäw däwläte arasında suğış tügel, ä ayırım ber knzälär häm xannar arasında bäreleş bulğan.

3. Kulikovo suğışın tatarlar belän urıslar arasında suğış dip ataw döres tügel, çönki ike yaqta da tatarlar, da urıslar da qatnaşqan.

4. Häm iñ möhime – bu könne küpertü, citmäsä bäyräm itü Rusiä xalıqarı arasında tatulıqnı arttırmayaçaq.

Bu dälillär ul çaqta xättä prezident Vladimir Putinğa barıp citkän ide. Üzeneñ ber matbuğat oçraşuı waqıtında ul bu mäsäläneñ çeterekle buluın, Kulikovo qırında ike yaqta da urıslar da, tatarlar da suğışqanın täfsilläp añlattı.

Putin "xäzer bez tarixıbızğa ideologiäsez, alfiker yörtmiçä qarıy alabız" disä dä, anıñ "bez" digänenä küräseñ Rusiä patriotları kermi.

Çärşämbedä Rusiä patriotlarınıñ Mäskäwdä ütkän Bötenrusiä kiñäşmäsendä Rusiä könen 12 iyündä tügel, ä 21 sentäbrdä ütkärergä çaqırğan belderü qabul itelde.

Belderüdä äytelgänçä, bu könne knäz Dmitriy Donskoy köçläre Kulikovo qırında ciñgän, häm 1862 yılda näq şul könne Novgorodta Rusiäneñ 1000 yıllığına bağışlanğan tantanalar ütkän. 3 könlek ul tantanalarda patşa Aleksandr II ğailäse dä qatnaşqan, dielä.

862 yılda novgorodlılar Rürik, Sineus häm Truvor isemle varyag-tuğannarnı idarä itergä çaqırğan yılnı patriotlar urıs däwläteneñ başı dip sanıy.

Patriotlarnıñ bu belderüenä älegä räsmi cawap yuq.