Оренбурда өч татар музее эшли

Шушы көннәрдә Оренбурның Сөләймәния мәчетендә музей оешканына 15 ел була. Җиһазларның күп өлешен шушы мәчет тирәсендә яшәүче татарлар китергән.

Сөләймәния мәчетенең музей мөдире Гөлфәридә Әбүбәкерова: “Музейны җыю шушы комганнан башланды. Ул комган көмеш юыртылган латуннан эшләнгән. Комганнарның да төрлесе бар. Иң борынгыларына 250-300 ел. Ә менә бу комган мосафирларныкы, атта йөргәндә уңай булсын өчен ул яссы итеп эшләнгән”, дип сөйләде.

Музей белән яшьләр дә кызыксына, чөнки татар халкы белән бәйле булган музейны мәчеттә ачу – сирәк күренеш.

“Мин беренчегә күреп торам мәчеттә музей булганын. Миңа иң ошаганы шушы көмеш комган булды” , дип сөйләде талибә Эльвира Хаялина.
Гөлфәридә абыстай Әбүбәкерова музейны оештыру – ул борынгы әйберләрне саклап калу гына түгел , ә татар халкының яшәү рәвешен күрсәтү теләге белән дә аңлата.

Хәтта дәүләт музее вәкилләре дә әлеге мәчет музеендагы экспонатларны күреп, үз залларында мондый сирәк экспонатларны күрергә теләк белдергәннәр. Шулар арасында берничә гасыр элек эшләнгән агач табаклар, данлыклы сәүдәгәр Әхмәт бай Хөсәенов йортыннан пыяла графин, чигелгән Казан сөлгеләре, берничә киштәгә сыенырлык борынгы китаплар. Ә Оренбур татарлары мәчет музеен яңа экспонатлар белән баета тора. Хәзер инде сүз икенче бүлмә турында бара.

Шәһәрдә тагын ике татар музее бар.Ә менә татар кешесе исеме белән аталган музей шәһәрдә әле беренчесе. Оренбурда төбәкне өйрәнгән, күпкырлы гыйлем иясенең исемен мәңгеләштерү максатыннан, шәһәрнең 38нче татар телен тирәнтен өйрәнүче мәктәп музеена Мәдинә Рәхимкулова исеме бирелгән иде.

Татарстанның атказанган мәдәният хезмәткәре, төбәкне өйрәнүче тарихчы, язучы, мөгаллимә,үз хисабыннан булдырган 24 китап авторы, белгечлеге буенча физик , меценат ул – Мәдинә Рәхимкулова.

Элек музей мәктәпнең бер кечкенә бүлмәсендә урнашкан булса, яңасы берничә бүлмәне били. Яңа музейны татар зыялысы Мәдинә Рәхимкулованың шәхси әйберләре, архивы, китаплары тулыландырды.

“Музей өчен экспонатларны укытучылар белән балаларның әби-бабайлары бергә җыйды”, дип ассызыклады музей мөдире Тәнзилә Килмәтова.

Шәһәрнең иң зур татар музее – милли утарның татар йортында урнашкан. Аның мөдире Гөлйөзем Үлүмбәкова. Татар йорты җиһазларын музей эчендә генә түгел, ә йорт алдында да күрергә мөмкин.