Accessibility links

Кайнар хәбәр

Qazanda Qıtaynıñ Guyçjou etnik törkeme çığış yasadı


Çınnan da, möxtäräm tıñlawçılar, bu tamaşa kemnärneñder küñelenä xuş kilep mondıy äyberne kürgänebez yuq ide äle, dip äytüçelär dä buldı. Ä qayberäwlär, yarıy inde şunda, bezneñ cır-biyu ansamblebez barıber äybäträk, bit dide. Tatar däwlät akademiä opera häm balet teatrı binasında çit il keşeläre dä şaqtıy ide. Säğät yarım däwam itkän bu tamaşanıñ här mizgelen alar fotoğa töşerep qalırğa aşıqtı. İñ soñğı “Tösle Guyçjou” dip atalğan vokal xoreografik küreneştän soñ zalğa töşkän artistlarnı tamaşaçılar ozaq üz yannarınnan cibärmäde. Qullarında fotoapparatlar bulğannar alar belän räsemgä töşte. Ä qıtaylar isä, üzläre belän alıp kilgän suvenirlarnı öläşte. Näq şuşı säğät yarım eçendä 21 etnik küreneş, cır-biyu kürsätelde, artistlar här qaysına da üzençälekle säxnä kieme belän çıqtı. 21 tapqır säxnä bizäleşe alışındı. Ni öçen qayber tamaşaçılar Qıtaylarnıñ bu etnik küreneşlären Tatar däwlät cır häm biü ansamble çığışı belän çağıştırdı soñ? Ğomumän tatar sänğätendä çista etnik törkemnär barmı soñ? Bezdä etnik ansambl'lär yuq dip äytergä yaramıydır,

di Tatar fol'klorı däwlät üzäge mödire Fänzilä Cäwhärova.

Çönki, Çuaşstannıñ Urmay awılında “Mişär” digän ansambl' bar. Säyet Gabitdinov üzeneñ ansamble nigezenä şuşı Urmay awılında häm Çuaşstanda yäşi torğan tatarlarnıñ mirasın nigez itep alğan. Anı mişärlär etnik ansamble dip qabul itep bula. Mişärlärneñ dä menä şuşı Çuaşstanda yäşi torğannarınıqın ğına alğan ul. Mondıy ansambl'lär tözelsä, küpkä qızıqlıraq bulıra ide. Ästerxandağı Qızan awılında da andıy ansambl' eşläp kilde. Bu ansambl'neñ repertuarında isä, böten Ästerxan tatarlarınıqı tügel, ä yurt tatarları fol'klor materialı ide. Menä alarnı bez etnik ansambl'lär dip äytä alabız. Alar ğomum tatarlıqqa tügel, ä etnik lokal'lekkä yünälgän, alarnı saqlıy häm tanıştıra. Bügenge köndä bez dönyağa çığarırlıq etnik ansambl'lärebez yuq, dip äytäbez ikän, anıñ säbäbe bik tirändä yata. Berençe çiratta bez Sovetlar berlegendä internatsionallar tärbiälädek. Konkret etnik törkemneñ fol'klorın öyränü häm aña belgeçlär äzerläw bik qıyın ide. Ğomum tatar fol'klorı öçen belgeçlär sanawlı ğına äzerlände. Bügenge köndä isä, şul uq seber tatarlarınıñ etnik ansamblen oyıştırırlıq kem bar?Kem anı öyrängän? Seber tatarı digän töşençä şaqtıy kiñ. Anda törle: sartalar, uyğurlar belän bäyläneştägelär, elektän şuşında yäşägän qatlam, annan Qazan yağınnan küçep yäşäwçelär dä bar. Älege dä bayağı ul belgeçlärneñ bulmawı.

di Tatar fol'klorı däwlät üzäge mödire Fänzilä Cäwhärova.

Qazanlılarnıñ küpçelege mökibbän kitep qarağan “Guyçjounıñ tösle cile” dip atalğan tamaşa näq ber yıl elek säxnäläşterelgän. Berençe tapqır anı 2006 yılnıñ aprelendä Pekinda xalıqara mädäniät festivalen açqan waqıtta kürsätkännär. Ä uzğan yılnıñ sentäberendä ul Qıtaynıñ 3- nçe milli etnik sänğät festivalendä Gran- pri ala häm şunnan soñ Guyçjou wiläyäteneñ genä tügel, ilneñ vizit kartoçkasına äwerelä. Qıtaynıñ kön'yak- könbatışındağı bu Guyçjou wiläyäteneñ bu ansamble 1956 yılda oyışa. Biü, cır, rässamnar törkemnären häm simfonik orkestrnı da üz eçenä alğan bu ansambl'dä 150- dän artıq keşe eşli. Häm alar Guyçjou wiläyätendäge Xan', Mao, Bui häm başqa etnik törkemnärneñ mädäniäten dönyağa tanıtu belän mäşğül. Qazan tamaşaçısı “Guyçjounıñ tösle cile” dip atalğan bu etnik bestsellernı Rusiädä iñ berençelärdän bulıp kürde.

Nail Alan

XS
SM
MD
LG