TR prezidentı Mintimer Şäymievneñ 70 yıllıq yubiley köne kilep citte. Bu waqiğağa bağışlanğan räsmi tantana şimbä irtäsendä Qazan ratuşası binasında bulaçaq. Anda Rusiä prezidentı Mintimer Şäymievkä yuğarı däwlät bülägen tapşıraçaq häm räsmi qunaqlar üzläreneñ qotlaw süzlären äytäçäk. Şimbä kiçen, Mintimer Şäymiev yubileyenä bağışlanğan Piramida mädäni üzägendä ütäçäk mäclestä, qunaqlar häm räsmi elita qatnaşaçaq.
Ä ğadi xalıq häm kiñ cämäğätçelek Mintimer Şäymiev turında närsä uylıy soñ ? Tatarstanda yäşäwçelär, qazanlılar Mintimer Şäymievneñ şäxsi yubileye xalıq öçen dä ähämiätle waqiğa dip sanıylar.
“Вечерняя Казань” gäzite prezidentnı qotlarğa kemnär kiler, närsä büläk itäçäklär? - digän sorawlarğa viktorina oyıştırğan. Tögäl cawap birüçegä 70 meñ sum büläk bireläçäk. Bu sorawlar kinayäle häm yumor belän ütkärelä, älbättä. “Tatarstan yäşläre ” gäzite ike tapqır törle rayonnar häm şähärlärdä yäşäwçelärneñ xatların bastırıp çığardı.
Çit il häm Rusiä matbuğatında basılğan törle qotlawlar häm teläklär Rusiä mäğlümat çaralarında da kilep citte. RTR, Yaña ğasır, GTRK häm Efir kanallarında maxsus äzerlängän filmnar comğa, şimbä könnärendä efirğa çığa. Çığışlarnıñ, xatlarnıñ küpçelege Mintimer Şäymievne maqtawğa tügel, ä aña bäyle bulğan tormış waqiğalarına bağışlana. Sovet çorında belgeç häm citäkçe bulıp ölgergän, reformalar, bazar iqtisadı häm milli tereleş zamannarı citkäç, Mintimer Şäymievneñ üzençälekle xolqı häm bik küplärgä kiräkle bulıp çıqqan säyäsäte ğämälgä kerde.
Älbättä, Tatarstannıñ möstäqillege, milli tereleş häm kommunistik ideyälärdän baş tartuı, Şäymievkä protest häm tänqit mönäsäbätläre dä uyattı. Comğa könne Mäskäwdän zur qunaqlar kilgändä KPRF wäkilläre Şäymiev östennän şikäyät itep, piketqa çığarğa äzerländelär.
Xäzer Mintimer Şäymiev turında xalıq fikeren tıñlap qarıyq äle. Ni ğäcäp, prezidentqa tänqit süzlären äytüçelär bik az buldı:
-Bezgä anıñ belän nıq tınıç. -Ul ğadel. -Qol Şärif mäçeten tözette. -Basketxoll tözette. -Ul üze aqıllı häm qayber närsälärne eşlägändä xäyläkärlege dä bar. Ämma ul üzeneñ bu sıyfatın respublika xalqınıñ yäşäw räweşen yaxşırtır öçen qullana. -Ul şäp prezident, üze bar keşegä dä bulışlı. -Bez anı yaratabız. -Anıñ eşlägän eşläre bezgä bik faydalı.
Ä xäzer Mintimer Şäymiev belän ber çorda Aqtanış rayonı Puçı mäktäbendä uqığan, anıñ belän bergä Tatarstannıñ awıl xucalığı sistemasında eşlägän Äzhär İmamovlarnıñ fikerlären täqdim itäbez. Ul yäşlektän tanış bulğan Mintimer dustına xat yäki qotlaw süzlären başqa yul belän citkerü mömkinlegen tapmağaç, “Azatlıq” radiosınıñ Qazan bülegenä şıltırattı. Çınlap ta, Mintimer Şäymiev üzen qotlarğa teläwçelärgä andıy mömkinçelek tudırmıy. Häm üze äle ciñ sızğanıp eşlärgä cıyınuın sizderä. Şulay da anıñ zamandaşınıñ äyter süzläre bar. Bioximiä ğalime Äzhär İmamov söyli:
-Mintimer ul nıq timer. Urta mäktäptä dä başqa klasstaşlar arasında da ayırılıp tordı. Yaxşı uqıdı. Ğadi kombaynçıdan başlap prezident däräcäsenä üste. Qayda ğına eşläsä dä ul üzen talantlı citäkçe itep kürsätte. Aña zur räxmät. Ataqlı däwlät citäkçese, Tatarstannıñ xalqıbıznıñ ğorur ulı Mintimer, Sezne tuğan köneñ belän täbrik itäm.”
Mälikä Basıyr
Ä ğadi xalıq häm kiñ cämäğätçelek Mintimer Şäymiev turında närsä uylıy soñ ? Tatarstanda yäşäwçelär, qazanlılar Mintimer Şäymievneñ şäxsi yubileye xalıq öçen dä ähämiätle waqiğa dip sanıylar.
“Вечерняя Казань” gäzite prezidentnı qotlarğa kemnär kiler, närsä büläk itäçäklär? - digän sorawlarğa viktorina oyıştırğan. Tögäl cawap birüçegä 70 meñ sum büläk bireläçäk. Bu sorawlar kinayäle häm yumor belän ütkärelä, älbättä. “Tatarstan yäşläre ” gäzite ike tapqır törle rayonnar häm şähärlärdä yäşäwçelärneñ xatların bastırıp çığardı.
Çit il häm Rusiä matbuğatında basılğan törle qotlawlar häm teläklär Rusiä mäğlümat çaralarında da kilep citte. RTR, Yaña ğasır, GTRK häm Efir kanallarında maxsus äzerlängän filmnar comğa, şimbä könnärendä efirğa çığa. Çığışlarnıñ, xatlarnıñ küpçelege Mintimer Şäymievne maqtawğa tügel, ä aña bäyle bulğan tormış waqiğalarına bağışlana. Sovet çorında belgeç häm citäkçe bulıp ölgergän, reformalar, bazar iqtisadı häm milli tereleş zamannarı citkäç, Mintimer Şäymievneñ üzençälekle xolqı häm bik küplärgä kiräkle bulıp çıqqan säyäsäte ğämälgä kerde.
Älbättä, Tatarstannıñ möstäqillege, milli tereleş häm kommunistik ideyälärdän baş tartuı, Şäymievkä protest häm tänqit mönäsäbätläre dä uyattı. Comğa könne Mäskäwdän zur qunaqlar kilgändä KPRF wäkilläre Şäymiev östennän şikäyät itep, piketqa çığarğa äzerländelär.
Xäzer Mintimer Şäymiev turında xalıq fikeren tıñlap qarıyq äle. Ni ğäcäp, prezidentqa tänqit süzlären äytüçelär bik az buldı:
-Bezgä anıñ belän nıq tınıç. -Ul ğadel. -Qol Şärif mäçeten tözette. -Basketxoll tözette. -Ul üze aqıllı häm qayber närsälärne eşlägändä xäyläkärlege dä bar. Ämma ul üzeneñ bu sıyfatın respublika xalqınıñ yäşäw räweşen yaxşırtır öçen qullana. -Ul şäp prezident, üze bar keşegä dä bulışlı. -Bez anı yaratabız. -Anıñ eşlägän eşläre bezgä bik faydalı.
Ä xäzer Mintimer Şäymiev belän ber çorda Aqtanış rayonı Puçı mäktäbendä uqığan, anıñ belän bergä Tatarstannıñ awıl xucalığı sistemasında eşlägän Äzhär İmamovlarnıñ fikerlären täqdim itäbez. Ul yäşlektän tanış bulğan Mintimer dustına xat yäki qotlaw süzlären başqa yul belän citkerü mömkinlegen tapmağaç, “Azatlıq” radiosınıñ Qazan bülegenä şıltırattı. Çınlap ta, Mintimer Şäymiev üzen qotlarğa teläwçelärgä andıy mömkinçelek tudırmıy. Häm üze äle ciñ sızğanıp eşlärgä cıyınuın sizderä. Şulay da anıñ zamandaşınıñ äyter süzläre bar. Bioximiä ğalime Äzhär İmamov söyli:
-Mintimer ul nıq timer. Urta mäktäptä dä başqa klasstaşlar arasında da ayırılıp tordı. Yaxşı uqıdı. Ğadi kombaynçıdan başlap prezident däräcäsenä üste. Qayda ğına eşläsä dä ul üzen talantlı citäkçe itep kürsätte. Aña zur räxmät. Ataqlı däwlät citäkçese, Tatarstannıñ xalqıbıznıñ ğorur ulı Mintimer, Sezne tuğan köneñ belän täbrik itäm.”
Mälikä Basıyr