Düşämbe könne Britaniä finans ministrı Gordon Brown Britaniäneñ Yewropa urtaq aqça berämlege euro zonasına kerü-kermäwe turında sorawğa cawap birüdän tıyılıp Britaniä aña quşılırğa äle iqtisadıy yaqtan äzer tügel dide. Şulay da ul parlamenttağı çığışında referendum ütkärep aldağı yıllarda euro zonasına quşılu mömkinlegen dä kire qaqmadı.
Yewropa Berlegendäge küp kenä däwlätlärdä xalıq euroğa inde küptän küneksä dä, euro inde çittä dä tanılıp ölgersä dä, berlektäge 3 däwlät äle euro zonasına quşılmadı. Şwetsiä euro zonasına barlıq şartlarnı da ütäw belän quşılaçağın belderde. Ä menä Daniä belän Britaniä älegä bernindi qarar da qabul itmägän. Düşämbe könne Britaniäneñ tübän palatasında çışış yasap Finans ministrı Gordon Brown Britaniä älegä Yewropanıñ urtaq aqça berämlegen qabul itärgä äzer tügel dide. Yewronı qabul itü berlek belän nigezle tängällekkä ireşügä häm citärlek sığılmalılıq buldıruğa bäyle bulaçaq dide Brown.
Brownnıñ elek elektän euroğa qarşı buluı mäğlüm. Ämma anıñ citäkçese premyer-ministr Tony Blairnıñ euronı Yewropa Berlegendä äğzalıqnıñ ber öleşe itep kürüe turında xäbär itelgän ide. Brownnıñ bu yulı Britaniäneñ euronı qabul itüen uñay küreneş bularaq bäyäläwe Blair qaraşın istä totu näticäse bulsa kiräk. Brown xätta euronı qabul itü mäs''äläse ber yıldan tağın qaralaçaq, häm barlıq şartlar da ütälgän oçraqta referendum ütkäreläçäk dide:
AUDİO: Bez tärräqiät turında kiläse yıl büdjetında xäbär itäçäkbez. Ul çaqta bez tärräqiätkä qarap şunıñ nigezendä finans şartlarınıñ niçek ütälüen alğa taba bäyälärgä mömkinbez. Ägär dä alar uñay bulsa ul çaqta kiläse yılda bu mäs''äläne referendumda Britaniä xalqına täqdim itä alaçaqbız.
Brown Britaniäneñ döres şartlarda euronı qabul itüeneñ faydası turında da çığış yasadı. Mäs''älän, euroğa quşılu aldağı 30 yılda euro zonası belän säwdäne 50 protsentqa arttıru, euro belän pound arasında qimmätlärneñ üzgärep toruınnan qotılu mömkinlege biräçäk.
Brown şulay uq euro zonası illäreneñ dä qayber reformalar ütkärüen, mäs''älän Amerika belän iqtisadıy xezmättäşlek däwam itsen öçen säwdä salımnarın kimetüen teli.
Ämma finans ministrınıñ euro turında qarar qabul itüne kiçekterüe euronı yaqlawçı Xezmät partiäse wäkillärenä dä, euroğa qarşı konservativ oppozitsiägä dä oşamadı. Konservativ partiä wäkile Michael Howard bu kiçekterü Leyboritstlar xökümäteneñ näticäle eşlämäwen kürsätä, Blair ber yaqqa, Brown ikençe yaqqa, başqalar öçençe yaqqa tarta dide.
Brown isä mondıy tänqitkä euroğa quşılu kiräklegen dälilläw belän cawap birde. Britaniä säwdäseneñ 55 protsentı Yewropa Berlegenä turı kilä häm 3 million eş urını Yewropa Berlegenä bäyle dide finans ministrı.
Brownnıñ parlamenttağı çığışı xökümätneñ euro mäs''äläsendä alğa taba kitep xalıqnı referendumğa äzerli başlaw mömkinlegen kürsätsä dä, älegä fiker beleşülär britaniälelärneñ poundnı östenräk kürüe turında söyli. Bügenge gazetalar yazuınça, yaqın arada referendum ütkärelsä, euro kire qağılaçaq. Citmäsä, xäzer euro zonasındağı illärneñ, bigräk tä Germaniäneñ iqtisadı qıyın çor kiçerä.
Naif Aqmal, Praga.
Brownnıñ elek elektän euroğa qarşı buluı mäğlüm. Ämma anıñ citäkçese premyer-ministr Tony Blairnıñ euronı Yewropa Berlegendä äğzalıqnıñ ber öleşe itep kürüe turında xäbär itelgän ide. Brownnıñ bu yulı Britaniäneñ euronı qabul itüen uñay küreneş bularaq bäyäläwe Blair qaraşın istä totu näticäse bulsa kiräk. Brown xätta euronı qabul itü mäs''äläse ber yıldan tağın qaralaçaq, häm barlıq şartlar da ütälgän oçraqta referendum ütkäreläçäk dide:
AUDİO: Bez tärräqiät turında kiläse yıl büdjetında xäbär itäçäkbez. Ul çaqta bez tärräqiätkä qarap şunıñ nigezendä finans şartlarınıñ niçek ütälüen alğa taba bäyälärgä mömkinbez. Ägär dä alar uñay bulsa ul çaqta kiläse yılda bu mäs''äläne referendumda Britaniä xalqına täqdim itä alaçaqbız.
Brown Britaniäneñ döres şartlarda euronı qabul itüeneñ faydası turında da çığış yasadı. Mäs''älän, euroğa quşılu aldağı 30 yılda euro zonası belän säwdäne 50 protsentqa arttıru, euro belän pound arasında qimmätlärneñ üzgärep toruınnan qotılu mömkinlege biräçäk.
Brown şulay uq euro zonası illäreneñ dä qayber reformalar ütkärüen, mäs''älän Amerika belän iqtisadıy xezmättäşlek däwam itsen öçen säwdä salımnarın kimetüen teli.
Ämma finans ministrınıñ euro turında qarar qabul itüne kiçekterüe euronı yaqlawçı Xezmät partiäse wäkillärenä dä, euroğa qarşı konservativ oppozitsiägä dä oşamadı. Konservativ partiä wäkile Michael Howard bu kiçekterü Leyboritstlar xökümäteneñ näticäle eşlämäwen kürsätä, Blair ber yaqqa, Brown ikençe yaqqa, başqalar öçençe yaqqa tarta dide.
Brown isä mondıy tänqitkä euroğa quşılu kiräklegen dälilläw belän cawap birde. Britaniä säwdäseneñ 55 protsentı Yewropa Berlegenä turı kilä häm 3 million eş urını Yewropa Berlegenä bäyle dide finans ministrı.
Brownnıñ parlamenttağı çığışı xökümätneñ euro mäs''äläsendä alğa taba kitep xalıqnı referendumğa äzerli başlaw mömkinlegen kürsätsä dä, älegä fiker beleşülär britaniälelärneñ poundnı östenräk kürüe turında söyli. Bügenge gazetalar yazuınça, yaqın arada referendum ütkärelsä, euro kire qağılaçaq. Citmäsä, xäzer euro zonasındağı illärneñ, bigräk tä Germaniäneñ iqtisadı qıyın çor kiçerä.
Naif Aqmal, Praga.