Сугыш көндәлеге. Беренче 85 көн

Инициаторлар бүтән үз такымына куркынычсызлык гарантияли алмавын, шуңа күрә күченү турында карар кабул итүен хәбәр итте. "Выход" психологик һәм юридик ярдәм күрсәтүне чит илдән дәвам итәчәк, оешма халыкара хәрәкәт булырга планлаштыра.

"Без кайчан да булса яңадан Русиягә кайта алачагыбызга, ишекләребезне ачып, безнең өчен кадерле булган барлык кешеләр белән очраша алуыбызга ышанабыз. Ә әлегә без бу көнне якынайту өчен көчебездән килгәннең барысын да эшләячәкбез, - дип хәбәр итте "Выход" башкарма мөдире Александр Воронов.

"Выход" ЛГБТ- төркеме – ЛГБТ*, гендер-билгесез һәм интерсекс кешеләргә ярдәм оешма. Алар ярдәм төркемнәре җыялар, ата-аналар клубы һәм бер җенесле гаиләләр өчен очрашулар, транс-кешеләр өчен консультацияләр уздыралар, шулай ук ЛГБТ кешеләргә эшкә урнашырга ярдәм итәләр.

"Выход" үз эшчәнлеген 2008 елда Петербурда башлап җибәрә, җәмгыятьнең төрле өлешләре арасында диалог өчен мәйданчыклар булдыра. Аларның ярдәме белән 2009 елдан бирлде Петербурда "КвирФест" Халыкара фестивале уза.

Мәскәүдә һөнәри уңыш казанып, Казанга күченгән финанс белгече, юрист Ленар Рахманов март башында гаиләсе белән Төркиягә күченүен хәбәр итте. Азатлык аның белән башка илгә күченү сәбәпләре, халыкның финанс белеме дәрәҗәсе турында сөйләште. Ленар кайчандыр кулак дип сөрелгән мулла бабасын да, мөһаҗирлекне сайлаган татар шәхесләрен дә бу көннәрдә бик еш искә алуын сөйләде.

Уфалар хәерчелекнең яңа дәрәҗәсен күзәтә: хәзер хәтта арзанлы сырны да урлаудан саклый башлаганнар. Элек мондый чаралар кыйммәтле хәмергә һәм кызыл уылдыкка карата күрелә иде.

"Азык-төлек кибетләрендә урлаудан саклый торган тауарлар исемлеге арта башлады. Хәзер сак астына 309 сумлык сыр да эләгә ", – дип язган бер Уфа кешесе һәм кибеттәге сырның фотографиясе белән уртаклашкан.

"Сыр өчен космик бәя ясадылар. Бәләбәй сыр заводын штрафка тартырга кирәк, монополиягә каршы инспекциягә дә язарга кирәк. Нинди шатлыктан бәяне күтәрделәр ", - дип язалар комментарларда.

"Кибетләрдә еш кына сыр һәм казылыкны, әйтик, яңадан сату өчен урлыйлар", - дип өстәгән Светлана Р. исемле интернет кулланучы. Бу турыда NewsBash.ru порталы яза.

Русия саклану министрлыгы Украинада һәлак булган хәрбиләрнең туганнары турындагы белешмәләрне яшерергә булган. Бу хакта хөкүмәт карары өлгесенә сылтама белән ВВС-ның урыс хезмәте хәбәр итә. Әлеге мәгълүмат дәүләт сере бүлегенә күчереләчәк диелә.

Хәрби хәрәкәтләрдә һәлак булган хәрби хезмәткәрләр турындагы белешмәләр 2015 елдан дәүләт сере булып тора. Шулай да, һәлак булучыларның гаилә әгъзаларына ташламаларны район хакимиятләрендәге сивил түрәләр рәсмиләштерә. Саклану министрлыгы хөкүмәттән бу вәкаләтләрне хәрби комиссариатларга тапшыруны сорый.

Документ өлгесенә аңлатма язуында әйтелгәнчә, "Украина, Донецки һәм Луһански "халык республикалары" җирләрендә махсус хәрби операция барышында һәлак булган (үлгән) Русия Кораллы көчләрендәге хәрби хезмәткәрләрнең гаилә әгъзалары турында мәгълүмат ала алырдай затларның даирәсен чикләү максатларында", бу белешмәләрне яшерергә кирәк.

Хәзерге вакытта Украинада һәлак булучы Русия хәрбиләренең исемен аларның туганнары, яки дуслары һәм төбәктәге түрәләр атап килә. Саклану министрлыгы исемлекләрне чыгармый. Соңгы мәртәбә министрлык югалтулар турында 25 мартта хисап тотты, 1351 хәрби хезмәткәрнең һәлак булуын хәбәр итте.

7 апрельдә Русия президенты Владимир Путин сүзчесе Дмитрий Песков Sky News белән әңгәмәсендә Русия гаскәрләре Украинада "шактый югалтуларга" дучар булды, дип белдерде.

Русия мәгариф министры Сергей Кравцовның, киләсе уку елында, 1 сентябрьдән илнең барлык мәктәпләрендә һәр атна Русия гимнын күмәкләшеп җырлаудан башланачак, дигән белдерүеннән соң, брифингта Татарстан президенты сүзчесе Лилия Галимовадан, Татарстан гимнын да җырлау каралганмы, дип сораганнар. Бу хакта "Казанский репортер" яза.

Галимова сүзләренчә, бу мәсьәлә турында педагоглар берләшмәсендә, шул исәптән һәр мәктәптә аерым фикер алышачаклар.

"Ә бу – билгеле тәкъдим. Ул яңалык түгел. Бөтен кеше дә мәктәптә укыган, мин мәсәлән гимнны мәктәптә өйрәндем. Белем бирү оешмасы шуңа күрә дә белем бирү оешмасы бит инде, ул белем бирә, шул исәптән безнең тарих һәм дәүләт атрибутикасы турында да. Балаларны моңа өйрәтү - белем бирү оешмаларының турыдан-туры эше", дип искәрткән Лилия Галимова.

Хәзер беренче сыйныфтан башлап укытылачак тарих дәресләренә килгәндә, Галимова фикеренчә, замана балаларының яңа мәгълүматка ихтыяҗы зур.

"Тарих дәресләренә килгәндә, аңлавымча, анда сүз аерым фән турында түгел, ә булган програм кысаларында белемнәр бирү мөмкинлеге турында бара. Чөнки замана балалары, кечкенә вакыттан гаджетлар куллана, безгә караганда аларны яхшырак аңлый, зур күләмдә мәгълүмат ала һәм аның белән кызыксына. Әгәр укытучылар аларның ихтыяҗын капласа, бу начар түгел. Ә нинди гимннарны кертергә дигәндә, министрлык бу мәсьәлә өстендә эшләргә тиеш. Аңлавымча, федераль тәкъдим нигезендә карар инде кабул ителгән, ул 1 сентябрьдән тормышка ашырылачак", дип белдергән Галимова.

Роскомнадзор активист Антон Мотолько нигез салган motolko.help сайтын Русиядә томалаган. Сайтта Русия хәрби техникасының күчеп йөрүе мәгълүматлары, шулай ук урыс гаскәрләренең, СДЭК сервисы аша Беларусның Мозырь шәһәреннән Русиянең төрле шәһәрләренә посылкалар җибәрүе турында тикшерү чыккан булган. Бу хакта сайтның үзендә хәбәр ителә.

Роскомнадзор сайтында әйтелгәнчә, томалауга Русия баш прокуратурасының 25 мартта чыгарган карары сәбәпче булган. Прокуратура фикеренчә, сайт "Мәгълүмат, мәгълүмат технологияләре һәм мәгълүматны яклау" турындагы федераль канунның 15.3 маддәсен бозган.

Бу – янәсе сайтта киңкүләм тәртипсезлекләргә, экстремист эшчәнлеккә чакырулар булган, яки дөреслеккә туры килмәгән, иҗтимагый әһәмиятле мәгълүмат чыккан дигән сүз.

"Роскомсвобода" проекты мәгълүматына күрә, motolko.help-ны Русиядә 6нчы апрельдә томалаганнар.

Томаланган сайтта шулай ук активист Антон Мотольконың тагын бер проекты - "Беларускі Гаюн" тикшерүе чыккан булган, анда әйтелгәнчә, Русия хәрбиләре бер көн эчендә Мозырьдән Русиянең төрле шәһәрләренә ике тоннадан артык әйбер җибәргән.

Журналистлар фаразынча, хәрбиләр Русия оккупациясе астында булган шәһәрләрдә украиннарның өйләреннән талап җыйган әйберләрне җибәргән. Сугыш шартларында әлегә бу мәгълүматны бәйсез тикшерү мөмкин түгел.

Тикшерү алып барган журналистларның мәгълүматына күрә, посылкалар Рубцовски һәм Горняк шәһәрләренә (Алтай крае), Ангарски (Иркутски өлкәсе), Железногорски (Красноярски крае), Уссурийски (Приморский крае), Сембер (Ульян өлкәсе), Омски, Новосибирски, Чита (Байкал арты крае), Биробиджан (Яһүд автоном өлкәсе), шулай ук Мәскәүгә җибәрелгән.

Чечня республикасында кешеләрне Украинадагы сугышка барырга актив өндиләр, дип яза "Агентство" басмасы. Ризалашкан кешеләргә 300 мең сум түләнә.

Сугышка барырга теләүчеләргә таләпләр зур түгел: аларның 50 яшькә кадәр һәм сәламәт булулары гына кирәк. Украинага аларны Грозный мэриясе бинасында урнашкан ихтыяриларны туплау үзәге аша җибәрәләр. 10 көнлек инструктаждан соң аларны сугышка җибәрәләр. Кешеләр белән контрактлар төзелми.

Кушма Штатлар, Британия һәм Канада Русия зур һөҗүм башлаган шартларда, Донбассны яклау өчен Украинага тагын да күбрәк артиллерия бирергә вәгъдә итте.

АКШ президенты Джо Байден 19 апрельдә Британия премьеры Борис Джонсон, Канада хөкүмәте җитәкчесе Джастин Трюдо, шулай ук Көнбатышның башка лидерлары белән читтән торып сөйләшкәннән соң, Америкадан Киевка җибәреләсе сугыш-кирәк яракларының чираттагы партиясенә шушы артиллерия коралларының да кертеләчәген әйтте.

"Аларга артиллерия ярдәме кирәк. Башка күп кенә ярдәм төрләренә өстәп аларга моны бирәчәкбез", дип белдерде үз чиратында Борис Джонсон.

Джастин Трюдо сүзләренчә, Канада авыр артиллерия кораллары бирәчәк, ул тулырак мәгълүматны бераз соңрак хәбәр итәчәген әйтте.

АКШ саклану министрлыгының рәсми вәкиле Джон Кирби исә, Вашингтон, алдан озаклап әзерләүне таләп итми торган җайланмалар белән бергә, украин көчләре сугыш кырында шундук куллана алырдай системнар җибәрүгә йөз тотмакчы дип искәртте. Тулырак безнең сайтта, ачылмаса көзге-сайтта.