3-4 yün könnärendä Tatarstannıñ awıl-rayonnarında şuşı milli bäyräm uzaçaq. Sabantuylar başlanu uñayınnan Mintimer Şäymiev xalıqqa qotlaw süzlären citkerde. Bu borınğı häm mäñge yäş bäyräm xalqıbız tormışında zarığıp kötep ala torğan zur waqiğa. Ul cir-ananıñ uyanuın gäwdäländerä, igençe xezmäten danlıy, tatar xalqınıñ üzençälekle, bay mädäniäten, qunaqçıqlığın häm başqa asıl sıyfatların kürsätä.
Bäyrämdä xökem sörgän xörlek, ruxi kütärenkelek anıñ mäydanın yıldan-yıl kiñäytä bara. İgençe xezmäte belän tığız bäylängän bu nurlı bäyräm barlıq şähärlärgä häm da kilde, bik küp töbäklärdä häm illärdä yäşäwçe millät keşeläreneñ mädäni tormışınıñ ayırılğısız säxifäsenä äwerelde, dip äytelä anda. Läkin menä şuşı yıldan-yıl mäydanın kiñäytkän bäyräm bıyıl respublikanıñ qayber awıllarında bulmıy da qalırğa mömkin ikän, elekkege yıllarda här keçkenä genä dä awılda, kolxozda uzdırılğan Sabantuy xäzer aqça bulmawnı säbäp itep oyıştırılaçaq qayber cirlärdä digän süzlär yörde. İmeş, bäyrämne ütkärüne finanslağan kolxozlar xäzer qaysı ber cirlärdä yuq, anda investorlar kilgän, ä cirle üzidarä Sabantuy ütkärerlek aqça taba almağan. Bu imeş-mimeşlär küplärne aptırattı, çönki bäyräm yılğa ber märtäbä küp kenä, xätta bik yıraqqa kitep urnaşqan awıldaşlarnı da bergä cıy. Läkin soñğı könnärdä Sabantuylarnıñ elekkegeçä uzaçağı bilgele buldı. Awılda bäyräm bulmasa, qaytıp ta tormabız inde diüçelär dä şulay bulğaç tuğan yaqlarına cıyına başladı.
Ä awıl Sabantuyı zur şähärlärdä uza torğan milli bäyrämnän ni belän ayırıla soñ?
- Min awıl Sabantuyına uqular buluğa qaramastan qaytırğa tırışam. Çönki bezneñ ğailäbezneñ här Sabantuyğa tuğannar belän cıyılu yolası bar. Bez tuğannar belän tabiğät qoçağına çığabız häm anda küñelle itep yal itäbez. Ä şähär Sabantuyında butalçıq, ığı-zığı. Şuña kürä räxätlänep yal itep bulmıy.
- Sabantuy tatar xalqı zur tüzemsezlek belän kötep ala. Şunsı ğına säyerräk, ägär dä elegräk Sabantuyları rayon awıllarında, ä soñınnan ğına rayon üzägendä bula torğan ide. Läkin xäzer bolay tügel. Minemçä başta ul awıllarda, ä annarı näticä bularaq rayonda uzarğa tieş.
- Awıl xalqı bu bäyrämdä tuğan- tumaçaları, dus-işläre belän oçraşa, küñel aça. Ä şähärdä keşe bik küp häm barıber nindider qısalar eçendä küñel açarğa tieş.
- Minemçä, şähär häm awıl Sabantuyları arasında ällä nindi ayırma yuq. İkese dä küñelle uza torğandır.
- Şähär Sabantuyları oyıştıru yağınnan kamilräk bula. Anda tanılğan artistlar da çığış yasıy, ä awılda alay tügel.
- Minemçä, awıl Sabantuyları üzläreneñ millileklären yuğaltmağannar, ä şähär xalqı anıñ töp ğöref- ğädätlären, millilegen belmi. Ul anı barı tik ber yal, bäyräm, tamaşa kebek qabul itä.
- Awıl Sabantuylarda keşe az bulsa da, ul küñelleräk ütä. Anda härkem ber – bersen belä, aralaşa. Ä şähärlärdä här keşe üzençä yöri.
- Awıl Sabantuyların ütkärer aldınnan bäyrämne oyıştıruçılar här yortqa kerep, bäyrämgä cırlar cırlap büläklär cıyalar. Ä şähärdä mondıy närsä yuq. Awıl xalqı berdäm bulıp, Sabantuynı bik küñelle itep uzdıralar.
Gölnaz Şäyxetdin