Ere biznes şirkätläre awıl xucalığın qotqarırmı?

İntertat.ru agentlığı xäbär itkänçä, Mintimer Şäymiev Spas rayonında yörgändä, awıl xucalığına reforma yasaw häm şuşı tarmaqqa investorlar, baylarnı cälep itü mä’säläläre xaqında kiñäşmä dä ütkärergä tieş.

Bügenge tapşıruıbızda, xörmätle tıñlawçılar, ber awıl misalında şuşı investitsiä kertü täcribäsenä tuqtalmaqçı bulabız. Şuşı yılda, Rusiädä iñ zur sıra şirkätlärneñ berse «Qızıl şärıq» Tatarstannıñ Yäşel üzän rayonında berniçä xucalıqnı asramağa aldı. Awıl xalqı süzlärençä, yaña xucalar terlek üsterü belän şöğellänergä ciena. Fermağa yaña cihazlar qaytartıla, qırlarda kübesençä peçän ülännäre çäçelgän. Ozaq waqıt aqçasız yäşägännän soñ, berniçä ay inde, syır sawuçılar häm başqa awıl xezmätçännäre eş xaqın ala başladı.

Yäşel üzän rayonınıñ, mäsälän, Olı Açasır awılında bu üzgäreşlärne quanıp ta, şiklänep tä qabul itüçelär bar. Eş xaqın alu – bik şatlıqlı waqiğa bulsa da, kiläçäkneñ niçek buluı äytüe qıyın. Awıl qartları da, elekkegese şaqşıraq ideme, yañasımı digän sorawğa älegä cawap birä almıy. Şunısı qızıq, yarım xosusıy şirkätlär belän bergä, däwlät qaramağanda bulğan oyışmalar da bar. Alar da yaña şartlarğa yaraqlaşırğa tieş bula. Kibetçe Fatima apa menä närsälär söyli.

Üzgäreşlär bik zur. Bez xäzer elekke Raypotrepsoyuzga tügel, ä burıçlar üzägenä qarıybız. Tovarlar küp qayta. Äybere bulsa, awıl xalqı da kerä, ala. Şäxsi kibetlär belän yarışa-yarışa eşlibez. Minem iptäşem şul kümäk xucalıqta eşli, ul xäzer eş xaqın waqıtında ala. Eş xaqların tübän dip äytmäs idem. Eş bulğanda eşli inde, eşlägängä aqçasın birälär, birmilär dip äytergä xaqım yuq.

Kümäk xucalıqta xucalar üzgärgäç, awıl mäçetendä qartlar da dönya xällären çitkä quyıp, kübesençä şuşı xaqta söyläşä başlağannar ikän. Suğış waqıtın, annan soñğı yıllarnı, sotsializm qorunı, alar yäşägän ilneñ cimerelüen dä kürgän keşelär alar. Ozaq yıllar buyı awıl mäktäbezn citäklägän häm xäzerge waqıtta layıqta yalda bulğan Xädis Lotfulla ulı Fäyzullin belän cir satu mäsäläse, yaña xucalarnıñ kilüe turında äñgämä qordıq:

Cir satuğa min uñay qarıym, cirneñ xucası bulırğa tieş. Ul oçraqta anda çüp ülännäre üsmäs ide. Sotsializm bulsın, Kapitalizm bulsın barıber eşlärgä kiräk. Kem bulsa da bezneñ xucalarıbız, alar belän añlaşıp yäşäw uñay näticälär birä ala.

Bikä Timerova, Qazan.