Räsäyneñ baytaq töbäklärendä kebek ük, Semberdä dä kommunistlar iyün 21 televidenieneñ qortqıçlıq eşçänlegenä qarşı protest mitingı oyıştırdılar. GTRK binası qarşında RSFSR flagları astında menä nindi şiğar''lär küzgä bärelä.
Mäğlümat çaraları millätara ızğış häm konfliktlar tudıralar.
Televidenie – xalıqnı añğıralatu qoralı.
VGTRK KPRFqa xaqiqät''ne äytergä irek birmi.
Qayda soñ namuslı häm xaq mäğlümat?
VGTRK – zombi, burjuinnar qoralı häm başqalar.
Mitingqa kilgän tatar-çuaşlar şiğar''läre ikençeräk yañğırıy:
Bezdäge millätçelek astan tumağan, ä maqsatçıñ räweştä östän iñderelä.
Azğınlıq häm yalğan taratuğa litsenziä bar, ä azçılıq millätlär mädäniätenä – yuq. Efirda alarğa da urın taläp itäbez!
Çığış yasawçılarnı, televideniedän tış, başqa mäs''älälär dä borçıy ikän. Xärbi veterannar, mäsälän, armiäne cimerüdä, Ul''yanovskidağı Xärbi elemtä uçidişçesın yabuda, oligarxlarnıñ ilne talawında xakimiätne ğayeplädelär. Ä televideniene – xalıqnı azdıruda, yalğan söyläwdä, xakimyäitneñ yalçısına äylänüdä, çit illär mänfägat''lärenä xezmät itüdä ğayıplädelär.
Süz soramağan tatar-çuaşlar - bu mitingqa, nigezdä, tatarça “Çişmä” häm çuaşça “Yetker” programmaların qaytarunı taläp itärgä
Şöker, dip äytik, KPRFnıñ ölkä komitetı sekretare Aleksandr Kruglikov ta bu ixtıäcnı rezolyutsiägä kertkän ikän.
Forsattan faydalanıp, monıñ öçen Aleksandr Leonidoviçqa räxmät belderep, tağın ber täqdim kertergä turı kilde. Räsäyneñ bixisap kanallarınıñ bersen ilebezdäge urıs bulmağan xalıqlar telendä tapşırularğa birü turında. Cıyılğan xalıq monı alqışlar belän qarşıladı. Bu ğözer dä Prezident, Däwlät Duması häm Federatsiä şurası isemenä cibäreläçäk rezolyutsiädä şuşı taläp tä kertelde. Mondıy ğädellekneñ tormışqa aşırıluına ällä ni ömet bulmasa da...
Miting axırında cıyılğan xalıqnı Almaniäneñ SSSRğa höcüm itü könenä bağışlanğan matäm cıyınına çaqırdılar. Rekviem, didelär.
İyün 22дә uzğan bu çara Böyek Ciñüneñ 30 yıllığına bağışlap salınğan häykäl yanında buldı. Cıyılğan xalıqnı küp dip bulmıy: şul uq 2 – 3 yöz çaması. Çara rekviem dip atalsa da, çığışlar yänä şul uq xakimiätne häm Rusiäneñ doşmannarın faş itü, SSSRnı sağınu turında bardı. KPRF liderı Kruglikovnıñ ber täğbire ayıruça iğtibarğa layıqtır. Ul Qırımğa xärbi künegülärgä kilgän AQŞ soldatlarınıñ kire kitüenä Putinnı da, saqlanu ministrı bulıp sanalğan İvanovnı da bernindi öleş kertmäwdä ğayıpläde. İzge Qırım cirennän “merzaveslarnıñ täpie yaltırawı”, nigezdä, Gennadi Zyuganov häm kommunistlar xezmäte ikän.
Aptırarlıq ta inde: tabiğät''neñ bu güzäl poçmağı Qırım tatarlarınnan bigräk urısqa qäderleräk ikän. çönki biredä urıs qanı küp qoyılğan.
Ä izge urıs qanı qayda ğına qoyılmağan soñ?
Şuşı uq Dan häykäle yanında törle illärdä häläk bulğan Sember töbäge yegetläre isemnäre märmär taşqa uyıp yazılğannar. Äfganstanda 1980 – 88 yıllarda 123 yegetneñ tabutu qaytqan, 3 yeget xäbärsez yuğalğan. Çeçenstanda 1994 - 2000 yıllarda 89 yeget başın salğan. Şul uq arada başqa cirlärdä dä küp semberlelär soñğı sulışın alğan: Äzerbaycan, İnguşetiä, Tönya Osetiä, Abxaziä, Qarabax, Törkmänstan, Moldova...Häm urıs qanı ğına tügel şul. Mäsälän, Çeçenstan qorbannarınıñ 2000-yençe yılğı isemlege Raxmanov, Nuretdinov, Yakupov, Yärullinnardan başlana, Korbanov, Vaxitovlar belän däwam itä häm Söläymanov belän tämamlana. Barlığı – 26 qorban.
Aleksandr Kruglikov awızınnan tağın ber säyer närsä yañğıradı. İmeş, Hitler belän bergä SSSRğa rumınnar, ital''yannar, fransuzlar ğına tügel, finnär dä bärep kergännär. Tarixta, yuğisä, SSSRnıñ Fin kampaniäse turında başqa mäğlümätlär dä bar. Xätta kommunistlar öçen Körändäy sanalğan “KPSS tarixı”nda da.
Ayrat İbrahim, Sember
