Qorban çaldıru tögällänsä dä, älege bäyräm belän bäyle ığı-zığı haman da däwam itä. Ämma kübese öçen bu mäşäqätle tügel, ä küñelle ığı-zığı ğına. İnde xäbär itkänebezçä, bıyıl Qorbanğa digändä bärännär awılda 2-2.500 torsa, Qazanda ul 3 meñnän başlandı. Awılda Qorban çaldıru ciñelräk şuñadır şähär xalqınıñ da küpçelege awılğa qaytıp Qorban çaldıru yağın qarıy. Xaywan çaludan tış, Şäriğät qanunnarı buyınça anıñ bit äle çalğan waqıtta doğasın da, annan soñ namazın da uqıysı bar. Bolarnı isä küpçelek waqıtta mäçetkä yörüçe äbi-apalar, abıstaylar başqara. Alarğa isä ipi-tozlıq bulsa da sädaqa birelä. Bıyıl Qorban çalğanda doğasın uqıp toruçılarğa kem 50, kem 100 sum birde. İş yanına quş digändäy, pensiägä östälä.
Çalınğan sarıqnıñ tiresen dä äräm-şäräm itü yaramıy. Anı satıp aqçasın sädaqa itep taratu taläp itelä.
Tatarstanda niçä xucalıqta küpme Qorban çalınğanın möğayın berkem tögäl genä äytä almıy torğandır. Läkin bik küp dilär. Ä menä Qazannıñ “Söläyman” mäçetendä 200дән artıq sarıq çalğannar. Bu xaqta “Söläyman” mäçeteneñ imamı İldar xäzrät Bayazitov:
Ğaet namazınnan mäçet yanında aldan äzerlängän sarıqlarnı çalu başlandı. Törle sotsial' qatlam keşeläre Qorban çaldırdı – türälär dä, pensionerlar da bar ide. Alarnıñ qayberläre öçtän ber öleşen mäçettä qaldırdı, qayberläre sarığı belän mäçetkä tapşırdı. Bez alarnı xäzer moxtaclarğa, yätimnärgä, ğäriplärgä taratabız.
İldar xäzrät Bayazitov äytüençä, Qorban çaldıru “Söläyman” mäçetendä 3 kön buyına däwam itkän. Härber keşe biredä üze telägän sarıqnı saylap ala alğan. Moxtaclarğa dip qaldıruçılar da bulğan.
Qazandağı “Söläyman” mäçete imamı İldar xäzrät Bayazitov äytüençä, alar şulay uq näzer Qorbannarı buluçılar öçen härwaqıtta da bärännär täqdim itärgä äzerlär.
Qorban iten kemder tuğan-tumaçalarğa, duslarğa, kürşelärgä, moxtaclarğa taratsa, ikençeläre şul ittän aş uzdıra. Bu könnärdä xalıq näq tä şunıñ belän mäşgul'. Awıllarda uram-uramlap ber-bersenä aşqa qunaqqa yörilär.
Könneñ kötmägändä kisken cılıtıp cibärelüe säbäple, bu eşne beraz aşıqtırırğa säbäp buldı. Bu könnärdä Piträçneñ Taw İle awılında da şundıy zur mäcles uzğan. Anda 300гә yaqın keşe cıyılğan. Bu çarada qatnaşqan Möslimä xatın-qızlar ictimaği oyışması citäkçese Älmirä Ädiätullina:
Piträçneñ Taw ile awılı imamı Nuretdin abıy belän Fatıyma abıstay uzdırğan bu çara Qor’än uqu belän başlanıp kitte, şulay uq monda Qorban turında wäğäz söylände. Alar sıyır çalğannar ide.
Älmirä Ädiätullina äytüençä,mondıy çaranı Taw İleneñ imamı Nuretdin abıy belän Fatıyma abıstay yıl sayın oyıştırıp kilä. Bıyıl alar sıyır çalğannar. Ğomumän, xälennän kilgän härkem Qorban bäyräme waqıtında izgelek qılıp qalırğa tırışa. Mäsälän Qazannıñ Mäskäw rayonında mädäniät yortında naçar kürüçeläre öçen ğadi ber keşe Räis Ğabdullin Qorban aşı uzdırdı. 100дән artıq keşe qatnaştı bu aşta. Qorban ite eläkmäs, şulpasın bulsa da sorap al digän ğibärä bar, şuñadır härkem çalınğan Qorban iten tatıp qarasın öçen bıyıl rayon üzäklärendä dä bäyrämnär uzdırıldı. Mäsälän, şundıy bäyräm Apas rayonı üzägendä dä ütkärelde.
Landış Xarrasova