Rusiädäge cirle saylawlarda Kreml yaqlağan firqä ciñde

Rusiädä 11nçe martta ütkän cirle saylawlarınıñ berençe näticäläre şunı kürsätä, saylawlarda Kreml yaqlı “Berdäm Rusiä” firqäse 14 töbäkneñ 13-dä ciñü yawladı. Yaña oyışqan “Ğädel Rusiä” firqäse Stavropol töbägendä genä berençe urınğa çığa aldı. “Berdäm Rusiä” firqäse başlığı Boris Grızlov, Stavropol ölkäse citäkçesen urınnan kitärgä çaqırdı. Ä “Ğädel Rusiä” başlığı Sergey Mironov Federatsiä Şurasına barı Piterburdan ğına saylanırğa teläwen belderde.

Yäqşämbe tawış birüendä saylawçılarnıñ tawış birüdä qatnaşu däräcäse zur bulmadı, tawış birü urınnarına barlıq saylawçılarnıñ öçtän ber öleşe kilde. Dekaberdäge parlament saylawları aldınnan sınaw bularaq qaralğan bu yäqşämbe saylawları näticäläre zur yañalıq alıp kilmäde.

Kreml tarafınnan yaqlanğan firqä “Berdäm Rusiä” öçen bu ışanıçlı ciñü, diärgä mömkin. “Berdäm Rusiä” tawışlarnıñ iñ zür protsentın (56%) Omskiy ölkäsendä aldı. Mäskäw ölkäse, Tomskiy, Samara, Pskov ölkälärendä dä bu xakimiät firqäse yuğarı protsentlar ciydı. Kremlneñ yaqlawına qaramastan, üzen oppozitsiä itep tanıtırğa telägän “Ğädel Rusiä” firqase öçen bu ışanıçlı start buldı. Berençe näticälärğä qärağanda “Ğädel Rusiä’ Stavropol ölkäse saylawlarında ciñü yawlağan, häm başqa urınnarda da, köndäşennän beraz ğına qalışa bara. “Berdäm Rusiä” firkäse başlığı Boris Grızlov firkäneñ uñışında şiklänmägän bulğan.

“Berdäm Rusiä” fraksiäläre turında äytkändä, çınnan da, 14 töbäkneñ 9nda 50% artığı “Berdäm Rusiä” fraksiäläre bulaçaq, qalğan töbäklärdä - ğadi küpçelek bulaçaq.

Stavropol ölkäsendä “Ğädel Rusiä”neñ ciñä baruı, saylaw urınnarı işek töbendä ütkärelgän soraştıru ( exit-pool) näticäläre dä raslıy ide. Moña mänäsäbät beldergändä, “Berdäm Rusiä” firqäse başlığı RTR kanalına bolay dip beldergän:

“Sergey Mironovqa berär töbäktä senator itep saylanırğa kiräk ide, şuña kürä aña Stavropol ölkäsen qaldırabız”.

Bügen Boris Grızlov, firqäse ciñelgän Stavropol ölkäse başlığın urınnan kitärgä çaqırdı. Sergey Mironov bügen matbuğat oçraşun ütkärep, Federatsiä Şurasına Piterburdan ğına saylanırğa telägen belderde. ““Berdäm Rusiä”neñ Piterbur qanun çığaru ciyılışında küpçelek urınğa iä bulmağan, şuña söyläşülär aşa bu mömkin bulır”, digän ide ul.

Oppozitsiädäge firqälär Kreml kontrollegendäge mäğlümat çaralarında alarğa urın birelmäwe häm saylawlardan çitläşterelüe turında belderde. Küpçelek firqälär texnik säbäplär belän kire qağılıp saylawlarda qatnaşa almadı. Mäsälän Piterburda, “Yabloko” firqäse, terkälü öçen ciyılğan qul tamğalarınıñ 10,5% yalğan, dip räsmi terkälä almadı. Kommunistlar firqäse başlığı Genadiy Züganov saylaw näticäläre belän qänäğät tügel. Ul xäbärçelärgä, Rusiä tarixında andıy pıçraq saylawlarnıñ bulğanı yuq ide, dip belderde.

"Bu Duma, Prezident saylawları aldınnan qabatlaw. Bez tawışlarnı paralell räweştä sanap barabız."

Berençe näticälärgä qarağanda, kommunistlar Stavropol, Samar, Pskov, Orel, Mäskäw ölkäse parlamentlarına ütkän.

Saylawlardağı qanun bozular dälillänsä dä, alar saylaw näticälären üzğärtä almıy. Küzätüçelär fikerençä, ilneñ iqtisadı yaxşı bulğanda, mäğlümat çaralarında kiñ yaqtırtılğanda häm Rusiä prezidentı bik populyar bulğan bu mäldä, Kreml yaqlı firqälärneñ saylawlarda yaqlaw tabuı yaxşı añlaşıla.

Bikä Timerova.