Märcäni mäçetendä ütkärelgän möselman xatın-qızlarınıñ cıyını “İslam mirası xäzinäläre” dip atalğan ide. Bu cıyılış Qazan möxtäsibe häm “Möslimä” xatın-qızlar oyışması tarafınnan ütkärelde. Cıyılışta möselman xatın-qızlarınıñ uzğan yıldağı eşçänlegenä berniqädär yomğaq yasaldı. “Ğasır abıstayı“digän nominatsiä buldırılıp, möselman xatın-qızlarına keçkenä büläklär tapşırıldı. Kön tärtibendä qaralğan mäs'älälär arasında Qazan möxtäsibe tarafınnan Rusiädä berençe tapqır Körän kitabınıñ rus telenä tärcemäse basılıp çığuğa 290 yıl tuluğa bağışlanğan notıqlar tıñlandı. Şulay uq Märcäni mäçetenä 240 yıl tuluın da iskä töşerep üttelär.
Cıyılışta 100 gä yaqın keşe qatnaştı. Anıñ maqsatı turında islam täğlimätın kütärü yözennän bik küp tırışlıqlar kürsätkän Möslimä xatın- qızlar oyışması citäkçese Älmira Ädiätullina menä närsälär dide.
“ Bez ictimaği tormışnıñ aldında barabız. Bez respublikabıznıñ häm prezidentıbıznıñ äxlaqi tayanıçı bulırğa tırışabız. “Ğasır abıstayı” digän nominatsiäsen buldırdıq. İslam dine yulında xezmät kürsätkän xatın-qızlarıbızğa alarnıñ isän çaqlarında räxmät äytä belergä tieşbez”dide ul
Xatın qızlarğa islam dinen uqıtuğa nigez saluçılarnıñ berse Räşidä abıstay, İslam dinen taratuda xatın qıznıñ ähämiäte närsädä digän sorawğa menä närsä dide.
“Bigräk zur, öydäge ğailäne saqlap alıp bara torğan, balalarnı tärtipkä sala torğan xakiqıy insannar alar. Ägär dä xatın qızlarıbız nadan bulsa, bez bu tınıçlıqnı ala almağan bulır idek” dide. Şulay uq
Räşidä abıstay üzeneñ istälekläre belän dä urtaqlaştı.
“Şuşı Märcäni mäçetendä 80 nçe yıllarda äle 7 genä xatın qız yöri idek. Ul waqıtta 3 kenä abıstay bar ide. Bik borçıla idem. Bik zur tırışlıq belän ber bülmäne sorap alğan idek. Xäzer xalıqlarıbız kübäyde. Böten mäçetlärebezgä irek birelde. İslam dinen qüätländeräbez . Xäzer abıstaylarıbız belän Qazan tuldı. Älmira xanımğa räxmätlär äytäsem kilä ul minem şäkertem. Ul şuşı allah yulı belän tırışıp alıp bara”,- dide.
Mintimer Şäymiev xäzrätebez bu yılnı xäyriä yılı dip iğlan itte . Xäyriä ul allahı täğäläneñ dinen küätländerü belän xäyriä bula. İñ xäyerle eş ilebezdä tınıçlıq buldıru, ilebezdäge bozıq xalıqlarnı tärtipkä salsaq narkomannarnı isereklärne, oyatsızlarnı betersäk menä bulır tınıçlıq, menä bulır bäxet, menä bulır cännät” Cıyılışta şulay uq ictimaği tormışta islam dinen qüätländerüdä zur xezmätläre öçen möselman xatın-qızlarına büläklär tapşırıldı. Alar arasında Rusiäneñ cämäğät pulatı wäkile Roza Tufitullova, ğalimä Tä'minä Biktimerova , möğallimä Lena Tacieva, Bäräskä awılı uqıtuçısı Lira Xäkimova , Brail' älifbası buyınça suqırlarnı Kör`än uqıtu da zur xezmät kürsätkäne öçen Mälikä Ğıylmetdinova , TNV jurnalistı Läysirä Fazlıyıva bar ide. Älmira Ädiätullinanıñ üzenä dä ataqlı näqışçı Näcip Näqış tarafınnan yasalğan şamail töşerelgän räsem büläk itelde.
Bu cıyılışta şulay uq islam dine ğalime Änwär Xäyri tarafınnan, ğailädä xatın-qıznıñ tärbiäwi role , bala tärbiäläwdä qızlar , malaylar tärbiäse niçek birelergä tieş, ğailädäge yolalarnı niçek ütärgä kebek sorawlarğa cawaplar buyınça tözelgän Rizaetdin Fäxretdinneñ 14 xezmäten 5 tomlı kitapqa bastırıp çığarılğan kitaplarnı täqdim itü buldı.
Mälikä Basıyr
