Serbiä citäkçelege il xalqın atna axırında ütkän referendum näticäläre belän qotlıy. Referendumda Serbiä xalqı Kosovonı Serbiäneñ ber öleşe dip tanuçı yaña konstitutsiägä xuplaw belderde. Ämma tawış birüdä Kosovo albannarı qatnaşmadı. Yıl axırına Kosovonıñ statusın bilgeläw kötelgändä Yewropa Komissiäse bu mäs''älä serbiä konstitsiäse belän bäyle dip isäplämäwen belderde.
Kosovonı Serbiäneñ ber öleşe dip sanawçı yaña konstitutsiäne Serbiädä terkälgän 6 million 600 meñläp saylawçınıñ 51 protsenttan artığı xupladı. Bäysezlekkä omtıluçı Kosovo albannarı isä bu referendumda bötenläy qatnaşmadı. Alar Kosovo xalqınıñ 90-lap protsentın täşkil itä. Xäyer, alar üz fikerlären belderergä telägän oçraqta da bu mömkin tügel ide, çönki Serbiä xakimiätlären referendumnı alarnıñ qatnaşuna mömkinlek tudırmıyça oyıştırdı.
Serbiä premyer ministrı Vojislav Kostunitsa häm prezident Boris Tadiç referendum näticäsen Serbiä xalqı öçen zur uñış dip qotlaw çığışları yasadı.
Koştunitsa bu Montenegro Serbiä belän berlektän çıqqannan soñ Serbiä tarixında yaña çor başlanunı añlata dide.
"Bu konstitutsiä belän Serbiä köçleräk bulaçaq. Bu konstitutsiä Serbiäne qanun belän idarä itelüçe demokratik däwlät dip atıy, bu konstitutsiä xalıqara qanunğa tayanıp Kosovonı Serbiäneñ ber öleşe dip raslıy" dide Koştunitsa.
Prezident Tadiç isä bu referendum Serbiäne Miloşeviç çorınnan ayıruçı möhim waqıyğa buldı dide.
"Min watandaşlarıbıznı qotlıym. Minemçä bu Serbiäneñ bügengese öçen dä, kiläçäge öçen dä möhim waqıyğa buldı. Bu çınnan da ilebezne Miloşeviç çorınnan ayıruçı bik möhim mizgel buldı. Minemçä bügen bez Serbiä öçen yaxşıraq kiläçäk buldırabız" dide Tadiç.
Referendum aldınnan Tadiç anı oyıştıruçılarnı referendumnıñ xoquqıy buluına keçkenä genä dä şik tumasın öçen bernindi qanun bozularğa yul quymasqa çaqırğan ide. Küzätüçelär zur qanun bozular bulmadı disä dä Oppozitsiädäge Liberal Demokratik Partiä citäkçese Cedomir Jovanovic törle tärtip bozular buldı dip belderde.
Soñğı yıllarda ömetsezlekkä birelgän saylawçılarnıñ tawış birüdä aktiv qatnaşmawın iskä alıp referendum 2 kön däwam itte. Referendumda ciñelü Koştunitsa xökümäte öçen bik zur orım bulır ide. Däwlät televideniese, Serb pravoslav çirkäwe saylawçılarnı äyye dip cawap birergä ügetläp köçle eşçänlek alıp bardı.
Referendumnıñ Kosovo kiläçägenä niçek täesir itäçägenä kilgändä Radiobıznıñ Balkan belgeçe Patrcik Moor anıñ ällä ni täesir bulmıyaçaq dip belderde.
"Monıñ Kosovo öçen ni añlatuı açıq tügel. 1999 yılda Kosovodan Miloşeviç köçläre çığıp kiktännän soñ Serbiä anda bernindi näticäle rolgä iä bulmadı. Bu nigezdä propaganda ğämäle genä. Bu yıl axırında serbiädä ütäçäk saylawlarnı küzdä totıp başqarıldı. Serbiä Kosovo söyläşülärendä qatnaşsa da xalıqara cämäğätçelek alarnıñ veto xoquqı yuq dip belderde. Şuña kürä bu referendum, bu konstitutsiä çınbarlıqqa aşıru bik qıyın bulğan säyäsi däğwa ğına bulıp qala" dide Moor.
1999 yıldan birle Kosovo BMO waqıtlı idaräse qaramağında.
Düşämbe könne Kosovonı Serbiäneñ ber öleşe dip tanuçı konstitutsiä referendumınıñ bäxäsle buluın Yewropa Komissiäse dä belderde. Komissiä yaña konstitutsiäneñ qabul itelüen xuplasa da, Kosovo mäs''äläse ayırım mäs''älä dip isäpli.
Yewropa Komissiäse süzçese Krisztina Nagy referendum 2001 yılğı saylaw isemlege nigezendä oyıştırıldı, ä ul isemlekkä Kosovo xalqınıñ küpçelege kertelmägän dide. Naif Aqmal, Praga.
Serbiä premyer ministrı Vojislav Kostunitsa häm prezident Boris Tadiç referendum näticäsen Serbiä xalqı öçen zur uñış dip qotlaw çığışları yasadı.
Koştunitsa bu Montenegro Serbiä belän berlektän çıqqannan soñ Serbiä tarixında yaña çor başlanunı añlata dide.
"Bu konstitutsiä belän Serbiä köçleräk bulaçaq. Bu konstitutsiä Serbiäne qanun belän idarä itelüçe demokratik däwlät dip atıy, bu konstitutsiä xalıqara qanunğa tayanıp Kosovonı Serbiäneñ ber öleşe dip raslıy" dide Koştunitsa.
Prezident Tadiç isä bu referendum Serbiäne Miloşeviç çorınnan ayıruçı möhim waqıyğa buldı dide.
"Min watandaşlarıbıznı qotlıym. Minemçä bu Serbiäneñ bügengese öçen dä, kiläçäge öçen dä möhim waqıyğa buldı. Bu çınnan da ilebezne Miloşeviç çorınnan ayıruçı bik möhim mizgel buldı. Minemçä bügen bez Serbiä öçen yaxşıraq kiläçäk buldırabız" dide Tadiç.
Referendum aldınnan Tadiç anı oyıştıruçılarnı referendumnıñ xoquqıy buluına keçkenä genä dä şik tumasın öçen bernindi qanun bozularğa yul quymasqa çaqırğan ide. Küzätüçelär zur qanun bozular bulmadı disä dä Oppozitsiädäge Liberal Demokratik Partiä citäkçese Cedomir Jovanovic törle tärtip bozular buldı dip belderde.
Soñğı yıllarda ömetsezlekkä birelgän saylawçılarnıñ tawış birüdä aktiv qatnaşmawın iskä alıp referendum 2 kön däwam itte. Referendumda ciñelü Koştunitsa xökümäte öçen bik zur orım bulır ide. Däwlät televideniese, Serb pravoslav çirkäwe saylawçılarnı äyye dip cawap birergä ügetläp köçle eşçänlek alıp bardı.
Referendumnıñ Kosovo kiläçägenä niçek täesir itäçägenä kilgändä Radiobıznıñ Balkan belgeçe Patrcik Moor anıñ ällä ni täesir bulmıyaçaq dip belderde.
"Monıñ Kosovo öçen ni añlatuı açıq tügel. 1999 yılda Kosovodan Miloşeviç köçläre çığıp kiktännän soñ Serbiä anda bernindi näticäle rolgä iä bulmadı. Bu nigezdä propaganda ğämäle genä. Bu yıl axırında serbiädä ütäçäk saylawlarnı küzdä totıp başqarıldı. Serbiä Kosovo söyläşülärendä qatnaşsa da xalıqara cämäğätçelek alarnıñ veto xoquqı yuq dip belderde. Şuña kürä bu referendum, bu konstitutsiä çınbarlıqqa aşıru bik qıyın bulğan säyäsi däğwa ğına bulıp qala" dide Moor.
1999 yıldan birle Kosovo BMO waqıtlı idaräse qaramağında.
Düşämbe könne Kosovonı Serbiäneñ ber öleşe dip tanuçı konstitutsiä referendumınıñ bäxäsle buluın Yewropa Komissiäse dä belderde. Komissiä yaña konstitutsiäneñ qabul itelüen xuplasa da, Kosovo mäs''äläse ayırım mäs''älä dip isäpli.
Yewropa Komissiäse süzçese Krisztina Nagy referendum 2001 yılğı saylaw isemlege nigezendä oyıştırıldı, ä ul isemlekkä Kosovo xalqınıñ küpçelege kertelmägän dide. Naif Aqmal, Praga.