Tatarstannan xacğa 3 törkem bulıp bardılar. Berençe bulıp kitüçelär törkemenä kübräk 40 yäştän alıp 70 yäşkä qädär keşelär kergän. Häm alar inde tuğan yaqlarına qaytıp ta cittelär. Qazannan barğan 69 yäşlek Flera Şihabetdinova xacğa baru öçen aqçasın az-azlap tuplap kilgän, şulay uq ulı da matdi yaqtan yärdäm itkän. Bilet bäyäse 65 meñ sum ide di ul. Alar oçqıç belän İstanbulğa töşkännär, annan Ciddägä oçqannar, şunnan soñ avtobuslarda Mädinä şähärenä barıp qunaqxanälärdä urnaşqannar. Flera xanım Şihabetdinova:
Berençe Mädinägä bardıq häm anda 3-4 kön mäçetkä namaz uqırğa yördek. Anda dinneñ şundıy köçle buluına bez ğäcäpländek.
Flera xanım Şihabetdinova äytüençä, alarnıñ anda böten eşläre ğibädät qılu bulğan. Flera Şihabetdinova:
Azan qıçqırıp tora, namazğa yögeräseñ. Gäräfä tawında tordıq, Minada buldıq, taşlar cıydıq. Täwef qılırğa tañnan da, tönlä dä bardıq. Telne belmäw awır inde, barmaqlar yärdämendä dä aralaşırğa turı kilde.
Flera Şihabetdinova äytüenä qarağanda, ul xacdan bik tä'sirlänep qaytqan häm mömkinlek bulsa anda ğına yäşär idem di.
Cämäğät eşleklese Rabit Batulla da aqça tuplap bıyıl xacğa barğan. Rabit Batulla:
Andağı xalıqnıñ küplegenä şaqqatasıñ. Bıyıl 6 million keşe bulğan. Anı taw başına menep qaraw moğciza. Anda ğäräbe dä, qıtayı da bar. Mäkkädäge Xaram mäçetne zıyarat ittek. .
Rabit Batulla äytüençä, Tatarstannan xacğa kübräk olı yäştäge wäkillär kilsä, başqa illärdän yäşlär kilgän. Rabit Batulla:
İndoneziädä xacğa barmağan yegetne öyländermilär ikän. Yaña ğına iläşkän yeget belän qız kilgän, alarğa da ata-anaları şundıy şart quyğannar. Ğailäläre belän kilüçelär bar.
Rabit Batulla äytüençä, härkemgä şartlarnı ütäw öçen maxsus kitaplar birelgän. Rabit Batulla:
Härber keşegä ber kitap tottıralar, çönki böten doğalarnı öyränep beterep bulmıy. Bez 50 keşe barıbız da Qorban çaldırdıq. Anarğa dokument birälär. Qorban ite yätimnärgä, açığa torğan illärgä ozatıla.
Cämäğät eşleklese Rabit Batulla belderüençä, alar Mäkkädä 16 kön bulğannar. Qaytqanda isä Törkiäneñ İstanbul şähärendä bulıp, andağı mäçetlär belän tanışqannar.
Landış Xarrasova.
