Avtorlar üz xoquqların yaqlıy beläme?

Avtorlıq xoquqın, törle tauar markaları buldıruçılarnıñ xoquqların bozu buyınça Rusiä federal' qanunı tağın da qatğılana töşte. Rusiä Prezidentı V. Putin 2005 yılnıñ dekaber ayında üzgäreşlär kergän qanunğa qul quydı. Comğa könne Tatarstan yustitsiä ministrlığı wäkile häm “Art-Patent” avtorlıq xoquqı cämğiäte general' direktorı “Tatmedia” agentlıysında uzğan matbuğat oçraşuında älege qanundağı üzgäreşlär turında söylädelär.

Üzgärtelgän qarar nigezendä, intellektual' icatnı üzläşterü qimmätkä töşärgä mömkin. Monnan tış cinayät eşe quzğatılıp, törmägä elägü da ozaq tügel. Bügenge köndä Tatarstanda avtorlıq xoquqın bozu öçen administrativ cawaplılıqqa tartıluçılar siräk. Matbuğat oçraşuında qatnaşuçı Tatarstan yustitsiä ministrlığınıñ bülek citäkçese Oleg Şipşov häm «Art-Pantent» avtorlıq xoquqı cämğiäte citäkçese Grigoriy Busarev misal itep barı yaqlanğan ber fotografnı ğına iskä töşerä aldılar. Fotoräsemnär xucanıñ röxsättän başqa reklama nigezendä qullanılğan. Häm üzläşterüçe fotografqa ştraf tülärgä mäcbür bulğan.

Avtorlar üzläre xoquq bozunı belsälär dä, bik siräge genä kiräkle idärägä möräcäğät itä. Çönki mäşäkate küp, ä näticäse buluı bilgesez kebek toyıla. Grigoriy Busarev bu berençe çiratta xalıqqa mäğlümat citmäwdän kilä dip bilgeläp uzdı matbuğat oçraşuında. Çınlıqta avtorlıq xoquqın bozu buyınça administrativ cawaplılıqqa tartu qıyın tügel di Grigoriy Busarev

Argumentlar citärlek bulsa protsess awır tügel. Barı faktlar ğına kiräk. Alar bulsa xoquq bozılunı isbatlaw ozaqqa suzılmayaçaq.

İnternettağı keşe yazmaların qullanu, şiğerlärne üzläşterü, törle komp'yuter programmaların urlaw oçraqları turında söylänep tora. Läkin iñ küp avtorlıq xoquqın bozu şou-biznes ölkäsendä oçrıy. Bu xaqta Rusiä avtorlıq cämğiäteneñ Tatarstan bülege citäkçese, cırçı Zöfär Xäyretdinov

Qanun bulsa da anı ütäw awır. Eşlär awır. Häm bez şuña xoquq saqlaw orğannarına möräcäğät itäbez. Tizdän ber genä oyışma qalaçaq. Ul Rusiä avtorlıq cämğiäteneñ Tatarstan bülege. Qalğannarı şunda keräçäk.

Yaña qanun nigezendä ekspertizalar uzdıru, tikşerü eşläre alıp baru waqıtı arttırılğan. Qısqası xoquq bozuçını açıqlaw eşe ciñeläyä. Telägän keşe Eçke eşlär ministrlığına, prokuraturağa möräcäğät itä ala. Tatarstan mädäniät ministrlıysında da bu eş belän şöğellänüçe yaña bülek oyışıp kilä.

Kodeksqa kertelgän üzgäreşlär nigezendä ştraflar da artqan. Ägär elek ştraf 50 minimal' xezmät xaqı külämendä bilgelänsä, xäzer 200 minimal' xezmät xaqı bäyäsen tülärgä turı kiläçäk.

Landış Xarrasova.