Rusiä belän Qıtay BMO İminlek Şurasında İran turındağı rezolütsiä ölgesen üzgärtergä teli

Comğa könne İminlek Şurasındağı 5 daimi äğza, AQŞ, Britaniä, Fransiä, Qıtay, Rusiä oçraşuında İran turında Yewropa illäre äzerlägän resolütsiä ölgesenä Rusiä Könbatış qabul itä almaslıq tözätmälär täqdim itte.

BMOdağı Rusiä ilçese Vitaliy Çurkin İran belän söyläşülärgä işekne açıq qaldıru öçen aña qarata zur çikläwlär quymasqa çaqırdı. Çikläwlär İranğa atom qoralı häm qanatlı raketalar yasaw mömkinlege birmäw däräcäsendä genä bulırğa tieş dide.

Qıtay ilçese Wañ Guañya da Qıtay Rusiäneñ täqdimen xuplıy dide.

Rusiä belän Qıtaynıñ resolütsiä ölgesenä qarşı çığuı tağın BMO İminlek Şurasında İran atom programmasına qarata berdämlekkä mömkinlek qaldırmadı.

BMOdağı AQŞ ilçese John Bolton "Ruslar bik zur üzgäreşlär täqdim itä. Bez dä yaña täqdimnär belän çıqtıq. Bez bu barlıq täqdimnärne üz illärebezdä öytänep soñraq tağın ber oçraşırğa kileştek. Şundıy qararğa kildek" dide.

Anıñ äytüençä İminlek Şurası äğzaları kiläse atnada oçraşaçaq.

Yewropanıñ resolütsiä ölgesendä İranğa raketa häm atom texnologiäläre satunı tıyu, BMOnıñ İran atom programmalarına yardämen tuqtatu turında äytelä. Yewropa küpyaqlı söyläşülär öçen İrannan uran bayıtunı kimendä waqıtlıça tuqtatıp torunı taläp itkän ide.

Bu atnada Rusiä tışqı eşlär ministrı Sergey Lavrov berniçä märtäbä İranğa qarata rezolütsiä ölgese artıq qırıs dip belderde. Lavrov BMO İminlek Şurasında İranğa qarşı qabul itelgän çaralar waqıtlıça ğına bulırğa tieş dide.

BMOdağı Rusiä ilçese Vitaliy Çurkin Rusiä täqdime turında täfsilläp söylämäde. Ul Rusiä İranğa tınıç atom energiäsennän faydalanu mömkinlege birergä kiräk dip isäpli dide.

"Bezneñçä, xäzer qaralğan rezolütsiä beryaqtan keşelärneñ häm däwlätlärneñ İranğa uran bayıtırğa, atom qoralların oçıru çaralarına iä bulırğa yardäm itü mömkinlege birmäskä, atom texnologiäläre taraluğa borçılırlıq wäzğiät buldırmasqa tieş. Ämma şul uq waqıtta, bu bik möhim, bu rezolütsiä ölgese İranlılar belän söyläşülärgä işekne açıq qaldırırğa tieş" dide Çurkin.

Rusiä İrannıñ Buşer şähärendä atom elektr stansiäse tözü turında 1 milliard dollarlıq kileşü yazmışı öçen borçıla.

Yewropa täqdim itkän resolütsiä ölgese Buşer proyektına qayber çikläwlär quysa da anı tulısınça uq tıymıy. Ölgedä Busher reaktorın tıyu yuq, ämma anda Rusiäneñ İranğa atom qoralı yasawda qullanılırğa mömkin matdälär birü-birmäsen BMO İminlek Şurasında tikşerü kiräklege äytelä.

Naif Aqmal, Praga.