- Qayğı häm xäter köne- 1996 yılnıñ 8 iyünendä RF Prezident Ukazı belän bilgelängän .
Rusiädä 22 iyün köne – Böyek Watan suğışınıñ başlanıp kitkän köne itep qabul itelä. Ul Sovet xalqınıñ faşistlarğa qarşı köräş köne itep bilgelänep ütä.
1941 yılnıñ 22 iyünendä - Germaniä häm Sovetlar Soyuzı arasında suğış başlana..İke il arasında ber-bersenä suğış başlamasqa dip kileşü tözegännän soñ , Germaniä, Sovetlar Soyuzın, bombağa tota. Bu 5 yıl buyı barğan suğışta Tatarstannan 350 meñ keşe häläk bula.
Suğış waqıtında bulğan qan qoyular, andağı qorbannar , tol qalğan xatın-qızlar, yätim qalğan balalar, suğıştan yaralanıp qaytqan xärbilärneñ törle faciğäle yazmışları bügenge köndä dä isän qalğannarnıñ yöräk yaraların tözätä almıy.
Ä Tatarstannan suğış aldınnan 1941 yılnıñ 6 iyünendä 21 yäşlek tatar yegete , (ul çaqta inde ul ofitser bulıp ölgergän artilleriä mäktäben tämamlağan yäş ofitser,) Xaci Fättaxov , 14 iyündä Brestqa kilep, vzvod qabul itä. Häm 22 iyündä suğış başlana. Xäzer inde ul Qazanda yäşäwçe 86 yäşlek otstavkadağı polkovnik suğışnıñ berençe könen menä niçek xäterli. . Xaci Fättäxov söyli . “Bez, yäş ofitserlar artilleriä polkına xezmät itärgä bezneñ mäktäptän .7 keşe kilgän idek. Ber toraqta tora idek. Bez yoqlap yatqan çaqta şart- şort kilä başladı. Asta da östä dä. İkençe snaryad bezneñ torğan yortnıñ östenä kilep töşte dä , böten watıqlar , täräzä pıyala watıqları çıltırap bezneñ öskä qoyıldı. Dejurnıy ofitser kilep kerde dä, “Suğış başlandı” dide ”, Bez cıyındıq ta kazarmağa soldatlar qırına kittek” Suğışnıñ berençe könnärendä bez Brest şähären saqlawda qatnaştıq .
Xaci Fättaxov Ul bügenge köndä bik qatı awıru säbäple buluına qaramastan, anıñ yaqınnarı - tormış iptäşe, balaları, anı bik yaxşı tärbiäläwe turında da häm alarğa räxmätle buluı turında da äytte.
“Min xäzer rak awıruı belän awırıym. Böten buınnar, barlıq tänem awırta. Tabiplar öygä kilep ayğa ber tapqır bik qimmät ukol yasıylar. Anı miña buşqa birälär”.dide ul
Başqa andıy suğışlar qabatlanmasın ide digän teläk belän yäşi suğışnı üz küzläre belän kürgännär.
Mälikä Basıyr