Bu atnada tatar internetı öçen ähämiätle waqiğa bulıp ütte. Dönya kompyuter çeltärendä tatarlar turındağı häm tatar telendäge internet säxifälär äle küptän tügel genä barlıqqa kilä başladı, bu ölkä ğomumän yäş, başlanğıçta tora torğan dip sanala ide. Baqsaq inde 5-6 xätta 10 yıl da ütep kitkän, berençe yubiley çaraları ütkärergä waqıt citkän. İnde xäbär itkänebezçä, bu könnärdä, tatarlar.ru internet säxifäse, Qazanda, dusların cıyıp, yubileyın bäyräm itte. www.tatarlar.ru internet säxifäse iñ populär saytlarnıñ berse bulıp sanala. Tatarlar.ru turında tapşırularıbızda söylägänebez bar. Säxifä saytnıñ daimi avtorları tarafınnan tulılanıp bara, mäğlümatnıñ ber öleşe internet ağentlıqlardan küçerep bastırıla, ayırım keşelär cibärgän mäqälälär dä, Tatarlar.ru säxifäseneñ internet yañalıqlar bitendä urın alıp bara. Baş möxärrirneñ äytüenä qarağanda, säxifägä könenä 2 meñläp keşe kerä, 5 yıl eçendä säxifädäge yañalıqların million yarım keşe uqıp çıqqan. Tatarlar.ru internet säxifäseneñ 5 yıllığı turında «Azatlıq» radiosı üzeneñ tapşıruında xäbär itkän ide inde. 9nçe fevral könne Tatar kongressı binasında keçkenä yubiley mäclese ütte, Tatarstan mäğlümat çaraları, internetta alıp barıla torğan proyekt turında mäğlümat tarattı. Tatarlar.ru säxifäseneñ baş möxärrire Timur Söläymanov bügen «Azatlıq» radiosında, programmabızda qunaqta. Timur Söläymanov : «Miñem öçen, tatar serverınıñ 5 yıllığın bäyräm itelüe bik küñelle. Tatarlar.ru çın mäğnäsendä xalıq proyektı, aña ber kem dä sponsorlıq yärdäm kürsätmi, ul säxifäne eşläwçelärneñ üz aqçalarına ğına totıla.». Sez, eşne başlağanda, sayt nindi bulır dip küz aldında kitergän idegez? Ul telägänçä kilep çıqtımı? Bu sorawlarğa Timur bolay cawpa birde: « Öleşçä, tatarlar turında mäğlümat birü eşen bez başqarıp kiläbez. Baştaraq bez, säxifä 3 teldä, urısça, tatarça häm inglizçä bulır dip plan qorğan idek . Anıñ öçen bezneñ aqçalarıbız citärlek tügel, älegä urısçasın ğına eşlätep cibärä aldıq. Kiläçäktä bez xalıq mäğlümat agentlığına qädär üsep citärbez, dip ömetlänäbez. Alla quşsa ul qayçan bulsa da bulır.» Tatarlar.ru säxifäse, köndälek xäbärlär häm bilgele tatarlar belän äñgämälärdän tora nigezdä. Şuşı äñgämälär yış qına cämäğätçelekneñ iğtibarın cälep itä. Älege säxifä berençelärdän bulıp, mäsälän Sergey Şakurov isemle tanılğan artistta tatar qanı barlığın yazıp çıqtı. Tatarlar.ru öçen äñgämä ütkärergä täqdim itkäç, Mäskäwneñ , Rusiäneñ tanılğan keşelär niçek cawap birälär, tatarlar belän aralaşırğa telilärme, dip soradıq. Menä Timur Söläymanovnıñ cawabı. «Qayçaqlarda, yaratqan artist, cırçı, kompozitornıñ tatar buluı, küplär öçen açış bula. Ul keşelär, ber dä oyalmıyça tatar buluın tanıylar, häm millättäşläre tarafınnan iskä töşerelep, tanıy başlawına bik şatlana. Yış qına andıy bilgele keşelär tatar aşlarınıñ bik tämle, tatar ğöref-ğädätläre bik yaqın buluın yaratıp söyli. Ämma , üzläre äytüençä, andıy bilgele tatarlarğa aralaşu citmi, alarnı tatar cıyılışlarğa bik çaqırmıylar.»Tatarlar.ru internet säxifäse boksçı Nikolay Valuev, gimnastkalar Alina Kabaeva, Läysän Utasheva, qapqaçı Ruslan Niğmätullin, aktirsa Çulpan Xammatova, artist Marat Başarov häm tanılğan keşelär turında äñgämälär urnaştırdı. Alarda bu şäxeslär, kötelmägän yaqtan açılıp, tatarlıqları turında söyläp kilä. Tatarlar.ru internet säxifäseneñ 5 yıllığın bilgeläp ütü programması qısalarında, anıñ baş möxärrire Timur Söläymanov tağın 2nçe tatar gimnaziäsendä uquçılar belän oçraşıp, sayt tözeşe turındağı sorawlarğa cawap birgän ikän. Timur : «Eye min master-klass alıp bardım. Anda bulğan bar balalar küp sorawlar birde. Niçek sayt tözergä, niçek internetta kirägen tabarğa, niçek kompyuter viruslardan saqlanırğa, şul sorawlarğa cawap aldı alar. Qızıqsınu bu zur, İnternet – kiläçäk eşe, anı barısı da añlıy bulsa kiräk.» Tatarlar.ru internet säxifäse entuziastlar tırışlığı belän eşläp kilä, ä menä bu 5 yıllıqnı ütkärergä finans yärdämne Rusiä Möfitälär şurası birde, dip xäbär itte bezgä Timur Söläymanov. Ul şulay uq, tatar kongressına, tatar milli mädäni avtonomiägä, häm başqa Tatarstandağı oyışmalarğa teläklätşlek öçen räxmätlären belderä.
İnternettağı proyekt şulay itep üz tiräsendä küp keşelärne tuplıy aldı üzeneñ uñışlı eşli aluın kürsätte. Älbättä dönya kompyuter çeltärendä şulay uq uñışlı eşläwçe, tögälräk dataların şulay bäyräm itä alırğa layıqlı başqa saytlar, proyektlar bar. «Tatnet» programmasınıñ aldağı çığarılışlarında alar xaqında da söylärbez.
Bikä Timerova
