İstanbulda Gülneñ Qazan säfärenä bäya birelde

Şuşı könnärdä İstanbulda Törek dönyası mädäniät yortı üzägendä İdel-Ural oyışması tarafınnan Törkiä prezidentı Abdullah Gülneñ Tatarstanğa bulğan säfärenä bäya birü öçen cıyılış ütkärelde.
Cıyılışta başta süz Tatarstannıñ Törkiädäge wäkile Radik Gıymätdinovqa birelde. Ul prezident Gülneñ Rusiä säfärendä qatnaşqan wäkilçelekne Qazanğa ozatıp barğan.

Anıñ süzlärenä qarağanda, 2008 yılda ike aradağı säwdä küläme 3 milliard dollarğa citkän. İke prezidentnıñ uzğan ayda bulğan oçraşuı waqıtında da ikeyäklı xezmättäşlek turında kileşülär imzalandı.

Radik Gıymätdinov, Törkiä prezidentınıñ älege säfärennän alda, Tatarstanğa törek eşquarların alıp baruların äytte. Annarı ul Tatarstannıñ Törkiädä yäşäwçe tatar yäşlären qabul itärgä cıyınuın häm ixtıäc bulğan çaqta üzlärenä möräcäğät itülären soradı.

Üz çığışında ul şulay uq, Topqapeda Törek dönyası mädäniät yortları üzägendäge ber yortnıñ Tatarstanğa birelgän buluın häm anıñ ozaqlamıy açılaçağın belderde. Çönki bu üzäktä bäysez törki däwlätläreneñ mädäniät yortları bar. Xäzer inde tatar belän başqortnıqı da bulaçaq.

Şunnan soñ süzne İdel-Ural törekläre oyışması räise Attila Küntüz aldı. Ul da Törkiä belän Rusiä arasındağı säwdä külämeneñ artuına basım yasadı. Attila Küntüz Abdullah Gülneñ Tatarstanğa bulğan säfären tarixi waqiğa dip bäyäläde. «Tatarlar töreklär belän ruslar arasında küper bula ala», dide ul. Attila Küntüz şulay uq Rusiä tarafınnan Törkiä watandaşlarına viza birüdä qıyınlıqlar buluın äytte.


Tışqı iqtisadi xezmättäşlek şurasınıñ Törkiä-Rusiä komissiäse isemennän İlşat Näcipov çığış yasadı. Ul Törkiä wäkilçelegeneñ Qazanda zurlap qarşı alınuın, tatarlar belän töreklärneñ oçraşuı duslarça, tuğannarça uzğanın äytte.

Çığış yasawçılar arasında professor Nadir Däwlät tä bar ide. Ul ike il arasındağı duslıqnıñ, Rusiädäge tuğandaş xalıqlar belän mönäsäbätlärne täräqqi itügä faydası tiyu ixtimalı turında söyläde.

Cıyılışta Başqortstannan kilgän yazuçı Marsel Garipov isä, cıyılğannarnı “Nigä tatarça söylämisez?” dip beraz tänqitläp tä aldı.

Döres, barı tik Tatarstan wäkile Radik Gıymätdinov qına tatarça söyläde. Monıñ säbäbe asılda Rusiädägesenä oxşaş. Berençedän, qatnaşuçılar arasında Könçığış Törkestan oyışmasınnan kilgän ike äğza häm başqa tatar telen belmäwçelär bar ide. İkençedän, xätta üzläre tatar bulsa da, tatarçanı belmägännär küpçelekne täşkil itü säbäple, cıyılış törekçä bardı.

Qısqası, bu cıyılışta Topqapeda ber Tatar mädäniät yortınıñ eşli başlawı, İdel-Ural törekläre oyışmasınıñ internet säxifäse buldırılaçağı, 26 aprel'dä Tuqay köne uzdırılaçağı, ä 6 iyündä isä Tatarstan wäkilçelegeneñ Törkiädä Sabantuyı ütkäräçäge belderelde.