26 noyäber yäkşämbe könne säğät 19.15 säğättä kürenekle şağir Mödäris Äğlämneñ yöräk sulışı tuqtadı. Kürenekle şağir Tatarstannıñ Tuqay isemendäge Däwlät büläge iäse, Tatarstannıñ xalıq şağire Mödäris Äğlämneñ yaqtı ruxı istälegenä anıñ turında beraz mäğlümat.
27 üktäberdä genä Tatarstan Prezidentı Mintimer Şäymiev şağir, publitsist Mödärris Äğlämovqa “Tatarstannıñ xalıq şağire” iseme birelüe turındağı qararğa qul quyğan ide. Tatarstannıñ däwlät premiäse Tuqay büläge iäse Mödäris Äğlämneñ icatına bağışlanğan muzıkal kiçä Tuqay muzeyenda, İdel-Press matbuğat üzägendä icattaşları belän oçraşu häm Qazannıñ milli mädäni üzägendä TR mädäniät ministrlığı häm Yazuçılar berlege belän bergälektä 27 üktäberdä uzdırılğan yubiley zur tantanağa äwerelgän ide.
Mödärris Äğlämov üze Zäy yaqlarınnan, Bişsubaşı awılı kolxozçı ğailäsendä tua. Bala waqıtında uq äti-änise wafat bulıp, apası Räsimä tärbiäsendä qala. Suğış tämamlanğan yıllarda yätimlekneñ açısın tatıp üskän yäşüsmer bala Qazanğa kilep, Qazan däwlät universitetında tatar tele häm ädäbiäte bülegendä belem alа. Läkin ike kursnı tämamlağaç, uquın özärgä mäcbür bula. 1968-1973 yıllarda Tuqay rayonınnıñ Yaña Gärdäle urta mäktäbendä tarix uqıtuçısı, annarı Çallı şähärendäge Xalıq teatrında rejisser yärdämçese bulıp eşli. 1974 yıldan ul Qazanda yäşi. Häm ğömeren şigriätkä bağışlağan şağir, professional yazuçı sıyfatında fäqät icat belän genä şöğellänä.
Mödäris Äğläm ğömere buyı üzeneñ şiğerlären üze yattan söyli torğan, tribunaçı şağir buldı. Awırğaç, anıñ tın yulı zararlanıp, tawışı bette. Ämma şulay bulsa da, ul üzeneñ tuğan könendä Azatlıq radiosına intervyu birgän ide. Mödärris abıy, sezne şiğriätkä närsä etärde digän sorawğa bolay digän ide:
“Xoday täğälä üze etärgänder häm tabiğät. Ämma töp äyber, millät öçen cawaplılıq, xalıq öçen cawaplılıq digän äyber, ädäbiätkä alıp kilde. Çönki millätne saqlarğa digän rux belän bezne Xäsän Tufannar, Näqi İsänbätlär, Baqıy Urmançelär tärbiäläde.”
Yartı ğasır ğömer aqtı qıyar-qıymas, Altmışqa da cittem menä tuyar-tuymas, Yäşäw belän şaqqatırıp bulmağannı, Ülem belän şaqqatırıp inde bulmas.
Mödärris Äğlämdä şiğri icatqa omtılış mäktäp yıllarında uq börelänä. Ul üzeneñ şiğerlären 1959 yıldan rayon gäzitäse bitlärendä bastıra başlıy. Annarı Tatarstan, Başqortstannıñ balalar matbuğatında daimi avtorlarnıñ bersenä äwerelä. 1968 yılda anıñ şiğri tälgäşläre “Qazan utları” jurnalında basılıp, zur abruylı şäxeslärneñ maqtawına layıq bula. Şul yıllardan birle Mödäris Äğlämov yıl sayın diärlek şiğri cıyıntıqlar bastırıp kilde häm tatar şiğriäten üzençälekle icat mirası belän bayıtqan, tatar şiğriäteneñ milli ruxlı traditsiälären däwam itterüçe şağirlärneñ berse bulıp tanıldı. Anıñ poeziäsenä muzıkallek häm eçke ber moñ xas. Keçkenä genä poetik detal aşa ul tuğan il, millät yazmışı anıñ ütkäne, bügengese, kiläçäge turında uquçını teträndererlek ğomumiläşterülär yasaw ostalığına iä. Anıñ şundıy poemaları arasında “Mäñgelek ut”, “Aqmulla arbası”, “Tuqaydan xatlar”. Şiğri cıyıntıqlarına kilsäk; “Kiläçäkkä qaytu”, “Min äyttem” “Qan tamırın kistem”, “İman täräz şaqi” kebek şigerlär, balladalar cıyıntıqları.
Mäydan jurnalı 2005 yılnıñ 4 sanın ğomumän Mödärris Äğlämovnıñ icatına bağışlağan ide. Anıñ turında Qazan näşriätında 2002 yılda Räis Dautovnıñ “Balaçaq ädipläre” digän beleşmälek dönya kürde.
Marat Mölekov isemendäge tatar ictimaği üzäge räise Yunıs Kamaletdinov üzäkneñ aktivistları isemennän, Mödärris Äğlämovnıñ wafat buluı säbäple anıñ ğailäseneñ häm tuğannarınıñ qayğıların urtaqlaştı häm üzläreneñ täqdimnären işetterüne ütende. Qazannıñ ber uramına Mödäris Äğlämov isemen birergä häm aña häykäl quyarğa, digän täqdim yasadı ul.
Şağir Mödäris Äğämov belän xuşlaşu matäm märäsime Säydaşev isemendäge Zur konsertlar zalında 28 noyäberdä säğät 10.00 da başlanaçaq. Ul Yaña tatar ziratına cirlänäçäk.
Mälikä Basıyr
27 üktäberdä genä Tatarstan Prezidentı Mintimer Şäymiev şağir, publitsist Mödärris Äğlämovqa “Tatarstannıñ xalıq şağire” iseme birelüe turındağı qararğa qul quyğan ide. Tatarstannıñ däwlät premiäse Tuqay büläge iäse Mödäris Äğlämneñ icatına bağışlanğan muzıkal kiçä Tuqay muzeyenda, İdel-Press matbuğat üzägendä icattaşları belän oçraşu häm Qazannıñ milli mädäni üzägendä TR mädäniät ministrlığı häm Yazuçılar berlege belän bergälektä 27 üktäberdä uzdırılğan yubiley zur tantanağa äwerelgän ide.
Mödärris Äğlämov üze Zäy yaqlarınnan, Bişsubaşı awılı kolxozçı ğailäsendä tua. Bala waqıtında uq äti-änise wafat bulıp, apası Räsimä tärbiäsendä qala. Suğış tämamlanğan yıllarda yätimlekneñ açısın tatıp üskän yäşüsmer bala Qazanğa kilep, Qazan däwlät universitetında tatar tele häm ädäbiäte bülegendä belem alа. Läkin ike kursnı tämamlağaç, uquın özärgä mäcbür bula. 1968-1973 yıllarda Tuqay rayonınnıñ Yaña Gärdäle urta mäktäbendä tarix uqıtuçısı, annarı Çallı şähärendäge Xalıq teatrında rejisser yärdämçese bulıp eşli. 1974 yıldan ul Qazanda yäşi. Häm ğömeren şigriätkä bağışlağan şağir, professional yazuçı sıyfatında fäqät icat belän genä şöğellänä.
Mödäris Äğläm ğömere buyı üzeneñ şiğerlären üze yattan söyli torğan, tribunaçı şağir buldı. Awırğaç, anıñ tın yulı zararlanıp, tawışı bette. Ämma şulay bulsa da, ul üzeneñ tuğan könendä Azatlıq radiosına intervyu birgän ide. Mödärris abıy, sezne şiğriätkä närsä etärde digän sorawğa bolay digän ide:
“Xoday täğälä üze etärgänder häm tabiğät. Ämma töp äyber, millät öçen cawaplılıq, xalıq öçen cawaplılıq digän äyber, ädäbiätkä alıp kilde. Çönki millätne saqlarğa digän rux belän bezne Xäsän Tufannar, Näqi İsänbätlär, Baqıy Urmançelär tärbiäläde.”
Yartı ğasır ğömer aqtı qıyar-qıymas, Altmışqa da cittem menä tuyar-tuymas, Yäşäw belän şaqqatırıp bulmağannı, Ülem belän şaqqatırıp inde bulmas.
Mödärris Äğlämdä şiğri icatqa omtılış mäktäp yıllarında uq börelänä. Ul üzeneñ şiğerlären 1959 yıldan rayon gäzitäse bitlärendä bastıra başlıy. Annarı Tatarstan, Başqortstannıñ balalar matbuğatında daimi avtorlarnıñ bersenä äwerelä. 1968 yılda anıñ şiğri tälgäşläre “Qazan utları” jurnalında basılıp, zur abruylı şäxeslärneñ maqtawına layıq bula. Şul yıllardan birle Mödäris Äğlämov yıl sayın diärlek şiğri cıyıntıqlar bastırıp kilde häm tatar şiğriäten üzençälekle icat mirası belän bayıtqan, tatar şiğriäteneñ milli ruxlı traditsiälären däwam itterüçe şağirlärneñ berse bulıp tanıldı. Anıñ poeziäsenä muzıkallek häm eçke ber moñ xas. Keçkenä genä poetik detal aşa ul tuğan il, millät yazmışı anıñ ütkäne, bügengese, kiläçäge turında uquçını teträndererlek ğomumiläşterülär yasaw ostalığına iä. Anıñ şundıy poemaları arasında “Mäñgelek ut”, “Aqmulla arbası”, “Tuqaydan xatlar”. Şiğri cıyıntıqlarına kilsäk; “Kiläçäkkä qaytu”, “Min äyttem” “Qan tamırın kistem”, “İman täräz şaqi” kebek şigerlär, balladalar cıyıntıqları.
Mäydan jurnalı 2005 yılnıñ 4 sanın ğomumän Mödärris Äğlämovnıñ icatına bağışlağan ide. Anıñ turında Qazan näşriätında 2002 yılda Räis Dautovnıñ “Balaçaq ädipläre” digän beleşmälek dönya kürde.
Marat Mölekov isemendäge tatar ictimaği üzäge räise Yunıs Kamaletdinov üzäkneñ aktivistları isemennän, Mödärris Äğlämovnıñ wafat buluı säbäple anıñ ğailäseneñ häm tuğannarınıñ qayğıların urtaqlaştı häm üzläreneñ täqdimnären işetterüne ütende. Qazannıñ ber uramına Mödäris Äğlämov isemen birergä häm aña häykäl quyarğa, digän täqdim yasadı ul.
Şağir Mödäris Äğämov belän xuşlaşu matäm märäsime Säydaşev isemendäge Zur konsertlar zalında 28 noyäberdä säğät 10.00 da başlanaçaq. Ul Yaña tatar ziratına cirlänäçäk.
Mälikä Basıyr
