23 mayda Tatarstanda tatar telennän berdäm respublika imtixanı uzdı. Tatar tele berdäm däwlät, respublika imtixannarın açıp cibärde dip xäbär saldı Tatarstannıñ mäğärif ministrlığı. Alar şulay uq bıyıl tuğan teldän imtixan tapşıruçılar bıltırğığa qarağanda kübräk dip tä citkerdelär. 392 uquçı 29 sınaw birü urınına kilgän, 2006 yılda 272 genä bulğan. Läkin kürsätkeç artuğa qaramastan Qazannıñ tatar gimnaziälärennän berär genä uquçı birgän, qayberlärendä, mäsälän Waxitov rayonınıñ berençe tatar gimnaziäsendä 27 uquçınıñ berse dä imtixan birmägän, gimnaziä xezmätkärläre tatar telennän berdäm respublika imtixanı bulunı belmi dä qalğannar.
- Bezneñ mäktäptän qatnaşuçı bulmadı…- di Qazannıñ Vaxitov rayonındağı berençe tatar gimnaziäse xezmätkäre. Ul bezgä kem buluın, nindi wazifa başqaruın äytmäde. Alar bezneñ belän soraw alırğa kilgän militsioner kebek qabul ittelär, şiklänep, qurqıbraq söyläştelär. Bu şulay uq, şul uq gimnaziäneñ citäkçe urınbasarı Färidä xanım belän söyläşkändä dä sizelde.
- Uquçılarıbız tatar telennän imtixan birmädelär. Çönki keräse uqu yortlarında sınawlarnı tatar telendä almıylar häm ul universitetlarda tatar telendä uqıtmıylar.
- Sezdä 11 sıynıfnı niçä uquçı tämamlıy?
- 27 uquçı.. ä nigä sorıysız monı?!-dip şöbhälänep qaldı mäktäp citäkçese urınbasarı.
Bez kemgäder bäylänmibez, niçek bar şunı ğına kürsätergä tırışabız. Çönki bıyıl Tatarstanda 11 meñgä yaqın uquçı mäktäplärne tämamlap çığa, şularnıñ küpmese tatar telen öyräner, qullanır ikän digän soraw borçıy. Başqalanıñ yuğarı uqu yortlarında tatar telenä ixtiac yuq. Şuña da uquçılar tuğan telgä salqın qarıy. “Respublikada ike tellek turında qanun bar, ä anı qullanmağan citäkçelärgä cäza birü qaralmağan. İke telne tigez qullanmağan öçen respublika citäkçelege ştraf salu kebek çaralar kürsä, mäktäpne tämamlawçı yäşlär dä tatar telenä başqaçaraq qararlar ide” – di irekle jurnalistlar.
Qazanda tatar telennän berdäm däwlät imtixanı ber urında, başqalanıñ 110 nçı mäktäbendä uza. Läkin qatnaşuçılar az bulğan, ğomumän bu imtixanda kübräk awıl uquçıları qatnaşqan ikän. Çönki başqalanıñ Aviatözeleş rayonında da xällär maqtanırlıq bulmağan.
- Bezdän ber uquçı bardı.. -di 5 nçe tatar gimnaziäse citäkçese Alfred Rağimşin. Aviatözeleş rayonınnan nibarı 6 uquçı tatar telennän imtixan birä.
Bez Qazannıñ ayırım rayonnarın alıp, tatar telennän uzğan berdäm däwlät imtixanınıñ barışın küzallarğa tırıştıq. Çirattağı imtixan 29 mayda – rus telennän bula ikän, anda qatnaşuçılar sanı 100 belän tügel 1000 när belän sanalır, söyläner inde.
Röstäm İsxaqi
