Tatarstannıñ Rusiädäge yäş millättäşlärebezne qabul itüe inde ğadätkä äylände. Töbäklärdäge tatar oyışmaları citäkçeläre belderüençä, Qazanda ber tapqır bulıp kitkän tatar balası inde kiläse yıllarnı da baru teläge belän yana başlıylar ikän. Xätta tatar oyışmalarına şul maqsattan ğına yörüçelär dä bar di. Bu könnärdä Biektawnıñ “Baytik” lagerında “Millätebez xäzinäläre” digän lager' eşli başladı. Anıñ xaqında “İdel” yäşlär üzäge belgeçe Marat Maksutov:
Anda Rusiä töbäklärennän kilgän balalar yal itä häm ul 18 kön baraçaqMarat Maksutov belderüençä, kilergä iñ küp telän belderüçelä Başqortstannan bulğan ikän. Balalar häm yäşüsmerlär öçen qaralğan ikençe lager' isä “İzge bolğar serläre” dip atala. Ul iyül azağında, yäğni 23 iyüldän başlanıp 10 kön baraçaq. Marat Maksutov:
Bu palatkalı lager'. Monda uçaqta aşarğa aş peşerep aşıylar, tatar tarixın öyränälär. “İdel” yäşlär üzäge wäkile Marat Maksutov belderüençä, bu “İzge bolğar serläre” cıyında kübräk ölkän sıynıftağı mäktäp uquçıları qatşnaşa ikän. Ä menä yäşlär öçen inde 17 tapqır Tatar yäşläre könnäre uzaçaq. Ul bıyıl cäy urtasında -16-21 iyüldä oyıştırıla. Yäşlär kübräk “İdel” lagerın üz itkän bulsa da, bıyıl da ul anda uzmas tösle. Anı teploxodta ütkärü turında süz alıp barıla. Bu bilgele, çittäge yäş millättäşlärebez Qazandağı tatarlar belän aralaşa almıy digän süz. Ğomumän, soñğı yıllarda Tatar yäşläre könnäreneñ däräcäse töşä baruı ser tügel. Şuña “İdel” yäşlär üzäge wäkilläre yäşlär qaydan kilsälär dä qabul itärgä riza dilär.
Landış Xarrasova
