Bıyıl kürenekle mäğrifätçe, şağir Miftaxetdin Aqmullağa 175 yäş tuldı. Şul uñaydan çärşämbe könne Tatmedia agentlıysında matbuğat oçraşuı uzdı. Oçraşuda Tatarstan yazuçılar berlege räise İlfaq İbrahimov, şağir Renat Xaris, ädäbiät ğalimnäre Nurmöxämmät Xisamov häm Xatıyp Miñnegulov, Färit Yäxin qatnaştı.
Mäğrifätçe Miftaxetdin Aqmulla - tatar, başqort häm qazaq xalıqlarınıñ urtaq şağire. Ul elekkege Öfe gubernasınıñ Bäläbäy öyäze Tuqsanbay awılında tua. Estärlebaş mädräsäsendä, annan soñ Irımbur, Troitsk mädräsälärendä belem ala. Şul töbäklärdä möğallimlek itä, anıñ şiğerläre xalıq arasında tarala. Matbuğatta berençelärdän bulıp - 1892 yılda anıñ "Damella Şihabetdin xäzrätneñ märsiäse" isemle mädxiäse dönya kürä. Şunnan inde üze ülgännän soñ keçkenä külämle tağı berniçä cıyıntığı çığa. Bilgele bulğança bıyıl Aqmullanıñ tuuına 175 yıl tuldı. Şul uñaydan küp kenä töbäklärdä anıñ istälegenä bağışlap törle çaralar uza. Äytik, bu könnärdä Başqortstanda Aqmullağa bağışlanğan kiñäşmä ütä. Häm bu çara qısalarında Başqortstanda tuıp Qazanda yäşäwçe başqort cämäğätçelege wäkile Tatarstannıñ xalıq rässamı, Räşid İmaşevqa Aqmulla isemendäge çirattağı büläk tapşırıla. Älege büläkne alu öçen çärşämbe könne Räşid İmaşev Ufağa kitte häm yulğa çığar aldınnan ul şatlığın “Azatlıq” radiosı belän dä urtaqlaştı.
“Minem tuğan yağım Başqortstan. Min başqort bulsam da Tatarstan mine bik zurlap qabul itte. Häm böten yaqtan da miña zur yärdäm itep tora. Bezneñ yaqtan küp kenä şäxeslär çıqqan, iñ böyek yaqtaşıbız miftaxetdin Aqmulla. Min dä yaqtaş bularaq anıñ icatın küptän öyränäm. Anıñ obrazın surätlärgä dip yördem. Häm anıñ räsemen tämamlap min bu surätne Başqortstannıñ Miäkä rayonında urnaşqan Aqmulla muzeyına alıp qaytıp birdem. Ul öç öleştän tora. Berençese, Dim buyında bala çağı. İkençese isä, ir-yeget dip atala. Monda inde ul yeget qulına kitap totqan. Şunnan soñ inde öçençe öleşe Soñğı doğa dip atala. Aqmullanı bit öç xalıq üzebezneke dip sanıy. Ul şulay döres tä. Anıñ tuğan yağı Başqortstan, şunlıqtan başqort başqort di. Tatarstanda da ul zur xezmät tügä. Şunnan soñ ağartuçı bularaq ul qazaq yaqlarına kitä. Gömereneñ küp öleşe qazaqlar arasında uza. Unlıqtan qazaqlar da anı bik zurlıylar. Aña xörmät yözennän Qazaxstanda Aqmulla digän qala da bar. min dä inde üz çiratımda qalışmasqa tırıştım inde, şul üzemneñ surätläremne muzeyğa alıp qayttım. ”
Ğinwar ayında isä Qazanda Aqmullanıñ tuuına 175 yıl tuluğa bağışlanğan Xalıqara konferensiä uzaçaq. Kiñäşmädä Aqmullanıñ tormış yulı häm icat mirası; anıñ icatında fol'klor traditsiäläre; turında fiker alışu kötelä.
Gölnaz Şäyxetdin
