Möselmannar Yaña yılnı bilgeli

Hicri kalendar nigezendä, yäğni möselmança da yaña yıl bulırğa mömkinlege äle xalıqqa soñğı yıllarda ğına bilgele bula başladı. Dinneñ üseş aluı näticäsendä. Ämma küplär öçen äle bu bäyräm xäzer dä bilgesez bulıp qala. Barı din belän qızıqsınğan, Şariğat buyınça yäşäwçelär genä monıñ zur bäyräm ikänen añlap belä. Bilgele ki, bäyrämne bäyräm bularaq tanıtır öçen törle çaralar oyıştıru, xalıqqa citkerü kiräkter. Läkin Tatarstanda nindider çara uzdırıluı turında mäğlümat işetelmäde. Barı qayber mäçetlärdä Comğa wäğäzlärendä genä bu xaqta äytelep kitte. Respublika möselmannarı Diniä näzarätendä bäyräm nisbätennän qotlaw telegrammaları bulmağanlığın äyttelär. Ğosman xäzrät İsxaqi:

Möselmannarda iñ zur bäyräm ul Uraza häm Qorban bäyrämnäre. Möselmança Yaña yılnı bez başqa xalıqlar kebek zurlap uzdırmıybız, kübräk tınıçlıqta, doğa uqıp qına ütkäräbez. Axşamnan soñ 1428 yıl - Möxärräm ayı başlana.

Ğosman xäzrät İsxaqi belderüençä, bu bäyräm berençe möselmannarnıñ Mäkkädän Mädinä şähärenä küçüe däwerennän başlanğan. Yäğni möselman kalendare şul könnän xisaplanırğa totınğan. Grigoryan kalendare buyınça 622 yılğa turı kilä. Ğosman xäzrät İsxaqi tarixqa tuqtalıp bolay dide:

Päygambärebezneñ Mäkkädän Mädinägä küçkän, yäğni namaz iñgän waqıtlar kilep citä. Päygambärebez namaz uqımağan çaqların waqıtqa da tiñlämägän häm barı Mädinädä namaz uqırğa kereşkäç kenä yıl başlanuın xisaplaw totınğan.

Tatarstan respublikası möselmannarı Diniä Näzaräte räise Ğosman xäzrät İsxaqi äytüençä, Möxärräm möselman kalendareñen berençe ayı. Bu aynı päygambärebez doğalar belän qarşı ala torğan bulğan. Keşe yılnıñ berençe ayın niçek ütkärä, qalğan aylar da şulay uza dip sanala. Allahı Täğälä ızğış-talaşlarnı, üç alunı häm suğışlarnı bigräk tä tıyğan 4 ay isemlegenä Möxärräm dä kerä. Möselmança yaña yılnı doğalar uqıp uzdıru xäyerle sanalsa, Möxärrämdä uraza totu bik yaxşı. Bu ayda ber kön uraza totu 30 köngä xisaplana ikän.

Landış Xarrasova