färit idelle

Aq Yortqa kertelgän üzgäreşlär

AQŞ prezidentı Buş ölkän kiñäşçese Karl Roveneñ vazıyfaların yañaça bilgeläde häm süzçese Scott McClellanıñ vazıyfasınan çigenüen qabul itte. Bu Aq Yortqa saf hava kertü tırışlığı belän añlatılsa da, asılda bu üzgäreşlär prezidentnıñ populärlege kimi barğan vaqıtqa turı kilde.

Mäskäw Görcestanğa iqtisadi basım yasıy - şäräb, mineralka bäxäse

Rusiä öç atna ğına elek Görcestan şäräben tıyuı belän şaqqatırğan ide. Xäzer isä yasalma häm tübän sıyfatlı Borjomi mineralkası tabıldı dip belderelde. Borjomi Rusiädä in tanılğan mineralka häm ul Görcstannıñ eksportında zur rol uynıy. Tiflis başta şäräpne tıyu häm xäzer mineralkanı tıyu niäte Könbatış yaqlı säyäsät säbäple cazalau aktı bulıp tora dip belderä.

Ezärleklängän Türkmän yazuçısı Esenovqa PEN-Barbara Goldsmith büläge birelä.

Törkmän yazuçısı Rahim Esenov bügen New Yorkta dönyada ädäbiyat ireklegen yaqlauçılarğa birelä toran PEN-Barbara Goldsmith bülägen ala. Törkmän xakimiätläre tarixiı Bayram Xan romanı säbäple anı 2004-nçe yılda qulğa alğannan soñ, ildän çığuın tıydılar. Radiobız öçen dä eşlävçe Esenov xalıqara xoquq yaqlau oyışmaları häm AQŞ ilçelegeneñ tırışlığı arqasında uzğan atnada çığış vizası aldı. Esenov New Yorkqa kitär aldınna radiobız xezmätkäre belän ängämäläşte.

Lukaşenka aldında qıyın iqtisadi problemmalar tora.

Yevropa Berlegeneñ tışqı eşlär ministerläre 10-nçe Aprilde Belorusnıñ 31 ölkän räsmisenä, şul sanda prezidend Lukaşenkağa viza birüne tıydılar. Moña anda ütkärelgän prezident saylaularınıñ ğadel häm irekle bulmauı säbäp bulıp tora. Lukaşenko 3-nçe möddätkä prezidentlıq vazıyfasın üti başladı. Läkin, anıñ aldında qıyın problemmalar tora. İn qıyını Rusiäneñ Belorusqa tapşıra torğan gaznıñ bäyäsen kütärü ixtimallığı. Gazprom 2007-nçe yığı kontrakt turında söyläşülär başlanğaç, bäyäne öç märtäbägä kütärergä teläven belderde inde. Bu Belorus ekonomikasın üzgärtergä kiräklegen añlataçaq. Lukaşenko isä andıy üzgäreşlärne yaqlamas.

Yevropa Berlege Belarus räsmilärenä sanksiälär quydı

Yevropa Berlegeneñ tışqı eşlär ministerläre 10-nçe Aprilde Belorusnıñ 31 ölkän räsmisenä, şul sanda prezidend Lukaşenkağa viza birüne tıydılar. Moña anda ütkärelgän prezident saylaularınıñ ğdael häm irekle bulmauı säbäp bulıp tora. Belorus oppozitsiäse häm anıñ Yevropa Berlegendäge taraftarları qatıraq sanksiälär quyılır dip ömet itkän idelär. Yevropa Berlege räsmiläre isemlekkä östämä şöxeslärneñ kertelüe häm başqa cazalau çaralarınıñ da qabul itelüe ixtimal dip belderdelär.

Törkmänistan belän Qıtay arasında gazütkärgeçe tözü mäs''äläse

Törkmänistan prezidentı Saparmurat Niyazov, ileneñ Rusiäneñ energetika ölkäsendäge ambitsiälären qänäğätländerüçe tabiği gaz täminatçısı rolen uynauı belän qänäğät tügel. Törkmänistan Rusiä, Uraina häm İranğa satıla torğan tabiği gaz bäyäsen kütärergä tırışa. Ber ük vaqıtta Niyazov Qıtayğa vizitı vaqıtında gazütkärgeçe tözü planı turınağı kileşügä qul quydı. Bu gazütkärgeçe mäsäläsendä tik Rusiädän genä bäyle bulunı beterü maqsäten küz aldında tota. Läkin, qayber belgelär bu proyektnıñ yaqın kiläçäktä ğämälgä quyıla aluıa şiklänälär

Törkmänstan belän Qıtay Uygırlarniñ ireklek köräşen bastırırğa kileştelär

Törkmänistan prezidentı Saparmurat Niyazov Qıtayğa altı könnek vizitın tämamladı. Ul anda iqtisadqa häm iminlek mäsälälärenä qarağan qayber kileşülärgä qul quydı. Alarnıñ berse ike ilneñ terrornıñ här törle formasına, şul sanda üzen Könçığış Törkstan dip atağan xäräkätkä qarşı köräş mäsäläsendä xezmättäşlek itügä qarıy. Bu xäräkät Qıtaydağı azçılıq möselman Uygurlarğa bäysezlek yäisä kiñeräk aftonomiä alu öçen köräşä.

İran zıyalıları AQŞnıñ yardäm fondın kire qağalar

İrannıñ qatı-qul administratsiäseneñ säyäsi köndäşläre häm tanılğan aktivistlar AQŞnıñ sivil törkemnärgä fondlarınıñ tiskäre täsire bula ala dip kisätälär. Buş administratsiäse Fävral ayında İranda demokratiäne üsterü öçen ästämä 75 milion dollar tabarğa tırışaçağın iğlan itkän ide. Bu eş öçen 10 milion dolar budgetqa kerttelgän ide inde. İldäge häm çit illärdäge zialılar mondıy yardäm İran xalqın mısqıllau bulır ide dip belderdelär.

Irannıñ atom säyäsäte häm milli berdämlek mäsäläse

İranğa atom programması säbäple basım bar. İldä kileşüçän, täsirle şäxeslär milli berdämlekne saqlau kiräklege turında belderälär. İran prezidentı Mahmud Ahmedinejat atomnı tınıç maqsätlär öçen faydalanu mäsäläsendä xalıqta berdämlekneñ buluın belderep kilsä dä, urtaraq yulda torğan qayber dini citäkçelär bu mäsälädä sizgerlek kürsätergä kiräk, yuqsa milli berdämlekkä qurqınıç tua ala dip kisätälär.

Yewropa Mäxkämäse Rusiäne militsiä qorbanına 42 meñ dollar tülärgä xökem itte

Keşe xoquqları buyınça Yevropa Mäxkämäse qanunsız qulğa alınğanı häm militsiä tarafınnan qıynalğanı säbäple, Rusiäne Rostovtan ber xatın-qızğa 41 meñ 700 dollar kompensatsiä tülärgä xökem itte. Bu ağımdağı yılda militsiäneñ zalimlığı säbäple Rusiäne ikençe märräbä xökem itü bulıp tora. Bu xaqta Moscow Timesta basılıp çıqqan maqälä .

Azatlıq radiosı Törkmän redaksiäseneñ ike xäbärçese qulğa alındı. Alardan ber nindi dä mäğlümät yuq

Törkmänstan xakmiätläre radiobıznıñ ike xäbärçesen qulğa alğannan soñ, alar belän här törle elemtä özelde. Törmänstan xökümäteneñ süz ireklegen häm keşe xoquqların xörmät itmäve tänqitlänep kilä. Bäysez medianıñ bulmauı säbäple, räsmi qaraşqa turı kilmägän mäğlümät birüçelärgä xavef-xätär yanıy. Militsiä tatrarfınan qulğa alınğannan soñ xäbärçelär turında ber nindi dä mäğlümätneñ bulmauı, jurnalistlarnıñ xoquqların yaqlauçı oyışmalarda da borçılu tudırdı

Hadi Atlasi wäqıfı tatar ruxın uyatuğa zur öleş kertä

Çeçnä Parlamentı şimbädä Ramzan Qadırovnı premier itep raslıyçaq

Çeçnä parlamentı Şimbä könne premierneñ berençe urınbasarı Ramzan Qadırovnı premier itep bilgeliäçäk. Tauış birü bilgelävne räsmi räveştä raslau ğına bulaçaq. Mäskäv yaqlı Çeçen administratsiäse başlığı Alu Alxanov Qadırovnıñ kandidatlığın 2-nçe Martta , premier Sergey Abramov postınnan kitüen beldergännän soñ, täqdim itte. Abramov uzğan yılnıñ Noyäber ayında Mäskäv ölkäsendä bulğan aftomobil qazasında yaralanğan ide. Ul çigenüenä dä sälämätlegeneñ yaxşıdan bulmauın säbäp itep kürsätkän.

Putinneñ Budapeşt häm Praga säfärläre tatulaşunı maqsat itep quya

Rusiä prezidentı Putin Macarstan häm Çexiägä berençe vizitların yasıy. Mäskävneñ Budapeşt häm Praga belän mönäsäbätläre Polşa yäisä Baltyqbuyı illäreneke belän çağıştırğanda cılıraq. Putin şuşı vizitları vaqıtında Ğinvar ayında Ukraina belän bulğan bäxäs säbäple tuğan şikne taratırğa, Rusiä energiä täminatında ışanıçlı partner dip kürästergä tırışa.

Bush Pakistan belän Hindstanğa säfären başlıy. Problemmalar bar, xäl çarası kürenmi

AQŞ prezidentı Buş 1-nçe Martta Hindostan häm Pakistanğa visitların başlıy. Ul Pakistan belän elemtälärne nığıtunı häm Hindostan belän atom mäsäläsen tikşeräçäk dip kötelä. Läkin, Buşnıñ vizitı vaqıtında iñ qıyın problemma ike il arasındağı Kaşmir bäxäse bulaçaq.

İran belän Rusiä urannı bayıtu mäsäläsendä nigezdä kileşkännär: İran tışqı eşlär ministrı Tokioda

İran tışqı eşlär ministere Manuchehr Mottaki öç könnek vizit belän Tokioda. Söyläşülärdä İrannıñ bäxäsle atom aktivlığı turında da süz bulaçaq. Ber kön elegeräk İran urannı bergäläp Rusiädä bayıtu turında Mäskäv belän prinsipta kileşelde dip belderde. Läkin, bu xaqta täfsille söyläşülär bulırğa tieş äle.

Watannı saqlawçılar köne berük waqıtta çeçen häm inguşlarnı sörgengä cibärü köne dä

23-çe Fävral Rusiädä Vatannı saqlauçılar köne dip iskä alına. Şuşı uñaydan bäten ildä xärbilär, veterannar xörmätlänä. Läkin, şuluq köndä 62 yıl elek Tönyaq Kafkazda bulğan fäciğäne dä küplär bulmasa da, qayberävlär iskä ala. 1944-nçe yılnıñ 23-nçe 24-nçe Fävralendä Stalinneñ ämerenä esasän yaqınça yartı milion çeçen häm inguş köçläp Üzäk Aziägä sörelde.

Rusiä-İran söyläşülärendäge mäsälälär

Urannı bayıtu mäsäläsenä bağışlanğan Rusiä-İran söyläşüläre 21-nçe Fävraldä Mäskävdä tämamlandı. İke yaq ta aña törleçä bäyä birä. Rusiä söyläşülärgä bäyä birü öçen äle vaqıt irtä dip beldergändä, İran anı uñay bäyläde. Räsmi belderülärdä söyläşülärdä süz, Rusiäneñ İran öçen urannı üz cirendä bayıtu turındağı täqdime xaqında bardı dielsä dä, anda kiñeräk mäsälälär tikşerelgänder dip uylanıla.

BMO keşe xoquqları komissarı Tönyaq Kafkazda säfärdä

BMOnıñ keşe xoquqları buyınça Yuğarı komisarı Louse Arbour İnguşetiädän Çeçnägä kilde. Ul Tönyaq Osetiada da bulğannan soñ prezident Putin häm tışqı eşlär ministere Lavrov belän Mäskävdä oçraşaçaq. Louse xanım İnguşetiädä Tönyaq Osetiädäge konflikt säbäple qaçıp kitkän inguşlar yäşägän qaçqınnar lagerında da buldı.

Noğaylar Çeçen qarşılıq kürsätüenä qatnaşalar bulsa kiräk

Rusiä militsiäse Stavropol Krayınıñ Neftekum rayonında 9-nçe 10-nçe fevraldä bulğan bäreleşlärdä üterelgän 12 köräşçeneñ 8-e Noğay dip belderde. Bu raslau döres bulğan xäldä, monı Tönyaq Kafkazdağı törle etnik törkemnärneñ Çeçen qarşılıq kürsätü xäräkätenä qatnaşqan buluların kürsätkän dälil dip bäyäläp bulır ide.