Qazanğa törle il belgeçlärennän torğan arxitektorlar törkeme eşläwe turında xäbär itkän idek. Seminarnıñ citäkçese Barselona baş arxitektorı Xose Asebliyo buldı. Bügen arxitektorlar törkeme üz eşen tämamladı häm Qazannı niçek küz allawları turında proyektların, kiñ cämäğätçelekkä täqdim itte. Nigezdä yäş miğmärçelärdän torğan bu eşçe törkem, citäkçeläre professor Asebillyo ideyaların yaqlap çıqtı. Ul da bulsa, şähärneñ tarixi üzençälegen saqlaw häm su buyların aktivraq qullanu. Seminarnıñ soñğı könendä, şähärneñ başlığı İlsur Metşin häm başqarma komitet citäkçese Marat Zahidullov ta kilde. Mer, üz çığışında, yäşlär yasağan proyektlar şähärneñ tözü planına öleşçä bulsa da kerteler dip belderde. İlsur Metşin kitte, başqarma komitet başlığı, çit il häm Qazan arxitektorları qatnaşlığındağı söyläşüne axırğaça tıñlap utırdı, Barselona baş arxitektorınıñ süzlären terkäp utırdı. Professor Xose Asebillyo, eşneñ maqsatın üseş yünäleşlären bilgeläw, dip atadı häm can açısı belän, şähärneñ tarixi üzägen cimerüne tuqtatırğa kiräk dide. «Stadionnan Qaban külenä qädär aranı, äle kiçä genä maşinada ütkän idem, şähärneñ tarixi üzägeneñ cimerelep baruınıñ tizlege mine tañ qaldırdı. Qazan üzäk bazarı belän tatar teatrı arasında urında şähärneñ barlığı sizelmi dä, ul cirdä ul bötenläy uq itelgän. Qazan mirasın beterüne tuqtatırğa kiräk. Tarixi mirasınnan başqa Qazan, yuğarı däräcäle şähär buludan tuqtıy.» Barselona arxitektorınıñ borçıluın Qazan miğmärçeläre dä añlıy. Ämma böten närsä aqçağa kilep terelä, di arxitektor İldus Assadullin. Qazan arxitektorı İldus Assadullin tarixi üzäkne saqlaw kiräklege belän kileşä, ämma bu zur biznes häm aqça eşläw aşa ğına alıp barıla ala dip sanıy ul. Barselona arxitektorı Xose Assebillyo seminarda çığış yasağanda, Qazan şähäre, başqa şähärlärdän tarixi üzäge häm su buyları belän ayırılıp tora. Yıraqlardan monda turistlar kilsä dä, şuşı mädäni ruxi miras belän tanışırğa häm İdelgä qaraw öçen genä, dide ul. Seminarda qatnaşuçı arxitektorlar törkeme şähär üzäge häm su buyların üzgärtep qoru turında uylandı. Tarixi binalarnıñ cimerelüennän soñ ikençe zur qıyınlıq, Qazanda binalarnıñ siräk-siräk tözelüe, şähärneñ kiñlekkä taba zurayıp baruı, cäyelep kitüe. Näticädä şähär üzäge buşap qala, şunıñ belän bergä anıñ tarixi yöze dä cuyılıp bara, dip sanıy Xose Asebillyo. Ul citäkçelegen proyektlarda, mäsälän, İske tatar bistäsendä, Qaban buylarında toraq häm eş urınnarı buldırırğa, kafe häm törle küñel açu üzäklären tözergä, yäğni bu cirlärne tığızlap tözergä. Keşe yörep torğanda, şähär qaynap torğanda ğına, yäşi ul, di Barselona baş arxitektorı. Arxitektorlar törkeme şulay uq, Qazan su yarların ber berse belän ruxi yaqtan totaştırırğa täqdim itelä.
Seminarda äytelgänçä şähärneñ tözeleş planı, bıyıl qabul itelergä tieş.
Bikä Timerova.
