Köndezge säğät 12 tulğanda, östän yañğır yawıp torsa da, Kreml' qapqası qarşındağı Musa Cälil häykäle yanına yazuçılar, şağirlär, icadi intelegensiä wäkilläre häm berniçä distä qazanlı cıyıldı. Ğädät buyınça, här yıldağıça monda “Cälilçelärne iskä alu köne” dip atalğan ädäbi- muzıykal' miting uzdırıldı. Bıyıl qaharman – şağirne häm anıñ 11 tatar köräştäşlären faşistlar cazalap üterügä 62 yıl tuldı.
Cälilçelärne iskä alu çarası Cälil äsärlären başqarudan başlanıp kitte. Annarı inde 1944 yılnıñ 25 avgustında Berlinnıñ Plitsenzee törmäsendä gil'otinasında üterelgän 11 tatar qaharmanı istälegenä bügenge kön şağirläre dan cırladı.
Şunnan soñ üz çığışı belän respublika xökümäte citäkçese urınbasarı, mädäniät ministrı Zilä Välieva çıqtı.
“62 yıl elek bu kön ber yaqtan faciğäle kön bulıp tatarnıñ tarixına, mädäniätenä kersä dä, ul şul uq ber mizgeldä xalıqnıñ ruxın kürsätü, xalıqnıñ niqädär qaqşamas ruxlı buluın kürsätä. 40 yıl elek bezneñ cälilçelär Qazanğa qabat qayttı. 40 yıl elek şuşı mäydanğa Musa Cälil häykäle quyıldı. Şul könnän alıp bez şuşı mäydanğa kilep, yıl sayın imtixan totabız kebek. Çönki dönyalar üzgärep tora. Ä xalıqqa tuğrılıq bezneñ öçen mäñge. Bügenge zamanda mitinglar yış bula, ä menä xalıqqa tuğrı qalğan olı şäxeslärgä bağışlanğan mitinglar siräk uza. Şunıñ öçen dä bu ber küñelle mizgel. Şuşındıy şäxeslärebez bulğanda, alarnıñ tarixi misalı bulğanda bezneñ (le yaña cälilçelär bula torır. Alarnıñ izge istälege buınnardan- buınğa küçep mäñge xalıq küñelendä yäşär.”Ber säğätkä yaqın barğan iskä alu çarası Musa Cälil häykälenä çäçäklär quyu belän tämamlandı. Mitingtan soñ milli muzeyda “Batır häläk bulğanda da ülmi” dip atalğan kürgäzmä açıldı. Şunı da äytergä kiräk, bu kürgäzmä elegräk Mäskäwdä Däwlät Dumasında täqdim itelgän bulğan. Muzeyda da cıyılğan keşelär arasında zıyalılar, milli ruxlı, bilgele keşelär buldı. Ämma ğadi qazanlılar kürgäzmägä kilmäde dip äytsäñ dä bula.
Gölnaz şäyxetdin
