Сарански шәһәрендә Ләйсән Баляеваны үзе укыган 5нче мәктәпнең 10нчы сыйныфына алырга теләмәүләре турында хәбәрләр чыккач, Азатлык Татарстан фән һәм мәгариф министры Энгел Фәттаховка республика Ләйсәнне берәр мәктәпкә урнаштыра аламы дигән сорау юллаган иде. Министрлык Ләйсәнне сыендырырга әзер булуын белдерде. "Без берничә вариант тәкъдим итә алабыз", диде министрлыкның төбәкара хезмәттәшлек бүлеге мөдире Гөлия Мусина.
"Казанда 4-нче төрек гимназиясе бар. Тагын 12-нче кызлар гимназиясе. Анда күбесе мөселман балалар, торып укучылар да бар. Бу гимназиядә уку аңа бигрәк тә уңай булыр иде. Актаныштагы гимназия дә республикадагы иң яхшы уку йортларыннан", ди Мусина.
9 июль иртәсендә Мусина Ләйсәннең үзе һәм әнисе Тәнзилә ханым белән элемтәгә кереп Татарстанда кабул итәргә әзер булуларын белдерде. "Без Ләйсәннең үзен генә җибәрәсебез килми, килергә ниятләсәк, гаиләбез белән күчәргә туры килер", дигән Тәнзилә ханым.
Ләйсән Саранскида үз мәктәбендә укуын дәвам итә алсын өчен көрәш дәвам итә. Бу хакта Азатлыкка Ләйсәннең адвокаты Марат Ашимов белдерде.
"Ләйсәнне үзе укыган 5нче мәктәпнең 10нчы сыйныфына алырга теләмиләр. Мәктәп җитәкчелеге Ләйсән тугызны бетерде, кулына документ алды, 10нчы сыйныфка яңа таләпләр нигезендә укучылар җыябыз, Ләйсән торган йорт башка мәктәпкә карый һәм әнә анда барсын дип белдерәләр.
10нчы сыйныфта 25 кеше булырга тиеш. 5нче мәктәп мөдире бу 25 урынның барысына да гаризалар кабул иттек, сезгә урын юк дип белдерә. Безнең белүебезчә, алар 20 укучыны да көч хәл белән генә җыеп алган.
Элек бит 8-9да укыганнарны үзләре укыган мәктәптә калдыра иделәр. Беркем дә кемнең кайда яшәвенә игътибар итмәде. Ләйсән гел яхшыга гына укыды. Күрәсең, хәзер аларга өстән күрсәтмә төшкән һәм Ләйсәнне мәктәпкә кертмәскә телиләр", ди Ашимов. Аның сүзләренчә, Ләйсәннең бергә укыган сыйныфташларыннан, мәктәбеннән аерыласы килми.
Ләйсән математикадан олимпиадаларда 5нче мәктәпкә өлкә күләмендә җиңү китереп торган укучы. Бу хәл белән танышлар Фейсбукта 10нчы сыйныфка укучыларны җыйган вакытта чак-чак өчлегә укыган балаларны да мәктәптә калырга кыстаганнар дип язды. Ашимов 5нче мәктәп җитәкчелеге бөтен мәгълүматны яшерә дигән фикердә.
"5нче мәктәптә, гомум таләпләргә күрә, 1 июльгә кадәр үз тирәсендә яшәгән укучыларның гаризалары кабул ителде. Әгәр буш урыннар калган булса, читтәгеләрнекен дә алалар. 30 июньдә мәктәп сайтында урыннар юк дип яздылар. Без 1 июль көнне Ләйсәннең гаризасын тапшырырга теләгән идек, әмма кабул итмәделәр. Директор ялга китте дип белдерделәр. Аның урынына калган урынбасар да безнең гаризаны кабул итеп, теркәп, аннары аңа "урыннар юк" дип язып имзалаудан баш тартты. Бөтенесе безнең яннан качып бетте.
Хәзер без 15 июльдә мәктәп мөдиренең ялдан чыгуын көтәбез. Әгәр чыннан да 25 укучының барсы да бу мәктәпкә караган районнан икән, ул вакытта сүз юк. Әгәр алар булган мәгълүматны яшереп безнең гаризага "урыннар юк" дип язмый икән, без ул вакытта прокуратурага шикаять итәчәкбез. Килеп тикшерсеннәр чыннан да 25 укучыдан да гариза бар микән?" ди Алимов.
Узган елның 12 маенда Мордовия республикасы хөкүмәте мәктәп киеме һәм укучының тышкы кыяфәте турында карар чыгарды һәм анда яулык бәйләүгә каршы юллар бар иде.
Аннары бу карарны бер төркем мөселманнар мәхкәмәгә шикаять итте. Әмма 24 октябрьдә мәхкәмә бу карарны үз көчендә калдырды. Шуннан соң укучы мөслимәләргә басымнар башланды.
"Мәктәп мөдире яулык бәйләү сәбәпле миңа медаль бирелмәячәге һәм минем шәһәр олимпиадасында катнаша алмаячагымны әйтте. Ни өчен минем ак яулыгым белем алуга тәэсир итәргә тиешлеген һич аңламыйм. Миңа мәктәп мөдире йә яулыкны салырга, йә өйдә белем алуга күчәргә, йә башка мәктәпкә китәргә тәкъдим итә", дигән иде Ләйсән Баляева Азатлык радиосына.
Мордовиянең Азюрка авылында кызлар июньгә кадәр яулыкларын салмаса, 400гә якын укучы белем алган мәктәпнең лицензиясе алыначак дип тә белдерелде.
