Xalıqara Xabitat könen bıyıl berençe bulıp uzdıruğa Neapol', ä annan Qazan däğwä qılğan ide. Şuña ul bıyıl ike cirdä oyıştırıldı.
Qazan Ratuşasında uzğan BMO-Xabitat könen Tatarstannıñ Däwlät Şurası räise Färit Möxämmätşin açıp cibärde. Ul Tatarstan Prezidentınıñ qotlaw xatın citkerde. Färit Möxämmätşin Rusiä qısalarında Xabitat köneneñ näq Qazanda uzuı zur däräcä ikänen äytte. Matbuğat oçraşuında Färit Möxämmätşin
Şuşındıy bötendönya ictimaği oyışmalar arqılı Tatarstannin bügengesen, kiläçägen kürsätü niäte belän eşlibez. Qazannı saylağannar ikän bez anı qullanırğa tieş.
Färit Möxämmätşin üz çığışında Tatarstan täcribäse belän tanıştırdı. Tuzğan toraq programması qısalarında küp ğğailälärneñ fatirlı buluın assızıqladı. Çönki awıldağı xalıqnıñ küpçelegeneñ Qazanğa tartılu bezdä dä şaqtıy açıq kürenä. Häm bu dönya buyınça şulay.
Rusiä Prezidentınıñ Yıraq Könçığış federal' okrugıyndagı tulı wäqälätle wäkile, Berläşkän şähärlär häm cirle xakimiätlär Bötendönya oyışması prezidentı urınbasarı Kamil İsxaqov:
Küplärgä tuzğan toraqlarda yäşärgä mäcbür. Ämma şuña da qaramastan kübese şähärgä tartıla.
BMO General' särqatibe Kofi Annannıñ qotlaw-yullamasında da şähärläşü mäsäläse assızıqlanğan ide. Kofi Annannıñ qotlawın BMOnıñ Rusiädäge koordinatorı Sitske Stineker citkerde. Anda mondıy süzlär bar:
2050 yılğa 6 milliard tiräse keşe, yäğni xalıqnı öçtän ike öleşe zur häm yaña şähärlärdä yäşiäyaçäklär. Dönya tarixında äle berqayçan da şundıy tizlek belän awıldan şähärgä küçü ğämäle küzätelmäde. Şulay uq möhacirlärneñ artuı da şundıy zur sanda bulğanı yuq ide. Möhacirlär häm şähärläşü küreneşe ber-berse belän tığız bäylängän. Çönki möhacirlärneñ küpçelege şähärgä tartıla.
Kofi Annan bu mäs’äläne 21 ğasırda keşelek aldında torğan iñ zur problema häm monı küzätügä alırğa kiräk dip bilgelägän ide yullamasında.
BMO-Xabitat köne utırışında xalıqnıñ şähärgä tartıluında şaqtıy ğına problemalar barlığı da äytelde. Bügenge köndä şähärdäge här 3 keşe tuzğan toraqta yäşi ikän. Ägär şähärläşü däwam itsä bu san 30 yıl däwerdä ike tapqırğa artaçaq. BMO Başqarma direktorı Anna Tibaydjuka isä bu mäs’älägä bäynä-bäynä tuqtaldı. Anna Tibaydjuka
Şähärlär küplär öçen ömet çatqısı bulıp tora. Möhacirlär kiläçäktä artaçaq häm alarğa uñay şartlar tudırırğa kiräk. Çönki alarğa iğtibar itmäw törle problemalar kiterep çığarırğa mömkin. BMOnıñ soñğı küzätülärenä qarağanda, 2005 yılda ğına da möhacirlär sanı 191 millionğa citkän. Şularnıñ yartısı xatın-qızlar ikän. Şul uq waqıtta möhacirlär yärdämendä yaña şähärlär dä barlıqqa kilä. Cirle xakimiät monda keşe xoquqların yaqlawnı istä totarğa tieş.
Anna Tibaydjuka utırış uzğan Qazan Ratuşası binasınıñ iskitkeç buluın äytte. Minem dönya buylap küp binalar kürgänem bar, çönki eşem şul, ämma bu binanı tözekländerü buyınça eşlängän eş – ul ğäcäyep ostalıq, sänğät dide Anna Tibaydjuka.
Älege çara qısalarında BMO-Xabitat häm Şähärlär häm cirle xaqimiätlär Bötendönya oyışması isemennän küp töbäk wäkillärenä diplomnar tapşırıldı.
Şähärlär häm cirle xakimiätlär Bötendönya oyışmasınıñ Yevraziä töbäk bülekçäse Şurasınıñ çirattan tış utırışın isä anıñ citäkçese Kamil İsxaqov alıp bardı. Ämma Kamil İsxaqov xäzer yaña wazifa başqaru säbäple, çärşämbe könne bu bülekçäneñ yaña citäkçese itep Qazannıñ xäzerge merı İlsur Metşin saylandı.
Landış Xarrasova