Yañartılğan federal qanun belän TV-reklamanıñ küläme kimergä tieş bula. Bu nigezdä, urıs telendäge reklama belderülärenä qağıla. Ä tatarça yäki tatarlarğa yünältelgän reklama belän xällär başqa, anıñ minutların qısqartu tügel, ezläp tabası qıyın, andıy reklam belderülärne yäki ğämällärne barmaq belän genä sanarlıq. Menä berniçä misal. Qazanda, üzäk uramnarınıñ bersendä, Tuqay büläge iäse, rässam, Zöfär Ğimayıvnıñ häm anıñ tormış iptäşeneñ zur räsemnäre elengän. Häm şulay uq, zur xäreflär belän, tatarça «Bezneñ öçen», dip yazıp quyılğan. Närsä bu? Reklam taqtasında yaqınraq kilep qarasaq, «keşe bäxete bezgä bulmıy, bu kompaniä bezneñ öçen» digän yazunı kürdek. İğtibar belän qarağanda, bu iminiät şirkäteneñ reklaması bulıp çıqtı. Şulay itep, Tatarstandağı iminiät şirkäte, üzenä klientlar cälep itü öçen, tatarlar arasında tanılğan, däräcäle keşelärne reklamada qatnaşırğa çaqırğan. Annan ğına şirkätkä möräcäğät itüçelär artqanmı yuqmı, bilgele tügel.
«Aq bars» bankı, xalıqnıñ iğtibarın cälep itärgä teläp, yäş parlar öçen, yaxşı protsent belän aqça saqlaw mömkinlegen açqan. Bu xezmätne bank «Tahir-Zöhrä» kerteme dip atalğan. Tatar mädäni mirasın yaxşı belgän millättäşlärebez «Tahir-Zöhrä» digäç, bu aqça kerteme yäş parlar öçen, dip şunduq añlap alırğa tieş.
Kitap satu kibete, şulay uq, satıp aluçılarnı cälep itärgä teläp, yış qına avtorlar belän oçraşular uzdıra. Küptän tügel, Ufadağı ataqlı küz tabibı Ernst Muldaşev kilep kitkän ide. Ernst Muldaşev, Tatarstandağı uquçılar belän oçraşqanda, üzeneñ tatarlığın kürsätergä tırıştı. Tarixi watanıma kilergä şatmın, min üzem tatar, matbuğat oçraşuında tatarça da söyläşep alğan ul. Uquçılarğa ul tağın «Pasxa utravına säyäxät» digän yaña kitap äzerlänüen xäbär itkän, säyäxät itkändä, yaqtaşlarım belän tatarça söyläşep, arğannarnı beterä idem, dip söylägän.
Uquçılarnıñ kitap avtorları belän oçraşuları, äsärlärneñ yaxşıraq satıluına yärdäm itä, dip sanala.
Tanılğan kino artistları, Marat Başarov häm Goşa Kutsenko, üzläre qatnaşqan kino äsärlärne kiñ cämäğätçelekkä täqdim itärgä kilgändä, tatarlıq yäki tatar tamırları buluın kürsätergä tırıştı. Marat Başarov xätta tatarça söyläşep kürsätte. Ä Goşa Kütsenko, minem babam tatar bulğan, dip tatar tamaşaçılarnıñ küñelen yawarğa tırıştı. «Min dä tatar, min sezneñ üz keşegez», digän belderülärdän soñ, tatarlar cıyılıp kinoğa barğanmı, qıybatlı biletlar satıp alğanmı, ul turında tögäl mäğlümatlar yuq.
Tatar yäki tatarlarğa yünälderelgän reklama misalın däwam itärgä mömkin. Säwdä barsın öçen, biznes wäkilläre barlıq çaralarnı qullanırğa äzer.
Tatar radiolarında tatar telle reklamanıñ artuı küzätelä. Närsä bu, oçraqlı xälme, ällä reklama bazarındağı yaña yünäleşme? Bu xaqta ber reklama şirkäte citäkçese urınbasarı Gölnara Safina söyli. : «Bezneñ klientlarnıñ kübese, bezneñ töbäktä eşlärgä kilgän Mäskäw şirkätläre. Alar cirle xalıqnıñ xolqı, mädäniätenä yaqın bulırğa tırışalar. Äkiät, riwayätlär belän qızıqsınalar. Matbuğat oçraşuların, kürgäzmälärne uzdırğanda, bez barlıq dokumentlarnı ike teldä äzerlärgä tırışabız. Ämma tulı reklama roligın bezneñ tatarça yasağan yuq ale. 2 yl eçendä, bezneñ şirkätkä 2 tapqır tatarça reklamanı yasarğa zakaz birdelär. Berse - däwlät oyıması ide, ikençese - tözeleş äyberlären satuçı şirkät. Bez, tatar teması niçekter çağılış tapsın dip, monı zakaz birüçelärgä täqdim itäbez. Ämma kübese, urıs telen barısı da belä, bolay da añlarlar, dip sanıy. Ämma miña qalsa, tatarlar öçen tuğan teldä reklamanı qabul itü qızıqlıraq bulır ide. Bu, tege yäki bu tovarğa qarata qullanuçınıñ mäxäbbäten yawlağra yärdäm itärgä mömkin. Xäzer tatarça reklama kürenä başladı. Bu reklama bazarında tuyıp kilgän yaxşı tendensiä, min yış qına küräm, tatarça reklamanı işetäm. Bu qızıqlı. Tatarça reklama urıs telendäge belderülärdän ayırılıp tora. Urıs telle qullanuçılar da qızıqsına. Närsä turında süz bara anda, dip uylıy başlılar.
Bezneñ äñgämädäşebez, reklam şirkäte wäkile Gölnara Safina äytkänçä, alar yañartılğan federal reklama qanunınıñ ğämälğä kerüen sağayıp kötep tora. Anıñ uylawınça, reklamanıñ külämen qanun belän qısqartırğa quşsalar, bu bäyälär kütärügä kiteräçäk. Ämma bu çaralar, tatarça reklamanıñ üseşenä ber niçek tä tä’sir itmäyäçäk. Çönki reklam şirkäte wäkile añlatqança, zakaz birüçelär kiräk dip sanasa, andıy reklamanı zur aqçağa da buldıraçaq.Bikä Timerova
