Tatarstanda fänne üsterü, aña yärdäm itü mäs’äläse härdaim kön üzägennän töşmi. Respublika Fännär akademiäseneñ yaña citäkçese bilgelängäç, xökümät bu tarmaq qarata iğtibarın tağı da arttırdı. Tatarstanda fän üseşendä östenlek birgän yünäleşlär programmasın şulay itep centekläp tikşerü dä şuşı xaqta söyli. Düşämbe könne Tatarstannıñ Ministrlar kabinetında premyer-ministr Röstäm Miñnexanov citäkçelegendä uzğan Prezidium utırışında programma çirattağı tapqır qaraldı. Bu inde älege programmanıñ soñğı aylarda ğına da 3 tapqır xökümät tarafınnan tikşerelüe ide.
Uzğan yulı respublikada 2006-2008 yıllarda fän üseşendä östenlek birelgän yünäleşlär programmasın xökümät utırışında Tatarstan Fännär akademiäseneñ vitse-prezidentı Şamil Çabdarov täqdim itkän bulsa, düşämbedäge utırışta ğalimnär sallıraq nämzätne çığardı. Xökümät aldında bu yulı Akademiäneñ citäkçese Äxmät Mazharov çığış yasap, programmanı yaqladı. Qayber mäğlümät agentlıqları, programma bügen dä raslanmadı dip beldersä dä, monıñ döreslekkä turı kilmäwe açıqlandı. Fännär Akademiäse prezidentı Äxmät Mazharov süzlärenä qarağanda, programma raslanğan, läkin ber atna däwamında, barlıq texnik xatalar tözätep beterelergä tieş. Annarı premyer programmağa qul quyaçaq.
İsegezgä töşerep ütäm, programmada respublika iqtisadi öçen kiräkle häm möhim yünäleşlärdäge fänni proyektlarnı saylap alıp, alarnı tormışqa aşıru qaralğan. Äxmät Mazharov süzlärenä qarağanda, dokumenttağı 10 şuşındıy yünäleş barlıq ministrlıqlar häm tarmaqlar belän kileşterelgän bulğan. Älege yünäleşlär arasında neft’ häm anı eşkärtügä bäyle, moxitne saqlaw, ekologik qurqınıçsızlıqnı fänni nigezläw, mäğärif, fän belän idärä itüdä zamança texnologiälärne buldıru kebeklär bar. Şulay uq humanitar häm iqtisadi-sotsial’ tarmaqlar da iğtibarsız qalmağan. Bügenge köndä ğalimnärdän 800gä yaqın ğariza qabul itelgän, alar nigezendä 64 megaproyekt häm 36 fänni-innovatsion proyekt tözeläçäk ikän.
Ä programma häm ğomumän, respublikada fän üseşenä quyılğan taläplär, Fännär akademiäseneñ eşçänlege turında Äxmät Mazharov menä närsälär äytte.
Berençe taläp, bügenge köndä fän respublikanıñ iqtisadi üseşen tä’min itärgä tieş. Bu kübräk texnik fännärgä qağıla, humanitar fännärne finanslaw qala, ul bezneñ akademiäseneñ töp eşe. Ä texnik fännärne iqtisat, sänäğät kirägenä citkerep eşlätep bula. Häm bezneñ qayber fänni institutlar şulay eşli dä inde. Bezneñ maqsatıbız, menä şular kebek eşlätergä barısın daŞulay itep, inde yartı yıl elek raslanırğa tieşle programma nihayät raslanğan diärgä bula. Ä belgeçlär isä yaña programmanıñ eşli başlawı Tatarstanda fän üseşenä bik uñay tä’sir yasar, digän fikerdä tora.
Gölnaz İlgizär
