Çaranıñ maqsatı räsmi räweştä şuşı köndä änilärne olılaw ğına tügel – kübräk mäktäpneñ kiläçägen tä'min itü, anıñ abruyın kütärü ide. Çönki mäktäp aldında oluğ burıç tora: yaña ğına täpiläp kitkän uqu yortınıñ abruyın kütärü, şunıñ belän anıñ kiläçägen tä'min itü. Çönki ozaq yıllar barğan total' urıslaştıru säyäsäte baytaq ata-analar başına ana teleneñ “zararı”, urısça uqıtunıñ “faydası” turındağı safsatanı dömbäsläp tudırğan. Häm uqu yılı başlanğançı mäktäpkä balalar tuplaw bik qıyın bardı. Şöker, tatar cämäğätçelegeneñ tırışlığı üz näticäsen birde – mäktäp bik qıyınlıqlar belän bulsa da açıldı. Häm yarıysı ğına täpiläp kitte. Ä anıñ kiläçäge bulsın öçen, artaban da äti-änilär balaların şunda kitersennär öçen, bu uqu yortınıñ abruyı yuğarı bulırğa tieş.
Şöker, di mäktäp direktorı Älfiä xanım Abutdinova, mäktäp qısqa ğına waqıt eçendä tieşle abruy qazandı. Äle küptän tügel 3 uquçı östälgän. Tağın ike äti keşe kilgän, qışqı kanikuldan soñ balaların kiterergä röxsät sorağannar.
Tik şunısı bar: yaña ğına täpiläp kitkän mäktäp aldında qıyınlıqlar da yuq tügel. Berençedän, ber ük binada ike mäktäp buluı milli möxit tudıruğa qomaçawlıy. İkençese – matdi yaq. Tatarstan büläk itkän komp'yutorlı kabinettan tış, ber genä kabinet ta tieşle däräcädä cihazlanmağan. Bülmälär dä citeşmi. Törle fännärne uqıtır öçen ayırım kabinetlar yuq. Kitapxanä yuq. Muzıka belgeçe dä, pianino, bayan, akkordeon kebek uyın qoralları da yuq. Mäktäp kollektivı bu cähättän avtonomiä yärdämenä moxtac.
Cäyen balalar tuplağanda din däresläre, üzeşçän sänğät tügäräge, milli köräş seksiäse wäğdä itelgän ide. Din däreslären Ğaliäbänu Zinnätullina yaxşı ğına alıp bara. Köräş buyınça da eş barğanday: bu mäktäptä köräş öçen martlar yuqlıqtan, başqa binada bulsa da, malaylar köräş seksiäsenä yaratıp yörilär. Anı tanılğan köräşçe häm trener İskändär Şagaev alıp bara. Ä menä muzıka belgeçe yuq. Elekke talantlı uqıtuçılarıbız Lira Mähdiewa, Nailä İsmäğileva kebeklär Qazanğa kittelär. Üzeşçän tatar sänğäte kollektivı mäktäpneñ abruyın üsterergä zur yärdäm kürsätä alır ide, di Älfiä xanım.
Bu cähättän direktor Avtonomiä citäkçelegenä ömetlänä. Läkin ul yaqtan da yärdäm yuq. Niçaradan biçara digändäy, Tatarstannıñ atqazanğan uqıtuçısı, ana tele belgeçe çın millätpärvar Zöhrä Xäbibullina bu eşkä alınğan. Yarıysı ğına garmunda uynıy, milli cırlarğa häwäs. Cır däreslären üz östenä alğan ikän. Häm qısqa ğına waqıt eçendä balalarğa baytaq cırlar öyrätep ölgergän. Dimäk, cıyılğan änilärgä kürsäter närsälär dä bar.
Çara, direktornıñ kereş süzennän soñ, “Ässälämeğaläyküm” cırın kümäk başqaru belän açıldı. 5-nçe sıynıf balalarınıñ änilärgä bağışlanğan şiğri tezmäse qayber yomşaq küñellelärneñ küzlären dä çılattı.
6-sıynıf malayları äniläreneñ milli aşlar peşerüdä ostalıqların yatlağan şiğerläre belän yarışa-yarışa maqtadılar. Üz sälätlären dä kürsättelär: cırlap ta, biep tä, “çäp-çäp” itep tä.
Axırda süz “Tuğan tel” oyışması wäkillärenä birelde. Alar büläklär tapşırdılar, ana telen tiränäytüneñ fänni yaqtan nigezlängän yaña ısulları belän tanıştırdılar. Ä Rozaliä Matrosova änilärgä bağışlanğan üz şiğeren täqdim itte.
Ayrat İbrahim, Sember
