Russiä räsmi şäxesläreneñ belderüenä qarağanda, Çeçnä yaqınnarında ber xatın-qız intixarçınıñ aftobus yanında bomba ğartlatuı näticäsendä 15 keşe hälak bulğan. Şuşı aftobus Tönyaq Osetiyanın Mozdok şähärennän yaqındağı xärbi bazağa pilotlarnı häm texnik xezmtkerlerne alıp barğan bulğan. Soñğı vaqıtlarda andıy höcümnär näticäsendä 80-gä yaqın keşe hälak buldı.
. Russiäneñ Könyaq Federal Okrugı baş prokurorınıñ urınbasarı Fridinskiynıñ press-konferensiädä belderüenä qarağanda, bügenge teror aktı näticäsendä 16 keşe hälak bulğan, 12-se auır yaralanğan. İntixarçı xatın-qız boralaq pilotları hem Mozdoktağı aviabazadağı texnik personal utırğan aftobusğa kerergä tırışqan, moña ireşä almağaç bombanı şartlatrqan. Mäğlum bulğança, şuşı xärbi baza Çeçnädäge xärbi aktivlıqlar öçen faydalanıla. Bu soñğı ber ayda xatın-qızlar qatnaşlığındağı öçençe intixar vaqiğäse bulıp tora. Maynıñ 12-ndä Çeçnäneñ şaqtıy imin dip xisaplanğan tönyağındağı Znamenskoyede aralarında ber xatın-qız da bulğan ber törkem köräşçe şartlağıçlar töyälgän yök mşinası belän xökümät binası bärelep anı şartlatqan ide. İke könnän soñ ber xatın-qız Gudermes rayonında üz üzen şartlattı . Şuşı ike höcüm näticäsendä 78 keşe hälak buldı, 200-gä yaqını yaralandı. Soñğı öç höcümdä dä intixarçı xatın-qızlarnıñ buluı yaña ber küreneş. Bu Mäskäv teatrında räxen alu vaqiğäse belän başlanıp kitte dip äytergä bula. Anda da xatın-qız bar ide. Çeçnä suğışında qoral alıp suğışqan xatın-qızlar bulsa da, intixarçı xatın-qızlar elek yuq ide. Bu yaña fenomen häm monıñ säbäplären belü dä qıyın. Çeçnädä suğış häm tazartular näticäsendä iñ kimendä ber ağzasın yuğaltmağan ğailä yuqtır. Ä inde qayber ğailälärdän hälak bulğannar tağı da küberäk. Bälkim , atasın, iren, enesen , abisın yuğaltqan häm yaxşıraq kiläçäkkä ömete bulan xatın-qızlar millät , vatan , bäysezlek häm şulay uq qorbannar öçen üç alu niäte belän şuşı fäciğäle yulnı saylaunı döreserök tapqannardır. Berük vaqıtta mondıy höcümnär prezident Putin häm başqa citäkçelärneñ Çeçnädä vazğiät normallaşa bara digän belderülärneñ dä çınbarlıqnı çağıldırmauın kürsätä. Russiä citäkçelege Çeçnädäge referendum, yaqın kiläçäktä parlament häm prezident saylauların ütkärü höcümnärne tuqtatuğa kiterer dip ömetlände bulsa kiräk. Soñğı vaqıtlarda höcümnärneñ yışayuı monıñ kiresen kürsätte. Eçtälege tögäl bulmağan amnistiä iğlan itü dä ällä näticäle bulmadı kebek. Şulay uq Çeçnädäge Mäskäv yaqlı xakimiätneñ başlığı Axmed Qadırovnıñ, Aslan Masxadovnıñ başı öçen zur miqdarda aqça birergä väğdä itüe dä problemmanı xäl qıluğa kitermiäçäk. Bälkim Masxadov üterelerer , yaki anı totıp Russiä xakimiätlärenä tapşırırlar, läkin, monıñ belän köräş tuqtalmas, anıñ urnın başqalar alır. Yaqın Könçığıştağı yaña inisiativa näticäle bulıp çıqsa, yäğni terror häm cazalau çaraları tuqtalsa, bälkim ul çaqta bu yaxşı misal bulır häm Kreml belän qarşılıq kürsätüçelär söyläşülär yulı belän konfliktnı beterü yağın qarau yulına basarlar. Qızğanıç ki, bügenge köndä andıy teläp kürenmi.
Färit İdelle, Praga.
Färit İdelle, Praga.