Cäy buluğa da qaramastan, Rusiädä säyäsi tormış şaqtıy aktiv bara. Menä çärşämbe könne Mäskäwdä Rusiäneñ Jizn’-Tormış häm Rodina firkäläre berläşü turında belderde. Rusiä Federatsiä Şurası başlığı Sergey Mironov citäklägän Jizn’-Tormış firkäse inde şaqtıydan yäşäp kilsä dä, saylawlarda üzen ällä ni kürsätä almadı. Rodinağa kilsäk, ul küp kenä saylawçılarnı cälep itä aldı. Läkin firkä tiräsendäge soñğı waqiğalar anıñ da däräcäsen şaqtıy töşerde. Menä şuşındıy ike säyäsi partiä kiläçäktä berläşüläre turında belderde. Sergey Mironov süzlärenä qarağanda, alar sul oppozitsiä oyıştırıp, Berdäm Rusiägä köndäş bulmaqçılar. Şul uq waqıtta, yaña firkä Rusiä prezidentı yaqlı buluı xaqında da äytte. Säyäsät belgeçlärneñ küpçelege bu berläşüne Mäskäw kremleneñ yaña ber proyektı, dip bilgeläde. Bu eş kiläse Däwlät Dumasında da xakimiätkä küpçelekne tä’min itär öçen kiräk, di alar.
Ä Tatarstannıñ säyäsät belgeçläre ike firkäneñ berläşüe turında nindi fikerdä tora soñ? Bu xaqta bez Qazan däwlät universitetınıñ politologiä kafedrası citäkçese, professor Midxät Färuqşinnan soraştıq. Xäzer anı tıñlağız.
Minemçä, bu proyekt çınnan da, Berdäm Rusiä firkäsenä qarata oppozitsiä buldıru. Älege proyekt Mäskäw kremle tarafınnan eşlängänme digändä, bu äle fikerläşüne taläp itä. Çönki moña qädär Mäskäw kremle Rodinağa qarata tiskäre mönäsäbättä tordı. Rusiäneñ Federatsiä Şurası spikerı Sergey Mironov citäkli torğan Jizn’ firkäsennän ayırmalı bularaq. Läkin Rodina firkäseneñ citäkçelegendä bulğan almaşınulardan soñ, bälki kreml’ Jizn’ firkäsen menä şuşı berläşü belän nığıtırğa telägänder. Ni disäñ dä, Rusiä Däwlät Dumasına uzğan soñğı saylawlarda Rodina şaqtıy küp tawışlar cıya aldı häm anıñ üz elektoratı bar
Berläşkän firkälärneñ kiläçäk saylawlardağı näticäläre xaqında belgeçlär törle fikerdä tora. Qayberäwlär, Jizn’ da, Rodina da xäzer inde ällä ni küp saylawçını cälep itä almıy, Rusiä Däwlät Dumasına kiläse saylawlarda da alar bergäläşep Berdäm Rusiägä real’ köndäş bula almıy, dip sanıy. Çönki Dmitriy Rogozin citäkçelektän kitkännän soñ, Rodinanıñ reytingı 2 genä protsent, ä Tormış firkäse isä 1 protsentnı da cıya almıy. Berläşterelgän firkä barı tik kreml’ tarafınnan zapasqa yasalğan çara ğına, alarda firkäne alğa alıp barırlıq şäxeslär yuq, di alar. İkençelär isä, xakimiät resursı qullanılıp, başqa säyäsi köndäşlär bulmağan oçraqta, Tormışlı Rodinanıñ 7 protsentlı baryernı ütep, parlamentqa saylanırğa mömkinçelege bar, digän fiker belderä.
Säyäsät belgeçe Midxät Färuqşin isä, bu xaqta menä niçek uylıy.
Barısı da älege firkäneñ nindi finans resurslarğa iä buluınnan tora. Bu berençe. İkençese, yaña firkägä massaküläm mäğlümät çaralarında kürenergä nindi mömkinlek bulaçaq. Çönki xäzer mäğlümät çaraları nigezdä däwlät tarafınnan kontrol’ itelä. Menä şuşı ike şart ütälsä, yaña firkäneñ Rusiä Däwlät Dumasına ütep kerergä mömkinçelege bar. Alar ütälmäsä, bu firkäneñ kiläçäge, ul kem tarafınnan ğına tözelmäsen, bik ömetli kürenmi
Sez säyäsät belgeçe Midxät Färuqşinnıñ işettegez. Ul Jizn’-Tormış häm Rodina firkäseneñ berläşüe xaqında üz fikerläre belän urtaqlaştı.
Gölnaz İlgizär
