Könbatış küzätüçeläre: Rusiädä saylawlar xalıqara demokratik standartlarğa kileşle tügel ide

Rusiä Däwlät Duması saylawların qarap barğan Yevropada İminlek vä Xezmättäşlek Oyışmasınıñ parlamentar Assambleyası şulayuq Yevropa Şurasınıñ küzätü missiäse saylawlar xalıqara demokratik standartlarğa kileşle tügel ide dip belderde. Quşma Ştatları da Yevropa Oyışmasınıñ saylawlar ğädel tügel ide digän borçıluın uqtaqlaşqan belderü yasadı.
Xalıqara küzätüçelär düşämbedä saylaw kampaniäsen Russiäneñ demokratiägä taba baruında artqa taba adım dip bäyälägän belderülär yasadı. Xälbuki ilbaşı Putin elegeräk näk kiresen ,. duma saylawalarınıñ in möhim näticäse saylawlar Rusiä Federatsiäsendä demokratiäne nığıtuda alğa taba atlanğan adım buldı dip äytkän ide. Yevropada İminlek vä Xezmätäşlek Oyışması häm Yevropa Şurası 500 küzätüçe belän yäkşämbe saylawların qarap bardı häm azaqta kampaniä waqıtında administrativ resurlar häm däwlät kiñ küläm mäğlümät çaralarınıñ Berdäm Rusiä öçen qullanıluın tänqitläp çıqtı. Küzätüçelär şulayuq il gubernatorlarnıñ öçtän ber öleşeneñ Berdäm Rusiä isemlegenä kertelüen dä tänqitläde. Waşingtonda Aqyort Yevropa oyışmasın yaqlap çıqtı. Süzçe Scott McClellan süzlärençä(audio) Saylawlarnı qarap barğan Yevropada İminlek vä Xezmättäşlek Oyışması saylaw kampaniäseneñ ğädelllege bigräk tä mätbuğat häm xökümät resurslarnıñ qullanılıuı turında borçılu belderde. bu borçılularnı bez urtaqlaşabız. Xalıqara küzätüçelär saylaw protsesı ğädel tügel ide dip beldersälär dä Üzäk saylaw komisiäseneñ eşçänlegen yuğarı profesionalizm dip bäyäläde. Yevropa Oyışmasınıñ parlamentar asambleyası prezidentı , Britaniä deputatı Bruce George bu saylawlar yevropada iminlek vä xezmätäşlek oyışması häm xalıqara standartlarnıñ kübesenä cawap birä almadı , bez xökümät bu standartlarnı niçek ütärgä kireklägen belä dip ışanabız dip äytte .George moñı Rusiädä demokratiäläşü protsesında artqa çigenü dip atadı. Yevropa Şurası küzätü misiäse başlığı David Atkinson Berdäm Rusiä partiäseneñ isemlegenä kertelgän regional citäkçelärne tänqitläp (audio) parlamentta deputat bulıp utırırğa niäte bulmağan yuğarı postağı şäxeslärneñ partiä isemlegenä kertelüe xatalı häm xäyläkärlek bulıp tora. Carnegieneñ Mäskäw Üzägendä säyäsianalitik Nikolay Petrov xalıqara küzätüçelär belän kileşä, bu saylwalar 4 yıl elek ütkärelgängä qarağanda yaxşıraq ide, Kreml gubernatorlarğa basım yasaamdı, alar da saylaw näticäläre belän ällä ni qızıqsınmadı, saylaw komitetlarına näticälärne obyektiv räweştä belderergä röxsät birde dip söyläde..Atkinson saylawlar irekle ämma ber niçek tä ğädel tügel ide digän yomğaq yasadı. Bu inde Putinnıñ xökümät, ğadel, irekle häm açıq saylawlarnı garantiäläde digän süzlärenä bik turı kilep betmi ! Küzätüçelär Başqortstannı ayruça telgä aldı. George Başqortstanda häm Duma häm prezident saylawlarında tupas xärämläşülär buldı dip äytep, detallärenä tuqtaldı ..Ämma küzätüçelär başqa respublikalar,şulsanda yıraq könçığış häm Seberdä dä tärtipsezleklär buluı , tawış birü urınnarınıñ 3%da tawış birüçelärneñ kisätelüe, qurqıtıluına şaxit buluların da belderde.Küzätüçelärneñ beldere Rodina partiäsennän Dimitri Rogozinnı açulandırğan bulırğa tieş, .Rogozin xalıqara küzätüçelärne Rusiäneñ eçke eşlärenä turıdan turı qatnaşuda ğäyepläp çıqtı.

färidä xämit,praga .