Vitaliy Agapov Tatarstannıñ Çallı şähärendä yäşäp icat itä. Cırlarnı da küp yaza, süzlären dä üze uylap taba, üzeneñ cır teatrı belän tatar töbäklären dä yörep çığarğa waqıt taba. Ğailäsen matdi yaqtan tä'min itüçe ir, ışanıçlı ata häm yaratqan xatınınıñ teräge bulıp ğömer itüçe sänğät ähele. “Azatlıq” radiosı dulqınında Vitaliy Agapovnıñ serlären çişäbez:
Sez bik küp cırlar icat ittegez. İcat ilhamınıñ çişmä başı qaya barıp totaşqan?
Monıñ barısın da min Xodaydan küräm. Bu sälätne miña Xoday birgän. Maxsus utırıp cırlar yazğanım yuq. Bu minem ruxıma turı kilmi. Misal. İke yözgä yaqın cırnıñ berse Samarağa bağışlanğan. Ul “Samarağa baram äle” dip isemlänä. Samarda yöräk cılımnı toyğan duslarım bulmasa, bu cır tumas ide. Bu cır räxmät yözennän yazılğan icat cimeşem. Süzläre dä, moñı da küñel türemdä tudılar. Xalıq xupladı. Äye, tönlä yoqıdan uyanıp yazğan cırlarım da bar. Şundıylarnıñ berse – “Änkäy göle”. “Säwäläy” cırına bıyıl 20 yıl bula. Ul cır bäränge alğanda tudı. Munça kergändä, kötü quğanda, kötü qarşılağanda tuğan cırlarım bar. Elek ozatqan qızlarnı iskä alğan mizgellär dä cır tuuında säbäple. Ğömerneñ ber öleşen dä kisep taşlap bulmıy. Uzğannarnı saqlağanda ğına kiläçäk barlıqqa kilä. Artqa borılıp qarap, uzğanıñ matur suqmaqnı xäterlätsä - bu bik räxät tormış.
Vitaliy, sin yäşlegeñdä qızlar ozatunı iskä alğanda irennäreñdä yegetlär samimilege, qaynar mäxäbbät yalqını bit urtaña bärep çıqtı. Bu berençe mäxäbbäteñä öylänä almağanlıq xisläre yañarıp taşıdımı?
Urınlı soraw. Berençe mäxäbbätemä öylänä almadım. Xoday yazmağandır inde, çäçlärebez bergä ürelergä nasıyp bulmağandır. Berençe mäxäbbätem belän oçraşqanda matur süzlär söyläşäbez, läkin aralar şunnan uzmıy. Aralar suınmaw – üzenä ber däräcä, keşelär arasında saqlanğan olı mönäsäbät. Dimäk yäş çaqlarda minem belän anıñ fiker urtaqlığı citeşmägän.
Menä xäzer tormış täcribäse tuplanğan, intellektual' yaqtan da taw başında basıp torasıñ. Aynıq aqıl belän bäyälägändä, yäşlek mäxäbbäteñ belän ğailä qormaw Vitaliy arqasında buldımı?
Monda ğäyeplene ezläp tä bulmıy. Bälki yäşlek qızulığı bulğandır. Keşelärgä bulğan mönäsäbätne yäşlär ber törle bäyäläsä, olığayğa, bu bäyä ikençe törle bula bit. Başnı taşqa orıp, ğäyıplene ezläwne kiräkmi dä, teläk tä yuq. Min tormıştan uñdım, xatınnan uñdım, öç malay atası buludan şatmın. Şuña kürä yäşlek xataların quptarıp açu belderergä nigez yuq.
Bügenge köndä altın xatınım bar, oşanıçlı duslarım bar.
Vitaliy, Sineñ ike yöz cırıñ bar. Şularnıñ qaysıları berençe mäxäbbätegezgä bağışlanğannar?
“Soñğa qaldım”, “Kötäm sine” isemle cırlar.
Xatınıñ sineñ berençe mäxäbbäteñ turında beläme?
Berençe mäxäbbätneñ bulğanın belä. Ämma läkin anıñ berqayçan da töpçengäne yuq. Härkemneñ ütkän tormışı bar. Härkemneñ kiläçäge bar. Ütkändä qazınu kiräkmi. Yäşärgä kiräk bügenge häm kiläçäk belän. Balalar xaqına, tuğannar xaqına, yaqınnar xaqına yäşärgä kiräk.
İr –at öçen mäxäbbät ber genäme?
Mäxäbbät dönyada ber genä tügel.
Şamil Bahautdin, Samar
