Qıtay başlığı Xu Szin'taonıñ Qazanğa kilüe tatar teatrınıñ 100 yıllığına bağışlanğan tantanalı kiçä programmasına kertelmäsä dä, Tatarstan prezidentı Mintimer Şäymiev üzeneñ çığışın inde qunaq oçqıçınıñ hawada buluın häm menä-menä kilep citäçägen äytep başlap cibärde. Tatar teatrı turında bik cılı itep, ozaqlap söylärgä cıyınuın, ämma qunaqnı qarşılaw da zur ähämiätkä iä buluın äytep uzdı ul. Şulay itep 27- se kiçendäge prezident programmasına Qıtay başlığı äz genä üzgäreş kertte. Teatr tele belän äytsäk, dramaturgiäsen üzgärtte.
Tağın ber keşe turında äytep ütäsem kilä. Min barığız turında da äyter idem, samolet! … Şuña kürä yä bötenesen äytergä kiräk, ayırım-ayırım ğına äytüe kemne dä bulsa bik awır.
dip prezident üzeneñ çığışı urtasında da, bik aşıqqanlığın, ämma tatar teatrı turındağı iñ cılı fikerlären citkerep qalırğa teläwen belderde. Prezidentnıñ çığışı teatrläşterelgän tamaşadan soñ buldı. Häm Şäymiev, "Bu tamaşa tatar teatr niqädär zur, awır yul ütüen, bay tarixqa iä buluın añlattı. Bik küp şäxeslärebez teatr sänğätenä tormışların bağışlağan, ğömerlären birgän. Xalıqnı - xalıq itkän dä, millätne - millät itkän dä ul teatr", - dide. "Ägär dramaturg bulğan bulsam, ä minem tormışta dramaturgiä bar ul, rolem genä başqa, digäç, bolay dip östäde.
Tatar akademiä teatrı ul- bezneñ teatrlarıbıznıñ ana qortı dip äyter idem min. Şundıy p'essa da yazğan bulır idem. Çönki ul bezneñ barıbıznı da berläşterä. Çınnan da, möxtäräm tıñlawçılar tatar teatr sänğäteneñ 100 yıllığına bağışlanğan tantanalı kiçä teatr söyuçelärne dä, Rusiä häm çit il qunaqların da, tatar teatrınıñ başı bulğan "Säyär" truppasınıñ bügenge däwamçıları - Ufanıñ "Nur", Orenburg, Tuymazı, Qazannıñ K.Tinçurin isemendäge drama häm komediä, Ğ.Kariev isemendäge Yäş tamaşaçılar, Minzälä, Älmät, Tübän Qama, Çallı Tatar däwlät drama teatrları wäkillären dä ber qanat astına cıydı.
Bügen Şäwkät Biktimerov säxnägä kilep çıqqaçtın… Ul bezneñ belän bergä yäşi, icat itä torğan SSSR xalıq artistıbız. Şundıy ürnäklärebez bulğanda, şäxesebez bulğanda, şundıy keşene toyıp, anıñ belän säxnägä çığıp uynarğa mömkinlek bulğanda monnan da zur bäxet yuq dip sanıym bigräk tä artistlar tormışında. Şul uq waqıtta yaña buınıbız niçek uynıy, urta buınıbız niçek uynıy. Döresen genä äytkändä bez tatarnı da ğäcäpländergäç, alar başqalarnı da ğäcäpländerer ide.
Tatarstan prezidentı Mintimer Şäymiev fikerenä quşılıp, ğäcäplänügä kilgändä isä, çınnan da teatr sänğäteneñ üseşenä bağışlanğan tamaşa ğäcäplänerlek ide. Teatr bäyräme 19 ğasır azağında uq Ğabdraxman İl'yasi tarafınnan icat itelgän "Biçara qız" isemle spektakl' belän başlanıp kitte. Rejisser Färit Bikçäntäev tatar teatrınıñ berençe omtılışların kürsätergä teläp, p'yesada barlıq rol'lärne dä ğasır başındağıça xatın-qızlarnı da irlärdän uynattı. Annan soñ säxnädä ber-ber artlı "Säyär" truppası oyışqan çorlarnı, suğış yılların, tatar teatrlarınıñ töp üseş etapların çağıldırğan teatral' küreneşlär, K.Tinçurinnıñ "Zäñgäl şäl", Zölfät Xäkimneñ "Küräzäçe", "Telsez küke", Mansur Ğiläcevneñ "Basketbolist", Tufan Miñnullinnıñ "Äldermeştän Älmändär", "Ğaliäbanu, sıluım, irkäm" spektakl'läre ber-bersenä ürelep bardı.
Menä monda bit äle Şamil Zakirov bar. Bu kem ikän bu? Dramaturg bularaq şundıy fikergä kildem. Bu- umartaçı.
dip prezident, Qamal teatrı mödirenä Rusiäneñ atqazanğan mädäniät xezmätkäre isemen tapşırdı. Mintimer Şäymiev säxnädän Rossiä Prezidentı Vladimir Putinnıñ da qotlaw telegrammasın da uqıdı.
Tatarstan Prezidentınnan soñ süzne TR Premyer-ministrı urınbasarı - mädäniät ministrı Zilä Wälieva aldı. Ul da, Tatarstan kötkän ähämiätle waqiğanı belderep, sänğät ähellärenä maqtawlı isemnär tapşırğanğa qädär, tatar teatrınıñ berençe 100 yıllığı tarixında qıtay isemnäre yuq ide. Ä bügenge çarada Xu Szin'tao üze dä qatnaşqan kebek buldı, dip äytte. Prezidentnıñ Qıtay başlığın qarşı alırğa kitüen assızıqlap, yaña rol'gä kerep, büläklär tapşıru wazifasınıñ da üzenä qalğanlığın şayarıp äytep aldı.
Nail Alan.
