Accessibility links

Кайнар хәбәр

Карачай халкы конгрессы: "Туган телләр мәсьәләсен яңадан карарга кирәк"


Альберт Разин
Альберт Разин

Карачай халкы конгрессы удмурт телен яклаучы галим, җәмәгать эшлеклесе Альберт Разин Ижауда үз-үзенә ут төртеп корбан булганнан соң белдерү белән чыкты. 

"Әлеге фаҗига (Русиянең милли төбәкләрендәге социаль канәгатьсезлекнең башка күренешләре белән беррәттән) канун чыгаручылар туган телләр мәсьәләсен кичекмәстән яңадан карауга һәм Русиянең аз санлы асаба халыкларны канәгатьләндерерлек карар кабул итүгә сигнал булып тора. Галим Альберт Разинның туганнары һәм якыннарының, Удмуртиянең күпмилләтле халкының кайгысын уртаклашабыз", диелә Конгресс рәисе Къады хаҗи Халкечев имзасы белән язылган белдерүдә.

View this post on Instagram

В Удмуртии на днях произошла трагедия - в Ижевске во время пикета у здания Госсовета Удмуртии директор Института человека УдГУ Альберт Разин, стоявший с плакатом «Если завтра мой язык забудут, я готов сегодня умереть», совершил акт самосожжения. Кандидат философских наук, доцент, заслуженный деятель науки Удмуртской Республики, один из создателей Лаборатории национальных отношений Удмуртского государственного университета (УдГУ), являлся директором Института человека, а также активным участником удмуртского национального движения «Удмурт Кенеш» и клуба ученых «Тодосчи». Альберт Разин был одним из тех ученых, которые 14 июня прошлого года обратились с открытым письмом к председателю Госсовета Удмуртии и депутатам, в своем письме учёные заявили, что отказ от обязательного изучения родных языков в школах преследует цель подрыва их сохранения и ограничения их использования. Вот некоторые выдержки из этого письма: «Это прямой путь к исчезновению родного языка, снижению этнического самосознания и ликвидации этнокультуры. Появление этого законопроекта свидетельствует о негативных симптомах в национальной политике нашего государства, о возрождении имперского менталитета». «Коренные народы России, самоотверженным трудом создавшие развитую экономику, укрепившие мощь державы, и пролившие кровь, защищая Отечество, подтвердили свое равное право с русскими на обязательное изучение родного языка». «Добровольное изучение родного языка приведет к его окончательной утрате. Приведет к глобализации, социальному регрессу, эрозии, упрощению и примитивизации социальных связей, уплощению культуры, то есть к деградации человека». Коллеги учёные запомнили активиста Альберта Разина как блестящего учёного, гуманиста и интернационалиста, радевшего за многонациональную дружбу народов. Продолжение в комментарии ⬇ #аланла #Къарачай_Малкъар #аланы #родныеязыки #удмуртия #альбертразин #актсамосожжения

A post shared by Конгресс карачаевского народа (@karachay_kongress) on

12 сентябрь Удмуртия милли театрында Альберт Разин белән хушлашу мөрәсиме узды. Удмурт теленең аянычлы хәленә игътибар җәлеп итү өчен үзенә ут төрткән галим белән хушлашырга 200дән артык кеше җыелды.

10 сентябрь ул Удмуртия парламенты каршында үз-үзенә ут төртте һәм берничә сәгатьтән хастаханәдә вафат булды.

  • Җәмәгатьчелек, төрле милләтләр активистлары Альберт Разин хакимиятнең халыктан аерылган булуы, милли зыялыларнең төбәктәге хәлләргә тәэсир итү мөмкинлеге калмавы сәбәпле, чарасызлыктан үз-үзенә ут төртергә мәҗбүр булган дигән фикерләр белдерде.
  • Әмма Русия президенты каршындагы милләтара мөнәсәбәтләр шурасы вәкиле, "Русия фин-угыр халыклары берлеге" башлыгы Петр Тултаев Разинның гамәлләре аңлашылмый дип саный. Тултаев фикеренчә, удмурт теле мәктәпләрдә укытыла, телевидениедә тапшырулар бар.
XS
SM
MD
LG